پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
در 19 اکتبر 2021، کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده اولین صندوق ETF بیت‌کوین را تصویب کرد. این خبر همان چیزی بود که جامعه رمزارزها مدت‌ها انتظار آن را می‌کشید. با پذیرش این ETF، بازیگران سنتی صنایع مالی از یک محصول تحت نظارت برای خرید بیت‌کوین و قرارگیری در معرض بهای این دارایی دیجیتال بهره‌مند شدند.
اما ETF یا صندوق قابل معامله در بورس چیست؟ و چه تأثیری بر بازار کریپتو خواهد داشت؟ همچنین از مزایا و معایب ETF بیت‌کوین چه می‌دانید؟ این‌ها سؤالاتی است که در ادامه این مقاله به آن‌ها پاسخ می‌دهیم.
ETF یا صندوق قابل معامله در بورس چیست؟
به نقل از روابط عمومی صرافی دیجیتال والکس، ETF مخفف عبارت Exchange-Traded Fund یا همان صندوق قابل معامله در بورس است که از مجموعه‌ای از اوراق بهادار مانند سهام، اوراق قرضه، کالا و ارز تشکیل‌شده و برای معامله در بورس اوراق بهادار در دسترس سرمایه‌گذاران است. در کل یک ETF روند قیمتی یک دارایی اساسی را دنبال می‌کند. به عنوان مثال ETF طلا، ارزش ذخایر طلا یا ETF نفت، شاخص سهام نفت و یک ETF کریپتو، ارزش دارایی‌های رمزارزی را دنبال می‌کند.
از این رو، یک صندوق ETF به سرمایه‌گذاران جریان اصلی کمک می‌کند تا پول خود را در برخی دارایی‌ها بدون دردسرهای مربوط به نگهداری و مدیریت آن‌ها اختصاص دهند. یک صندوق ETF درست مانند سهام می‌تواند و در بورس‌های قانونی در سراسر جهان عرضه شود. سپس سرمایه‌گذاران قادرند از طریق حساب‌های کارگزاری خود، این ETF ها را معامله کنند.
ایده اصلی پشت ETF این است که ابزاری داشته باشیم که ارزش آن با ارزش یک دارایی اساسی مرتبط باشد. به این ترتیب، سرمایه‌گذار مجبور نیست مستقیماً با دارایی واقعی سروکار داشته باشد. به عنوان مثال، اگر سرمایه‌گذار بخواهد در طلا سرمایه‌گذاری کند و ترجیح می‌دهد به صورت فیزیکی با این دارایی معامله نکند، توسط ETF طلا می‌تواند در این بازار فعالیت داشته باشد.
رویکرد قانون‌گذاران در قبال ETF
کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده (SEC) که در بزرگ‌ترین بازار سرمایه جهان فعالیت می‌کند، ETFها را تحت قانون شرکت‌های سرمایه‌گذاری 1940 قانون‌گذاران کرده که عموماً تحت دستورالعمل‌های نظارتی مشابه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک (mutual funds) و تراست‌های سرمایه‌گذاری واحد (UIT) هستند.
بر اساس هشدارهای SEC الزامات نظارتی برای ETFها عبارت‌اند از:
- قانون اوراق بهادار فدرال و معافیت‌های مربوطه برای محافظت از سرمایه‌گذاران در برابر خطرات موجود.
- محدودیت‌های قانونی در استفاده از اهرم (لوریج) و تراکنش با اشخاص مرتبط.
- گزارش‌دهی دقیق و افشای اطلاعات.
تقابل SEC و ETF بیت‌کوین
قانون‌گذاران مالی ایالات متحده که در رأس آن‌ها رئیس کمیسیون بورس و اوراق بهادار، گری گنسلر (Gary Gensler) به چشم می‌خورد تا مدت‌ها شمشیر خود را برای صندوق‌های ETF بیت‌کوین از رو بسته بودند. به طوری که صرافی ارز دیجیتال Gemini دوبار برای دریافت مجوز ETF بیت‌کوین در آمریکا درخواست داد که هر دو آن‌ها از سوی SEC رد شد.
کانادا به عنوان اولین کشور در فوریه 2021 به یک صندوق ETF بیت‌کوین مجوز فعالیت داد. این صندوق که با نماد BTCC فعالیت خود را در بازار بورس و اوراق بهادار تورنتو (TSX) آغاز کرد، توانست طی 48 ساعت بیش از 420 میلیون دلار سرمایه جذب کند. در آمریکا هم سرانجام پس از ماه‌ها بحث و مجادله، صندوق قابل معامله در بورس پروشرز با نماد BITO توانست از SEC مجوز فعالیت بگیرد. این صندوق هم در اولین روزهای کاری خود توانست بیش از 550 میلیون دلار سرمایه جذب کند.
