پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
صدایی که سند میشود / آیا کلابهاوس همان محفل علمی و خودمانی متخصصان است؟
هرچند فیلترینگ خودسرانه اپراتورها دسترسی به کلابهاوس را دشوارتر کرده، اما کاربران همانند دورانی که به توییتر دسترسی پیدا کردند و آن را به محل تبادلنظر مسئولان و مردم عادی تبدیل کردند، در این شبکه اجتماعی نیز همچنان بهدنبال رفع نیازهای خود هستند
ماهنامه عصر تراکنش شماره ۴۵ / کلابهاوس تازهترین اپلیکیشن در گروه شبکههای اجتماعی است که کاربران بسیاری را به خود جذب کرده است. جذابیت این شبکه اجتماعی تا جایی است که نهتنها کوچ گسترده از شبکههای اجتماعی محبوب قبلی مثل توییتر به آن را شاهدیم؛ بلکه سیستمعامل ویژه آیاواس هم باعث نشده تا اندرویدیها به این شبکه وارد نشوند. امکان گفتوگو و شنیدن صدای افراد؛ آن هم بیواسطه و زنده، جذابیتی در این شبکه اجتماعی است که آن را نسبت به پلتفرمهای دیگر متمایز کرده است. نوع استفاده از کلابهاوس در ایران، طی چند ماه گذشته نشان داد که فعالان و مسئولان سیاسی در رأس هرم استفاده از آن ایستادهاند و این اپلیکیشن برای این گروه جذابیت بسیار بالایی داشته است. فعالان حوزههای فناوری نیز بهره قابل توجهی از آن بردند و اتفاقاً حضوری پررنگ در کلابهاوس را به نمایش گذاشتند.
مخاطب این شبکه اجتماعی فعال است و احساس انفعال نمیکند. اظهارنظر خود را بیان میکند و همان لحظه بازخورد را به شکل آنی و زنده دریافت میکند. همین ویژگی کاربر فعال بودن، کلابهاوس را از رادیو و البته پادکست متمایز میکند. فرستنده و گیرنده پیام در ارتباطی یکسویه قرار ندارند و تقریباً با حق آزادی برابر امکان ارسال پیام را دارند. این آزادی البته همان خواسته آرمانی افراد از دموکراسی و آزادی نیست. به هر حال مدیران اتاقهای گفتوگو، امکان قطع گفتوگو و همچنین جهتدهی به سمتی که خود تعریف کردهاند را دارند. اما باید پذیرفت در این روند این دیگر بستر ارتباطی نیست که باید آن را به نقد کشید، بلکه تفکر و ظرفیت افراد برای شکلگیری گفتوگویی بر اساس مقیاسهای احترام به آزادی بیان را باید به چالش کشید.
کلابهاوس جایی برای پرسهزنی یا محفلی برای مباحث تخصصی
پرسهزنی و گشتوگذارهای تفریحی در این شبکه اجتماعی هم نکتهای نیست که بخواهیم آن را نادیده بگیریم. اما آیا در اصل حضور در یک شبکه اجتماعی صرفاً برای نیل به اهدافی عالی و پیچیده است؟ شبکههای اجتماعی صرفاً پلتفرمی برای برقراری ارتباط هستند. نمیتوان انتظار داشت یک شبکه اجتماعی شبیه محیط دانشگاهی مورد بهرهبرداری قرار بگیرد و هرز رفتن فرصتها را در آن، مورد نقد اساسی قرار دهیم. فناوریهای نوین بازوی علم ارتباطات شدهاند تا شاید راهی برای گسترش و توسعه ارتباطات میانفردی و اجتماعی، آن هم در دوران شیوع انزوای حاصل از همهگیری کرونا را شاهد باشیم. در بستر همین شبکه اجتماعی که شاید بهتر باشد سختگیرانه آن را به نقد نکشیم، شاید اجتماعی برای تعامل و گفتوگوی هدفمند نیز شکل بگیرد.
