راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

برداشتن محدودیت‌های تراکنش بورسی؛ کاری مفید اما غیرضروری با هیاهوی زیاد

علی رمضانیان / یکی از مشکلات بازار امروز، نقدینگی است. این موضوع یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های بازار امروز است؛ چراکه ارزش معاملات به رقم زیر دو هزار میلیارد ریال رسید، در حالی که در ابتدای امسال چندین برابر آن بود. همین موضوع سبب شده برخی کارگزاری‌ها از سازمان بورس و بانک مرکزی بخواهند ترتیبی اتخاذ کنند که مشکل نقدینگی در بورس رفع شود، اما بانک مرکزی به جای پیداکردن راهکاری برای تقویت نقدینگی در بورس، تنها اقدام به برداشتن محدودیت تراکنش‌ها کرد؛ کاری مفید، اما غیرضروری در شرایط فعلی که اولویت‌های بیشتری وجود دارد.

بر اساس این گزارش و به نقل از بانک مرکزی، با مصوبه هیئت‌عامل بانک مرکزی و در راستای تسهیل معاملات در بازار سهام، سقف تراکنش درگاه‌های پرداخت اینترنتی و کارت‌خوان کارگزاری‌های بورس از 500 میلیون ریال به 5000 میلیون ریال (10برابر) افزایش می‌یابد. بر اساس گزارش بانک مرکزی، افزایش سقف تراکنش‌های روزانه کارگزاری‌های بورس یکی از مهم‌ترین درخواست‌های بورسی‌ها از بانک مرکزی بوده که در ماه‌های گذشته نیز چندین بار تکرار شده بود.

بانک مرکزی در گزارش‌هایی که در خصوص همین خبر به رسانه‌ها ارسال کرد، مدعی شد: «یکی از مشکلات مهم سرمایه‌گذاران جهت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه که مانع ورود سرمایه مولد در جهت حمایت از تولید شده، محدودیت حداکثر 50 میلیون تومان به‌عنوان سقف تراکنش مجاز از طریق درگاه‌های بانکی کارگزاران در طول مدت 24 ساعت است. به اعتقاد کارشناسان بازار سرمایه، با افزایش سقف تراکنش کارگزاری‌های بورسی، نقل‌وانتقال وجوه بین مشتریان کارگزاران و صندوق‌های سرمایه‌گذاری تسهیل خواهد شد؛ ضمن اینکه فشار به سامانه‌های معاملات برخط کارگزاران کاهش‌ یافته و در نتیجه معاملات اوراق بهادار نیز روان‌تر می‌شود.»

بر اساس همین ادعای بانک مرکزی بود که قمری وفا، مدیر روابط عمومی بانک مرکزی در توییتر نوشت: «تصمیم هیئت‌عامل بانک مرکزی در راستای هم‌افزایی بازار پول و بازار سرمایه بود که با افزایش سقف تراکنش کارگزاری‌های بورسی، نقل‌وانتقال وجوه بین مشتریان کارگزاران و صندوق‌های سرمایه‌گذاری تسهیل خواهد شد؛ ضمن اینکه معاملات اوراق بهادار نیز روان‌تر می‌شود.»

این ادعای بانک مرکزی از آنجا نشأت می‌گیرد که در ماه‌های اخیر، همه ارکان دولت سیزدهم تلاش دارند خود را ناجی بورس نشان دهند، اما تاکنون هیچ کدام از تلاش‌های دولت سیزدهم نتیجه‌ای برای بورس نداشته و این بار نیز بسیاری از کارشناسان بورس این اقدامات بانک مرکزی را مفید، اما بدون اولویت عنوان کرده و معتقدند که هیچ تأثیر مثبتی بر بورس ندارد.

در واقع، در حالی بانک مرکزی با هیاهوی زیادی، برداشتن محدودیت تراکنش‌ها را یک فتح بزرگ برای صعود بورس معرفی می‌کند که بازار سرمایه از مشکلات بزرگ اقتصادی، نبود اعتماد سرمایه‌گذاران و غیره رنج می‌برد.

از طرف دیگر، اگر تصور می‌شود که با برداشتن سقف تراکنش، پول به بورس سرازیر می‌شود، می‌توان از بعدی دیگر به ماجرا نگاه کرد و گفت که با برداشتن این محدودیت‌ها شدت خروج نقدینگی هم در سایز بزرگ امکان‌پذیر می‌شود؛ بنابراین، این شمشیر دولبه برای بورس می‌تواند هم مفید و هم کشنده باشد. مسئله‌ای که سازمان بورس به آن توجه ندارد، این است که موضوع رانش بورس به سمت صعودی یا نزولی در ماه‌های اخیر هیچ ربطی به این‌گونه اقدامات نداشته و تنها به مسائل بنیادی بورس و اقتصاد مرتبط بود، اما سازمان بورس و بانک مرکزی تلاش دارند ادعا کنند که با اقدامات اینها بورس صعود خواهد کرد.

فردین آقابزرگی در همین رابطه به راه‌ پرداخت اظهار کرد: «ابزارهایی که سبب تقویب تقاضا در بازار سرمایه می‌شود برای بورس مفید است. برداشتن محدودیت‌های تراکنشی 50 میلیون تومانی یک گشایش در این شرایط تلقی می‌شود و بازار از آن استقبال می‌کند. در سال 2008 در آمریکا نیز برای تقویت تقاضا در بورس از این‌ دست اقدامات صورت گرفت. اما سؤال اساسی این است که در ایران حذف محدودیت سقف تراکنش، یک عامل قوی برای رشد بورسی است؟»

این کارشناس بورسی در ادامه اظهار کرد: «برای پاسخ به این سؤال باید گفت که متغیرهای اقتصادی زیادی در بازار سرمایه نقش دارند. تورم، رکود، تحریم، رشد اقتصادی، نقدینگی افسارگسیخته، سیاست خارجی و برجام، نرخ بهره، کسری بودجه و دیگر متغیرهای اقتصادی در بازار سرمایه بیشترین نقش را دارند و تا این متغیرها بهبود نیابند، چگونه می‌توان انتظار داشت تنها با برداشتن سقف محدودیت، این بازار صعودی شود؟ علاوه بر این، اقتصاد ایران تقریباً دو سال است که منتظر نتیجه مذاکرات هسته‌ای است تا تکلیف برجام و تحریم‌ها مشخص شود، در چنین شرایطی تنها با برداشتن محدودیت تغییر می‌کند؟ پاسخ روشن است.»

آقابزرگی این اقدام را بیشتر یک نمایش ارزیابی کرد و گفت: «اخیراً رئیس سازمان بورس نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور نوشت و در آن به مشکلات بورسی اشاره کرد. در حالی که همین مشکلات را طی یک سال گذشته در هر موقعیتی به سازمان بورس متذکر شدیم. اما سازمان بورس به تذکرات بجا و دلسوزانه فعالان بورس ترتیب اثر نداده بود تا اینکه بحران بورسی عمیق و اعتماد از بورس سلب و سرمایه‌ها خارج شد و حالا به این صرافت افتادند که دست به اقداماتی از این دست بزنند تا شاید فرجی شود. اما برعکس، این اتفاقات نشان‌دهنده این است که سازمان بورس در عمل به وظیفه خود شکست خورده و نتوانسته از حقوق سهامداران دفاع کند. حال برای کم‌کردن فشار از سوی فعالان و کارشناسان و سرمایه‌گذاران بورسی از این اقدامات مقطعی پرده‌برداری می‌کند.»

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.