پذیرش صندوق‌های رمزارز قابل معامله در بورس می‌تواند میلیون‌ها و حتی میلیاردها دلار به این بازار تزریق کند. ETF بیت‌کوین، گامی مهم در جهت اصلاح ساختار سنتی مالی است.
احکام جدید SEC در مورد مقررات ETF
در 26 سپتامبر 2019، SEC اعلام کرد که به تصویب قانون جدیدی برای به‌روزرسانی قوانین ETF رأی داده است. این کار با فراهم کردن یک چارچوب نظارتی شفاف، منسجم و کارآمد همراه شد تا ETFها مجبور نباشند برای معافیت‌های زمان‌بر و پرهزینه خود، قبل از ورود به بازار درخواست دهند.
یک سال پس از تصویب این قانون، کمیسیون بورس و اوراق بهادار معافیت‌هایی را که قبلاً برای برخی ETFها مجاز بودند را متوقف کرد. به موجب آن، ETFهایی که بر این قانون تکیه می‌کنند، باید از قوانین جدید SEC برای محافظت از سرمایه‌گذاران پیروی کنند. این چارچوب نظارتی جدید، نوآوری و رقابت بیشتری را در حوزه ETF ترویج می‌کند و بیش از پیش حافظ منافع سرمایه‌گذاران است. خصوصاً برای سرمایه‌گذاران خرده‌فروش که به طور فزاینده‌ای از محصولات ETF به عنوان بخشی از سبد سرمایه‌گذاری خود استفاده می‌کنند.
ETF ارز دیجیتال چیست؟
ETF ارز دیجیتال صندوقی است که تغییرات ارزش یک یا چند ارز دیجیتال را ردیابی می‌کند و مانند یک سهام استاندارد در بازار بورس معامله می‌شود. برای اینکه یک ETF ارز دیجیتال به درستی کار کند، شرکتی که آن را در بورس لیست کرده باید حضانت از کوین مورد نظر را هم بر عهده بگیرد. با این کار، سرمایه‌گذاران با خرید این سهام، به نوعی مالک بخشی از صندوق شده و به طور غیرمستقیم در معرض نوسانات ارزهای دیجیتال قرار می‌گیرند.
از ETF ارز دیجیتال می‌توانیم به عنوان روشی کم‌خطر برای سرمایه‌گذاری در دارایی‌های مبتنی بر بلاکچین نام ببریم. سرمایه‌گذاری در کریپتو در برخی موارد شامل ریسک‌هایی است که در ادامه بیشتر به آن‌ها می‌پردازیم؛ اما در این روش سرمایه‌گذار با خرید سهام ETF، با سهام شرکت بلاکچینی که در پس یک ارز دیجیتال قرار دارد، تعامل می‌کند.
توجه داشته باشید ETF ارز دیجیتال برای انجام فعالیت خود باید از قانون‌گذاران و ناظران مالی مربوطه چراغ سبز دریافت کند. به عنوان مثال، یک ETF رمزارز که به دنبال جذب سرمایه‌گذار در ایالات متحده است، باید از کمیسیون بورس و اوراق بهادار این کشور مجوز قانونی دریافت کند.
ETF بیت‌کوین چیست؟
قطعاً با توضیحات گفته‌شده در بالا حدس زده‌اید که ETF بیت‌کوین، یک صندوق BTC قابل معامله در بورس است. بله درست است؛ اما سؤال اصلی این است که چرا سرمایه‌گذاران به جای سهام ETF، خود بیت‌کوین را نمی‌خرند؟ برای اکثر سرمایه‌گذاران خرده‌فروش و یا مؤسسات بزرگ، خرید بیت‌کوین اقدامی پرخطر به نظر می‌رسد. علاوه بر این، خلأهای مربوط به قانون‌گذاری، عدم شفافیت، ریسک‌های مرتبط با کیف پول بیت‌کوین و اعتماد به صرافی‌های رمزارز، عواملی هستند که برای افراد ناآشنا با این فضا تا حدودی ترسناک است. از طرفی نگهداری مستقیم بیت‌کوین، مسئولیت حفظ امنیت کلیدهای خصوصی را بر دوش سرمایه‌گذار می‌گذارد.