شبکهسازی، پرسشگری و البته پاسخگوییهای آنی در کلابهاوس در حال شکلگیری و گسترش است. شکلگیری این فرصتها هم حاصل نوع نگاه و روش استفاده از این شبکه اجتماعی است. فعالان حوزههای اقتصادی، فناوری و مخصوصاً فناوری مالی نیز، طی چند ماه گذشته به شکل قابل توجهی در این شبکه اجتماعی حاضر شدند. اغلب فعالان در کلابهاوس بر این باورند که دسترسی به مسئولان با این پلتفرم ساده شده و البته به نظر میرسد گسترش ارتباطات فعال به شکل پویاتری در این بستر پیگیری و اجرا میشود. به سراغ برخی فعالان چند ماه اخیر در کلابهاوس رفتیم تا نگاه و رویکردشان را با توجه به حوزه تخصصی فعالیت آنها که اقتصادی و همچنین فناوریهای مالی است، بشنویم.
ارتباط و شبکهسازی با هر نقطهای از جهان
مازیار نوربخش، عضو هیئتمدیره سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران و از فعالان کسبوکارهای فناوری مالی نیز شبکه اجتماعی کلابهاوس را فضایی مناسب و جذاب برای گفتوگو میداند و در اینباره معتقد است: «این بستر امکان گفتوگو را بیشتر از شبکههای اجتماعی دیگر برای فعالان عرصههای مختلف فراهم کرده است. در همین زمان کوتاه هم نهتنها جذابیت بالایی داشته؛ بلکه برای کاربران خود واقعاً اعتیادآور هم بوده است. کاربران کلابهاوس ساعتها زمان برای حضور در مباحث مختلف زمان صرف میکنند و اتفاقاً ورود مسئولان به این بستر جذابیتها را بیشتر کرده است.»
نوربخش در ادامه به نقش مدیریتورها در افزایش کیفیت گفتوگوها اشاره کرد و گفت: «کیفیت بحثها ارتباط نزدیکی به نوع مدیریت یک بحث دارد. مباحثی که در کلابهاوس در حوزه تخصصی فناوریهای مالی تاکنون دنبال شده، به تولد و شکلگیری ایدههای بسیار خوبی منجر شده است. همچنین شبکهسازی در این بستر بسیار بهتر از شبکههای اجتماعی دیگر انجام شده است.»
او به جذابیت گفتوگو با ایرانیهای فعال در شرکتهای بزرگ فناوری دنیا اشاره کرد و در اینباره گفت: «تبادل تجربه و گفتوگو با افراد مختلف در کشورهای مختلف تاکنون با این سطح از امکان دسترسی، سرعت و کیفیت در شبکههای اجتماعی دیگر فراهم نشده بود و کلابهاوس این فرصت را در اختیار کاربران گذاشته است.»
حضور مسئولان در رومهای مختلف و اظهارنظرها و واکنشهای آنها در حوزههای تخصصیشان به اعتقاد نوربخش نمیتواند جنبه نمایشی پررنگی داشته باشد. او بر این باور است: «دسترسی به مسئولان پیش از این بسیار پیچیده و سخت بود و پروسههایی طولانی را میطلبید. کلابهاوس فضایی را ایجاد کرده تا پرسشها مطرح شود و مسئولان در یک گفتوگوی زنده به سمت پاسخگویی پیش بروند.»
این عضو هیئتمدیره سازمان نظام صنفی رایانهای استان تهران با اشاره به اینکه بعد از تیکتاک شاهد تولد شبکه اجتماعی دیگری نبودیم، گفت: «افراد با شرایط آسان و آرامش، با حضور در کلابهاوس میتوانند پیرامون مباحث مختلف به بحث و تبادل نظر بپردازند. وجود چنین موقعیتی امکان گفتوگوی مؤثر و اثربخش را افزایش میدهد.»
زمان اظهارنظرهای یکسویه به پایان رسیده
نسیم توکل، کارآفرین و فعال اقتصادی نیز با اشاره به مشاهدات و شنیدههایش در اپلیکیشن کلابهاوس به بررسی حضور جامعه در عصر دیجیتال پرداخت و گفت: «افرادی که پارادایم تغییر این عصر را درک کرده باشند، پیشتاز هستند. تمامی پلتفرمها و اپلیکیشنها منطبق و با درک از این پارادایم تغییر ساخته شدهاند. در این پارادایم ما با مبحث سفر مشتری و دایرهایبودن ارتباطات مواجه هستیم. دوران قبلی که عصر بازاریابی بود و آن را از سر گذراندیم، دوران ارتباطات، علاقه، تمایل تا رسیدن به مرحله شکلگیری ارتباط و در مدل فروش، فروش محصول بود.»
