پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بیمه مرکزی ۵۱ساله شد / فعالان حوزه بیمه چه انتظاراتی از نهاد ناظر دارند؟
«به‌منظور تنظیم و تعمیم و هدایت و امر بیمه در ایران و حمایت بیمه‌گذاران و بیمه‌شدگان و صاحبان حقوق آنها، همچنین به منظور اعمال نظارت دولت بر این فعالیت مؤسسه‌ای به نام بیمه مرکزی ایران طبق مقررات این قانون به صورت شرکت سهامی تأسیس می‌گردد.» و به این ترتیب بود که قانون تأسیس بیمه مرکزی کشور در ۳۰ خرداد ۱۳۵۰ تصویب شد و از آن سال تا امروز بیمه مرکزی به عنوان مهم‌ترین دستگاه اجرایی، نظارتی و سیاست‌گذار در صنعت بیمه کشور وارد عمل شد.
به بهانه پنجاه و یکمین سالگرد تاسسیس بیمه مرکزی به سراغ فعالان عرصه صنعت بیمه رفتیم و از انتظارات و توقعات آنها از نهاد ناظر پرسیدیم، نهادی که امروز مجموع وظایف و رسالت‌هایی که به عهده دارد بیش از چیزی است که در مواد و لوایح نیم قرن پیش نوشته شده است.
نوآوری را جدی بگیرید
ایمان ارسطو، مدیر عامل شبکه نوآفرینی پلنت، داشتن روابطی منسجم در پیکره بیمه مرکزی را از نقاط قوت آن در مقایسه با دیگر نهادهای ناظر صنایع مختلف می‌داند. به عقیده او امروز یکی از مهم‌ترین نکات قوت بیمه مرکزی ساختارها و مکانیزم‌های ارتباطی خاص آن است که معمولاً در بسیاری از موارد حتی موضوعات و گرایشات مختلف سیاسی و اقتصادی نیز در روابط حرفه ای درون سازمانی این نهاد نقشی ندارد. به عقیده او تلاش بیمه مرکزی برای انسجام و استواری روابط با شرکت‌های بیمه و باقی فعالان این حوزه را باید از نکات درخشان فعالیت این نهاد در این سال‌ها بر شمرد.
ارسطو اقدام بیمه مرکزی در روند خصوصی‌سازی شرکت‌های بیمه فعال در صنعت را نیز از دیگر نقاط قوت نیم قرن فعالیت این نهاد می‌داند. او در این باره می‌گوید: «بعد از انقلاب اسلامی در دوره‌ای شاهد دولتی شدن تمامی شرکت‌های بیمه بودیم ولی در دهه هشتاد بیمه مرکزی روند خصوصی‌سازی شرکت‌های بیمه را در پیش گرفت که می‌توان از نقاط عطف فعالیت آن برشمرد که در این روزها همچنان این رویکرد ادامه دارد. در همه جای دنیا روند خصوصی‌سازی با چالش‌های مختلفی همراه است اما در ایران بیمه مرکزی توانسته است با مدیریت درخشان به توسعه آن کمک کند.»
مدیر عامل شبکه نوآفرینی پلنت توسعه فعالیت‌های پژوهشکده بیمه، توسعه نهادهایی مانند ارزیابان خسارت و رسمیت دادن به اکچوئرهای رسمی را نیز از فعالیت‌های مثبت بیمه مرکزی طی سال‌های اخیر می‌داند.
با این حال ایمان ارسطو بیمه مرکزی را در سه موضوع مختلف متوجه چالش‌های مهم و نقدهای جدی می بیند. ارسطو مهم‌ترین نقد وارد به بیمه مرکزی را وجود قانون‌های قدیمی و عدم به روزرسانی آنها می‌داند. او در این باره می‌گوید: «قانون تأسیس بیمه مرکزی و بیمه‌گری در سال ۱۳۵۰ تدوین شده است در حالی که در طول ۵۱ سال گذشته پدیده‌های مختلفی در صنعت بیمه اتفاق افتاده و بیمه در دنیا دستخوش تغییرات مهمی شده است. با این اوصاف قانون بیمه باید به‌روزرسانی شود چرا که بسیاری از قوانین بیمه مرکزی ملاک عمل برای کل صنعت بیمه است و امروز چالش های بزرگی ایجاد کرده است.»