در مقابل، سرمایه‌گذاران با خرید سهام ETF بیت‌کوین، استرس نگهداری کلید خصوصی، نحوه ذخیره‌سازی و حفظ امنیت دارایی خود ندارند. آن‌ها دقیقاً مانند داشتن سایر سهام، می‌توانند بدون نیاز به نگهداری رمزارز، در معرض بازار کریپتو قرار بگیرند. این روشی بسیار جذاب هم برای افراد عادی و هم سرمایه‌گذاران نهادی است.
ETF بیت‌کوین چگونه کار می‌کند؟
ETF بیت‌کوین، صندوقی قابل معامله در بورس است که قیمت بیت‌کوین را دنبال کند و به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد بدون تملک بیت‌کوین، در معرض این دارایی دیجیتال قرار گیرند. بهای هر سهم ETF با قیمت بیت‌کوین در نوسان است. از این رو، هنگامی‌که ارزش بیت‌کوین افزایش یا کاهش می‌یابد، ارزش ETF هم تغییر می‌کند.
با این حال، از آنجا که ETFها درست مانند سایر سهام، آزادانه در بورس معامله می‌شوند، قیمت‌گذاری آن‌ها ممکن است نسبت به ارزش دارایی اصلی (که در این مورد بیت‌کوین است) اختلاف داشته باشد. انجام معاملات ETF با نرخی بالاتر از ارزش خالص بیت‌کوین به این معناست که ETF با حق پرمیوم معامله می‌شود و بالعکس، انجام معاملات ETF با نرخی کمتر از ارزش خالص بیت‌کوین، به معنای معامله ETF با تخفیف است.
به طور کلی ما دو نوع صندوق ETF برای رمزارزها داریم:
- صندوق ETF آتی (فیوچرز)
- صندوق ETF اسپات یا فیزیکی
ETF بیت‌کوین فیوچرز (آتی) چیست؟
برای درک ETF آتی بیت‌کوین، ابتدا باید بدانید معاملات آتی بیت‌کوین چیست. این معاملات یک ابزار مشتقه هستند که به طرفین معامله اجازه داده در مورد خرید یا فروش BTC با قیمت و تاریخی از پیش تعیین‌شده توافق کنند. اساساً در این روش طرفین توافق می‌کنند که بیت‌کوین را با قیمتی مشخص، در تاریخ معلوم خرید یا فروش کنند (صرف نظر از اینکه قیمت در آن تاریخ چقدر است). به این تاریخ خاص، تاریخ تسویه‌حساب (تاریخ انقضا) نیز می‌گویند.
هنگامی‌که قرارداد آتی بیت‌کوین منقضی (تسویه) شد، یکی از طرفین باید بیت‌کوین را با قیمت توافق شده خریداری کند (بفروشد). در اصل آن‌ها BTC مربوطه را با تخفیف/ پرمیوم دریافت می‌کنند، زیرا بعید است قیمت تغییر نکرده باشد. این قراردادها معمولاً در بورس کالا مانند بورس کالای شیکاگو (CME) معامله می‌شوند. قیمت قراردادهای آتی بیت‌کوین و قیمت حقیقی بیت‌کوین معمولاً بر اساس نرخ تسویه‌حساب معامله‌گران آتی متفاوت است. به عنوان مثال، اگر افراد بیشتری بر روی رشد بیت‌کوین شرط‌بندی کنند، ارزش این قراردادهای آتی بالاتر از قیمت فعلی بیت‌کوین در بازار خواهد شد. اکنون بیایید ببینیم ETF بیت‌کوین با پشتوانه آتی چیست.
همان‌طور که متوجه شده‌اید، یک صندوق BTC قابل معامله در بورس آتی، دارای پشتوانه بیت‌کوین‌های حقیقی نیست، بلکه توسط قراردادهای آتی بیت‌کوین پشتیبانی می‌شود. ارزش این ETF از حرکت قیمت معاملات آتی بیت‌کوین به دست می‌آید و شرکت مجری هر ETF، باید در این قراردادهای آتی موقعیت داشته باشد و قیمت ETF خود را به آن‌ها متصل کند.
صحبت پایانی
امروزه صحبت‌ها در خصوص ETF بیت‌کوین با دو رویکرد متفاوت مطرح می‌شود. عده‌ای آن را به عنوان یک گزینه سرمایه‌گذاری ایده‌آل دانسته که درنهایت منجر به جهشی بزرگ به سمت پذیرش ارزهای دیجیتال می‌شود. دسته دیگر هم معتقدند ETF بیت‌کوین احتمالاً در درازمدت باعث متمرکز شدن این بازار می‌شود که این برای ذات غیرمتمرکز این پادشاه ارزهای دیجیتال مضر است.
منبع
wallex