توکل همچنین با تأکید بر اینکه افراد در گذشته هر آنچه خود ترجیح میدادند را بدون نیاز به پاسخگویی ارائه میکردند، گفت: «در عصر قبل افراد فقط خودشان حرف میزدند. عصری که طی آن مخاطبان مجبور بودند آنچه متکلم میگفت و نمایان میکرد را بپذیرند. اما در عصر دیجیتال که همه روابط به شکل دایرهای است، گفتمان مبنی بر این است که افراد یکدیگر را دنبال کنند. کاربران را به هم معرفی کنند و در ارتباط با یکدیگر فعال باشند.»
به اعتقاد توکل، این موضوع دقیقاً درک پارادایم تغییر عصر دیجیتال است. او با تشریح این موضوع گفت: «پارادایم تغییر عصر دیجیتال به معنای این نیست که باید از ابزار دیجیتال استفاده کنیم. ابزار مرحله نهایی است؛ اول پارادایم اصلی درک میشود و در مرحله بعد این تئوریهاست که مورد توجه قرار میگیرد و در مرحله بعد ابزار، مورد استفاده قرار میگیرد. کلابهاوس هم بهعنوان یک اپلیکیشن، یکی از همین ابزارهاست. بستر کلابهاوس به گونهای است که اگر شما صحبت میکنید، باید پاسخگو هم باشید.»
توکل همچنین بر این باور است: «کلابهاوس از نرمافزارهایی مثل توییتر و اینستاگرام جلوتر است. شما همچنان در اینستاگرام میتوانید به مخاطبان و نظراتشان پاسخ دهید. کاربر در چنین شبکههای اجتماعی این اختیار را دارد که به پرسشها پاسخگو نباشد. نوشتهها و اظهارنظرهای خود را پاک کند یا افراد را بلاک کند.»
او با شرح چرایی تمایز کلابهاوس ادامه داد: «کلابهاوس در حقیقت از گفتار استفاده کرده است. گفتوگویی که کاربران را در مقابل آنچه بیان میکنند، پاسخگو میکند. البته در این پلتفرم هم اجباری برای پاسخگویی وجود ندارد و افراد باز هم میتوانند از پاسخگویی امتناع کنند. اما در نهایت کلابهاوس مقداری به پارادایم تغییر عصر دیجیتال نزدیک شده است.»
کلابهاوس پلتفرمی صرفاً تخصصی نیست
این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه تفاوتی وجود ندارد که یک ابزار ارتباطی صرفاً برای حوزه فناوری باشد یا دیگر حوزهها، افزود: «آنچه جذابیت حضور در کلابهاوس را برای فعالان حوزه فناوری مالی بیشتر میکند، این است که فناوریهای مالی خودشان هم در عصر دیجیتال شکل گرفتهاند. از همین روست که ابزارهای نوین و مرتبط با خود را میطلبند. در حال حاضر هم در بعضی گروهها شاهدیم که برخی درباره مستند یا تخصصینبودن مباحث در کلابهاوس واکنش نشان میدهند. اما حقیقت این است که این پلتفرم بستری برای مباحث مستند و خیلی منطقی یا حتی ارائه پژوهشهای علمی و پیگیری نتایج این پژوهشها نیست. اگر مخاطبان چنین شرایطی را خواستارند، باید بهدنبال کنفرانس باشند. کلابهاوس بستر تعامل و گفتوگوهای سازنده است.»
به گفته او باید این نکته را مورد توجه قرار داد که کلابهاوس فقط بستری برای خبرگان نیست. این پلتفرم بستری است که به همه افراد اجازه گفتوگو یا قطع گفتوگو را میدهد. اما حقیقت اصلی این است که محفلی برای گفتوگو فراهم شده است. ممکن است این گفتوگوها به قدری از روی شُهود باشد که اصلاً مستند نشود. تصور من این است که کلابهاوس محیطی است تا تصمیمگیران و تصمیمسازان متوجه شوند در کف جامعه چه خبر است. این پلتفرم ابزاری مهم است برای تصمیمگیر یا تصمیمساز یا افرادی که بازخورد تصمیم برایشان مهم است.