به گفته ایمان ارسطو پدیده‌هایی نظیر اینشورتک‌ها و بانک‌بیمه‌ها از مواردی هستند که بعد از تدوین قوانین بیمه‌گری در ایران به وجود آمده اند که همسویی با این روندهای تازه نیازمند تغییرات قوانین مطابق با نیازهای روز است.
ارسطو توجه به نوآوری را از دیگر انتظارات فعالان صنعت بیمه از نهاد ناظر بیمه مرکزی می‌داند. او با اشاره به سرعت کند روند نوآوری در صنعت بیمه لزوم ایجاد سندباکس به عنوان چارچوبی آزمایشی برای آزمون طرح‌های نوآورانه را از دیگر انتظارات صنعت بیمه از بیمه مرکزی نام می‌برد. به عقیده او مسئله سندباکس و مجوزهای آزمایشی و مکانیزم دادن به ورود نوآوری به صنعت بیمه از مهم‌ترین وظایف بیمه مرکزی است.
ایمان ارسطو از دیگر چالش‌های امروز بیمه مرکزی را توأم بودن نقش بیمه اتکایی دولتی همراه با نقش نظارتی آن می‌داند. او در این باره می‌گوید: «امروز بیمه مرکزی به طور همزمان هم ناظر فعالیت‌های شرکت‌های بیمه است و هم خود یک اتکایی دولتی است که شرکت‌های بیمه باید به صورت اجباری مقداری از پرتفوی خودشان را نزد این شرکت بگذارند. تداخل این دو نقش با هم در مواقعی باعث تعارض در تصمیم‌گیری‌ها و منافع می‌شود که لازم است در این رابطه به تفکیک این دو نقش طی سال‌های آینده توجه شود.»
مرز بین نظارت و کنترلگری معلوم شود
ابراهیم نصیری، بنیانگذار شرکت ایمنتا، مهم‌ترین چالش امروز بیمه مرکزی را تعیین مرز میان دیدگاه نظارت و کنترلگری می‌داند که باید حد و مرزهای آن برای تمامی اهالی صنعت بیمه مشخص و بارز شود. به عقیده نصیری صنعت بیمه با وجود تغییرات روز و پدیده‌های نوظهور دیگر نمی‌تواند با نگاه و رویکرد سال‌های گذشته نهاد ناظر به حیات خود ادامه دهد که اگر این طور باشد نتیجه آن چیزی نیست که در نهایت بتواند مشتری امروزی را راضی نگه دارد.
او با اشاره به موج چهارم صنعتی و رویکردهای جهانی و تغییراتی که صنایع مخالف جهان را تحت تأثیر خود داشته است، نیاز به تغییر در قواعد بیمه‌گری کشور را از مهم‌ترین چالش‌های امروز صنعت بیمه با نهاد ناظر می‌داند که باید قوانینی در خور زمان و نیازهای روز تبیین شود.
نصیری در این باره می‌گوید: «امروز موج بزرگی همه عرصه‌ها و صنایع پایه را دستخوش تغییرات بزرگی کرده است. درست است که صنعت بیمه در کل جهان حرکت کندی دارد ولی در کشورهای پیشرفته در حال ایجاد آمادگی برای همگام شدن با تغییرات هستند ولی در ایران این اتفاق آن طور که باید نیفتاده و اصطکاک هنوز به صورت جدی میان بیمه مرکزی و استارتاپ‌های بیمه ای وجود دارد.»
او استارتاپ‌های بیمه ای را مترجم نیازهای بازار بیمه و تحولات آن می‌داند که توجه به خواسته‌های آنها متناسب با نیازهای روز می‌تواند در رونق بیمه و افزایش ضریب نفوذ آن نقش به‌سزایی داشته باشد. به عقیده نصیری اگر مرز نظارت و کنترل به تعادل برسد اتفاق بزرگ در صنعت بیمه را شاهد خواهیم بود و تحولاتی اساسی در بیمه روی می‌دهد که باید از سوی بیمه مرکزی توجه و بررسی شود.