او با اشاره به مقبولیت کلابهاوس در ابتدای راه نسبت به توییتر و اینستاگرام گفت: «ما شبانهروز شاهد آن هستیم که بر تعداد کلابها و رومهای گفتوگو در کلابهاوس افزوده میشود. به هر حال ما هیچ تجربه شهودی از کلابهاوس نداریم، اما نکته جالب درباره این اپلیکیشن آن است که بعد از گذشت سه تا چهار ماه از تولدش به یک بستر مناسب و البته جذاب برای گفتوگو تبدیل شده است. کلابهاوس امکانی را ایجاد کرد تا انواع بحثهای تخصصی و غیرتخصصی و حتی سیاسی به شکل گسترده در آن دنبال شود.»
به اعتقاد توکل، یکی دیگر از نکات جالب توجه، حضور و استفاده گسترده سیاسیون از این شبکه اجتماعی است. او درباره این حضور معتقد است: «پیش از فراهمشدن این موقعیت امکان گفتوگو و طرح پرسش با افراد سیاسی؛ از نماینده مجلس تا سیاسیون بهسادگی فراهم نمیشد. کلابهاوس همه تشریفاتی را که پیش از این برای ایجاد ارتباط بین افراد و سیاسیون وجود داشت، از بین برده است. البته این موضوع در حوزههای تخصصی ممکن است کمتر باشد، چون افراد متخصص یک حوزه اغلب یکدیگر را در کمیسیونها و جلسات تخصصی ملاقات میکنند.»
جایی برای شنیدن، نقطهای برای مبادله آرا
این کارآفرین همچنین ادامه داد: «کلابهاوس فضای خیلی خوبی است که مسئولان و تصمیمسازان را با توجه به نو و جدید بودن این بستر فراخوانی کنید و خواستار پاسخگویی مسئولان باشید. حضور رئیس بانک مرکزی در کلابهاوس نشان داد که این بستر امکان ورود مسئولان و افراد مؤثر و سیاستگذار را بهتر از هر بستر دیگری فراهم میکند. البته یکی از مهمترین دلایلی که موجب حضور مسئولان در کلابهاوس میشود، تصور عقبافتادن از مباحث و گفتوگوهای این بستر است. این فضا بسیار سازنده و جذاب است، اما مشخص نیست که در آینده چه سمتوسویی داشته باشد. در حقیقت باید دید در آینده افراد تا چه زمانی قدرت و حوصله حضور در این بستر را دارند. تصور و برداشتی که از موقعیت دارم این است که در آینده کلابها و رومهای عمومی با اقبال بیشتری مواجه خواهند شد.»
توکل با اشاره به اهمیت کاربری کلابهاوس افزود: «همانطور که اشاره کردم، آقای عبدالناصر همتی رسانهای نیست، اما از این فضا استقبال کرد و در کلابهاوس حاضر شد و به پرسشها پاسخ داد. در واقع همه تشریفات قبلی از بین رفت. این حضور اما کماکان به این معنی نبود که رئیسکل بانک مرکزی به پاسخگویی شفاف و صریح به پرسشها بپردازد و همچنان شاهد پاسخهای کلی بودیم. فعالان اقتصادی و مالی انتظار دارند دادهها و اطلاعات درست دریافت کنند تا با این دادهها و اطلاعات درست بتوانند عملیات اقتصادی درستی را انجام دهند. اظهارات همتی تا جایی در مسیر تطهیر خود و کلیگویی بود که حتی در شبکههای اجتماعی حدسهایی درباره تصمیم کاندیداتوری ریاستجمهوری او مطرح شد.»
او همچنین درباره چشمانداز و آینده این شبکه اجتماعی گفت: «تصور و برداشت من این است که کلابهاوس به سمت رومهای عمومی در حوزههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و رسانهای پیش برود. دلیل اصلی این موضوع نیز این است که افراد حاضر در رومهای تخصصی همان افراد حاضر در انجمنها و کمیسیونها هستند. البته این پیشبینی من است و امکان اشتباهبودن آن وجود دارد. این بار در نهایت به نظر من بیشتر به نفع مسئولان است؛ کلابهاوس فضایی را فراهم کرده تا مسئولان امکان شنیدن اظهارنظر مردم و کف جامعه را داشته باشند.»