نهاد ناظر جلوی انحصارگرایی بایستد
بهاره شریفیون، مدیرعامل بیمه دات کام، با اشاره به شروع فعالیت نیم قرن دوم بیمه مرکزی اظهار امیدواری کرد که نهاد ناظر بعد از پنجاه سال فعالیت در سال جدید کاری خود رویکردهای تازه‌ای مبتنی بر تغییرات و تحولات دیجیتالی که در صنعت بیمه دنیا و سایر صنایع شاهد هستیم، در پیش بگیرد. به عقیده او ورود استارتاپ‌ها به حوزه بیمه رویکرد قابل توجهی در صنعت بیمه بوده است که در این میان بیمه مرکزی در دوره‌های زمانی مختلف کنش‌های متفاوتی در برابر آنها داشته است. رفتارهایی که گاه حمایتی بوده‌اند و گاه نیاز به بازنگری دارند.
شریفیون با اشاره به رویکردهای متفاوت بیمه مرکزی مهم‌ترین انتظار از بیمه مرکزی را ورود به موضوع نوآوری از جنبه رگولاتور را مطرح کرد. به گفته او امروز بحث زیرساخت‌ها و قانون‌گذاری در رابطه با آن مسئله بسیار مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. او پرهیز از انحصارگرایی در تببین زیرساخت‌های لازم را یکی از مهم‌ترین وظایف امروز نهاد بیمه مرکزی می‌داند. شریفیون در این باره می‌گوید: «با توجه به اجرا شدن سوییچ بیمه مرکزی باید از هر گونه انحصارگرایی و منافع اقتصادی و تجاری دوری کرد و انتظار می‌رود که بیمه مرکزی از همان ابتدای امر به عنوان رگولاتور از این مسئله جلوگیری کند.»
مدیر عامل بیمه دات کام آیین‌نامه‌های فعلی بیمه مرکزی و اصلاحیه‌های هر باره آنها را از دیگر چالش‌های امروز بیمه گران با بیمه مرکزی می‌داند که در این میان استفاده از تجربیات کشورهای دیگر می‌تواند کارساز باشد. چرا که در این سال‌ها نگاهی همه‌جانبه در صنعت بیمه برای حضور استارتاپ‌ها وجود نداشته است و اعطای عنوان کارگزاری آنلاین به استارتاپ‌های بیمه ای مسیر را به بیراهه برده است.
او در این باره می‌گوید: «رفتار مخاطب در فضای سنتی و فضای مجازی از هم متفاوت است. توقعاتی که یک کاربر در فضای سنتی داره با انتظارات یک کاربر آنلاین بسیار متفاوت از هم است. باید بپذیریم که کارگزاری‌های سنتی روال و قوانین خود را دارند و کارگزاری‌های آنلاین هم قاعده و مدل کسب و کاری متفاوت خودشان را. طبیعتاً ما باید از روش‌های خاص خودمان برای جذب مخاطب استفاده کنیم که در این راستا قوانین نباید دست و پا گیر باشند.»
بهاره شریفیون پذیرش تفاوت مدل‌های کسب‌وکار سنتی و دیجیتال و تدوین قوانینی همسو با این مدل های کسب و کار تازه از مهم‌ترین انتظارات فعالان اکوسیستم نوآوری از بیمه مرکزی می‌داند. او در این باره می گوید: «تا پیش از این در شبکه حمل و نقل داشتن شماره مسافر یا راننده نقض حریم شخصی محسوب می‌شد ولی امروز با پدیده تاکسی‌های اینترنتی دیگر این موضوع حل و فصل شده است و هیچ خللی هم ایجاد نشده است برای این که لازمه ارائه آن سرویس تغییر یک سری رویکردها بوده است. امیدوارم که بیمه مرکزی نیز با نگاه باز به همه اقشار فعال در حوزه بیمه و نه فقط یک قشر خاص وارد بحث جدی عملیاتی شود. نگاه بیمه مرکزی باید نگاه جامعی باشد و حمایت لازم را برای انجام اقدامات بزرگ داشته باشیم.»
با قوانین قدیمی بیمه‌گری نمی‌شود!
«با قوانین و تفکرات ۱۳۵۰ نمی‌توان صنعت بیمه را در سال ۱۴۰۱ مدیریت کرد. با گذشت نیم قرن از تأسیس بیمه مرکزی و گسترش سریع موج نوآوری در دنیا صنعت بیمه نیز باید وارد عصر جدید بیمه گری شود.» احسان حق بجانب، مدیرعامل کارگزاری برخط سپهر سفیران عدم به روز بودن قوانین و مقررات بیمه مرکزی را از مهم‌ترین چالش‌های امروز فعالان صنعت بیمه با نهاد ناظر می‌داند که رفع آن نیازمند همراهی و همسویی همه گروه‌ها و حمایت بیمه مرکزی است.