اعتماد به فرستنده پیام با شنیدن لحن و صدا
در بخشی دیگر با نیما شمساپور، مدیرعامل یوآیدی درباره تجربیات شخصی او در کلابهاوس گفتوگو کردیم. او با اشاره به تجربه کاربری خود توضیحاتی پیرامون ویژگیهای این شبکه اجتماعی مطرح کرد و گفت: «اولین نکته مطرح در کلابهاوس امکان ایجاد ارتباط مستقیم بین تصمیمگیران و ذینفعان است. این به معنی آن است که کلابهاوس میتواند به مشارکت ذینفعان در تصمیمگیری کمک کند. دومین موضوع این است که با توجه به اینکه افراد بهصورت زنده صحبت میکنند، فرصتی ایجاد میکند که افراد لحن و صداقتشان بهتر و بیشتر مشخص باشد. نکته دیگر این است که در کلابهاوس افرادی که در این شبکه اجتماعی حاضر هستند، به خاطر ترس از دست دادن یکسری مطالب بیشتر حالت فعال و دنبالکنندگی دارند. نکته چهارم هم در اینباره است که کلابهاوس برای کسبوکارهای B2B فرصتی فراهم میکند تا محصول خود را بهخوبی معرفی کنند. کسبوکارهای بزرگتر هم با استفاده از این فضا امکان معرفی محصول خود را دارند.»
به گفته شمساپور این شبکه اجتماعی به افراد و مسئولان موقعیتی میدهد تا در فضای واقعی شنونده اظهارنظرهای مردم باشند. او در ادامه افزود: «در این فضا مردم نیازهای واقعی خود را میگویند و این فرصت بسیار خوبی است و به تصمیمگیران کمک میکند بیشتر شنونده باشند تا اینکه حرف بزنند. کلابهاوس همانطور که در سایر حوزهها اثرگذار است، در حوزه فناوریهای مالی هم اثرگذار است. از طرفی تصمیمگیران فینتک میتوانند شنونده باشند و از طرفی کسبوکارها میتوانند به بررسی جامعه هدف خود بپردازند و از همه این جهات میتواند کمککننده باشد.»
مدیرعامل یوآیدی معتقد است: «در کوتاهمدت احتمالاً افراد، بیشتر بر اظهارنظرهای خود پافشاری خواهند کرد، اما در بلندمدت شنوندهبودن در این بستر مورد توجه بیشتری قرار میگیرد. روند کلابهاوس به شکلی است که افراد در بلندمدت نمیتوانند فقط اظهارنظر کنند و یاد میگیرند که شنونده نیز باشند.»
او به اهمیت شنیدن لحن فرستنده پیام در این اپلیکیشن اشاره کرد و گفت: «از آنجایی که صدا و لحن اعتماد را بیشتر از نوشته جلب میکند، کلابهاوس میتواند بر شبکهسازی اثرگذاری خیلی بیشتری داشته باشد. شبکهسازی بهطور کلی بر اساس اعتماد است که افراد تنها بر اساس اعتماد است که میتوانند بهصورت مؤثری کار کنند.»
در رابطه با حضور مسئولان کشوری نیز شمساپور معتقد است: «اگر از جنبه انتخابانی آن بگذریم، همین که این امکان وجود دارد تا صدای این افراد بهطور مستقیم شنیده شود، این افراد هم این فرصت را دارند که صدای ذینفعان را بشنوند که در بلندمدت قطعاً اثرگذاری خوبی خواهد داشت. این البته در صورتی امکانپذیر است که کلابهاوس بتواند در بلندمدت حفظ شود و ویژگیهای خود را هم حفظ کند.»
مدیریت حضور مسئولان در کلابهاوس وابسته مسئولان است
بهرنگ فاطمی کلابهاوس را خرد متعارف فعلی مخاطبان رسانههای فناورانه یک شبکه اجتماعی مبتنی بر دعوت، آن هم ویژه آیاواس میداند که بر اساس ارتباطی شنیداری و برخط کار میکند. به گفته او؛ «این تعریفی است که در ویکیپدیا به آن برمیخورید و تقریباً مورد تأیید عموم است. اما کلابهاوس گرچه زمان کمی است که از تولدش میگذرد، اما بنا بر رویدادهای مؤثر در آن اکنون به یونیکورنی بدل شده که استقبال از آن همچنان ادامه دارد. با توجه به ویژگیهای جالبی که در این اپلیکیشن برای کاربر پیشبینی شده، به نظر میرسد استفاده کارا از سرویسی که ارائه میدهد، نهتنها لازم؛ بلکه مؤید پذیرش تغییر (بهینهسازی رفتار) در چگونگی ارائه مطلب با هدف اثربخشی بیشتر بر ذهن مخاطبان است.»
فاطمی در ادامه افزود: «کلابهاوس را میتوان و باید بستری مناسب برای گفتوگوهای متنوع دانست. اما اینکه مشخصاً آن را بستری ویژه برای هر جمع متخصصی مثل فعالان حوزه فناوریهای مالی بدانیم، شاید کمی زود باشد. اتفاقاً شاید پلتفرمی چون کلابهاوس با امکان تخصیص دستههای مختلفی که در تالارها و اتاقهای خود دارد، این مسیر را هموار کند که ما هم بلافاصله با تفکیک تخصص و زمینه کاری در آن به تقسیمبندی بپردازیم، اما شاید یک ارزشافزودهاش همین باشد که میتوان در آن بینرشتهای و فراتخصصی عمل کرد. چرا در یک جمع تخصصی فناوری مالی یک متخصص جامعهشناس نباشد. چرا یک موضوع خاص فناوری مالی توسط یک ریاضیدان به چالش کشیده نشود. چرا یک فرایند مبتنی بر نظام فناورانه مالی توسط یک متخصص علم نرمافزار تحلیل و موشکافی نشود.»
او درباره بحثهای تخصصی در حوزه مالی یا خدمات فناوریهای مالی در کلابهاوس معتقد است: «قطعاً اگر گفتوگوها در کلابهاوس از الگویی بهره گیرد یا بهتر بگویم؛ اگر هر جمعی بر اساس وظایف نانوشته اجتماعی و سازمانیاش با هدفی مشخص به طرح موضوع و بحث روی این پلتفرم بپردازد، میتواند نتایج جذابی، هم از منظر روابط عمومی و هم بهاشتراکگذاری طرحها و مسائل را استخراج کند، اما قطعاً دنبالکنندههایی را میطلبد. یعنی باید فرد یا گروهی باشد که عموماً با ماهیت رسانهای از ایدهها و نظرات رهاشده روی کلابهاوس بهرهبرداری کند و به شیوهای مبتنی بر ارزشهای حرفهای در جهت توسعه راهکارها یا تثبیت سرویسهای خود یا فضای کسبوکاریاش استفاده کند.»
او در بخشی دیگر از اظهارنظرهای خود با اشاره به تجربه کاربریاش در کلابهاوس معتقد است برای شبکهسازی در کلابهاوس در آغاز راه قدری ممارست، پافشاری و سماجت نیاز است؛ به هر حال شرایطی داریم که اپلیکیشنهای ترندشده متأسفانه با خطرات متنوعی در کشور مواجه میشوند که آشفتگیهایی را در بهرهبرداری موجب میشود.
کاربران مسیر را مشخص میکنند
فاطمی همچنین درباره حضور افرادی مهم مثل رئیس بانک مرکزی در کلابهاوس بر این باور است که چگونگی پیشبرد و مدیریت حضور این افراد در کلابهاوس به کاربران وابسته است. او در اینباره با تأکید بر اینکه کلابهاوس مشخصاً با مهارت پنجگانه آدمیان در ارتباط است، گفت: «صحبتکردن و حضور در یک بهاصطلاح اتاق حداقلهایی از مراقبتهای مبتنی بر فرهنگ اجتماعی را طلب میکند و احتمالاً بعد از زمانی مشخص، تکلیف مخاطبان متفرقه نیز در این اپلیکیشن بیش از اکنون مشخص میشود.»