او با اشاره به ریسک‌های جدید دنیای رو به تغییر، صنعت بیمه را حامی ریسک‌های دیجیتالی دنیای جدید می‌داند که باید برای رسیدن به این امر نیروهای جوان و با استعداد وارد بدنه نهاد ناظر شوند و در کنار افرادی که سال‌ها تجربه مسائل فنی و قانون‌گذاری دارند بتوانند با همفکری اصلاح و تدوین قوانین جدید در راه توسعه بیمه در لایه‌های مختلف زندگی و کسب و کار امروزی تلاش کنند.
به باور احسان حق بجانب افرادی که در نهاد ناظر تصمیم‌گیرنده و تصمیم‌ساز هستند باید بیشتر بر روی مفاهیم اقتصاد دیجیتال و اقتصاد اشتراکی و اکوسیستم نوآوری و بیمه‌گری باز توجه داشته باشند. او در این باره اضافه کرد: «در بسیاری از موارد وضع برخی قوانین به دلیل عدم اشراف بر بازارهای جدید با چالش‌های زیادی همراه است. در واقع اگر قبل از تصویب آیین‌نامه‌ها و وضع قوانین جدید از فعالان عرصه نوآوری و کسب و کارهای جدید کمک گرفته شود و کارگروه‌هایی تشکیل شود زبان مشترکی شکل می گیرد.»
مدیر عامل بیمیکا، نداشتن زبان مشترک طیف‌های مختلف صنعت بیمه را از مهم‌ترین چالش‌های امروز صنعت می‌داند که به واسطه تشکیل کارگروه‌های خاص با حمایت بیمه مرکزی قابل حل و فصل خواهد بود.
برای تحول دیجیتال شجاعانه تصمیم بگیرید
محمدرضا برزگری، مدیر عامل کارگزاری برخط همپاد کیان، عدم تطبیق سرعت حرکت نهاد ناظر با روند تحولات بازار را از مهم‌ترین چالش‌های امروز فعالان اکوسیستم نوآوری با نهاد ناظر تلقی می‌کند.
به عقیده او روند کندی که نهادناظر در همراستایی با بازار دارد دغدغه های بسیاری در بستر رگولاتوری ایجاد می‌کند و فاصله رگولاتور با بازار را افزایش می‌دهد. او با اشاره به نقش کلی حاکمیت و رگولاتوری در صنعت بیمه تطبیق قوانین با نیازهای روز بازار و چابکی در پاسخ به انتظارات و فضای بازار را از مهم‌ترین توقعات صنعت بیمه از نهاد ناظر می‌داند و می گوید: «به صورت کلی حاکمیت و رگولاتوری به دلیل ساختاری که از دیرباز در آن وجود داشته و مرسوم شده است، سرعت خود را با روند تحولات بازار تطبیق نداده و همواره روند کندی در همراستایی با بازار دارد. متأسفانه در این قبیل موارد، رگولاتوری متأثر از تحولات بازار، اقداماتی در جهت ایجاد تحول، با در نظر گرفتن ملاحظاتی انجام می‌دهد که روند آن از حالت طبیعی خود خارج شده و بعضأ شکل و شمایل عجیبی را به خود می‌گیرد.»
او با اشاره به سیاست‌های بعضاً حمایتی و گاه دفعی بیمه مرکزی می‌گوید: «می‌توان گفت که بیمه مرکزی به عنوان نهاد حاکمیتی در سال‌های اخیر سیاست “یکی به نعل و یکی به میخ” را در پیش گرفته و تحول چشم‌گیری به‌وجود نیامده است. به نظر می‌رسد که مهم‌ترین موضوعی که نهاد ناظر باید به آن توجه کند، اتخاذ تصمیم شجاعانه در جهت ایجاد تحول دیجیتال و کمک به جامعه فناور است.»
به عقیده محمدرضا برزگی بیمه مرکزی باید روالی نوآورانه در پیش گرفته و با دعوت از متخصصان اهل فن، بتواند در تمام قالب‌های سنتی که در دهه های گذشته به وجودآمده است یک تجدید نظر کلی ایجاد کند.