او همچنین فضای کلابهاوس را برای افزایش فرهنگ گفتوگو و توسعه ارتباطات فعال در حوزه فناوریهای مالی بسیار مؤثر عنوان کرد و افزود: «اگر مسیر تکامل ارائه مطلب را مرور کنیم، جالب خواهد بود. زمانی سخنران پشت تریبون قرار میگرفت و با مهارتی که در بهکاربردن کلمات نافذ، تن صدا، مکثهای معنادار و… داشت، حقانیت خود را ثابت میکرد. بعدها انواع دستیاران و ابزار به مدد این هوس سخنوری انسان افزوده و آمیخته شد و اکنون اتفاقاً بازگشت به گذشتهای معنادار در جریان است. نه زبان بدن، نه بازیگری و نه تسلط کامل بر انواع نرمافزارهایی همچون پاورپوینت و پرزی و… بلکه هنر صحبتکردن شفاف، صادقانه و البته بجا، ویژگی ارزشمند مخاطبان محسوب میشود. به هر حال کلابهاوس ادامه رشدش را به نظاره نشسته و برنامههای روابط عمومی که هنوز این پلتفرم را جدی نگرفتهاند، در آینده با مشکل مواجه خواهند بود.»
به نظر فاطمی برای بهرهبرداری مناسب از این اپلیکیشن به تمرکز دو گروه خاص روی کلابهاوس نیاز است. او در ادامه با تشریح این دو گروه گفت: «اول کارکردهای روابط عمومی شرکتها و سازمانها و دوم رسانههای مورد علاقه جامعه مخاطبان. بهتر است گروه اول با تنظیم مجموعه بایدها و نبایدهایی اولاً اعضای سازمان خود را نسبت به هوشیاری در این شبکه و موضوعات مطرحشده مرتبط آگاه کند و در مرحله بعد، خود نیز نسبت به مراقبت از برند سازمان از طریق رصد رخدادهای مرتبط با آن و گسترش محصولات کارای خود اقدام کند. گروه دوم با مستندسازی هوشمندانه زنجیرهای از رویدادهایی که در کلابهاوس اتفاق میافتد، باید مفاهیم، طرحها و پیشنهادها را اجرا کند. از این روش فرصت بهرهبرداری دانشی با بازدهی بالاتر شکل میگیرد.»
او همچنین افزود: «کلابهاوس فارغ از شبکه جدید اجتماعی بودنش اتفاقاً یک یا دو آموخته ارزشمند دارد؛ اول سادگی و دوم نوآوری شدیدش در حفظ بلادرنگی و کیفیت انتقال صوت. دومی شاید یک رخداد یا انتظار منطقی فناورانه باشد، اما اولی قطعاً جسارت پذیرش طرح و ترویج یک تغییر است.»
گفتوگوی زنده فرصت تعدیل و تغییر را میگیرد
ابراهیم نصیری، بنیانگذار و مدیرعامل ایمنتا با تأکید بر اثرگذاری مثبت کلابهاوس در گسترش گفتوگوها معتقد است: «اگر بحثهایی که در کلابهاوس انجام میشود بحثهایی حرفهای باشد، میتواند از تصمیمات اشتباه جلوگیری کند و حتی مسیر را برای انجام صحیح کارها باز کند. اما این در حالی است که کلابهاوس بیشتر از هر چیز، رنگوبوی سیاسی گرفته و به فضایی برای تبلیغات و اظهارنظرهای سیاسی افراد تبدیل شده است. چنین استفادهای از کلابهاوس در کشورهای غربی کمتر رایج است و تاکنون شاهد حضور سیاستمداران برای اظهارنظرهای خود در این شبکه اجتماعی به پررنگی ایران نبودهایم.»
نصیری در ادامه با اشاره به اینکه بزرگترین فعالان حوزه کسبوکار در همه کشورهای دنیا در این شبکه اجتماعی حاضر میشوند و با اظهارنظرهای خود به گسترش فضای کاری خود کمک میکنند، گفت: «فضای کلابهاوس فضایی کاملاً مناسب برای توسعه کسبوکار است. در این فضا امکان گفتوگوهای تخصصی، بیشتر از هر شبکه اجتماعی دیگری فراهم است. شبکهسازی، یافتن توسعهدهنده و حتی نیروهای توانمند، در این شبکه بسیار بهتر از توییتر و شبکههای اجتماعی دیگر انجام میشود.»
او به تجربه خود درباره یکی از رومها که پیرامون فینتک در آلمان بوده، اشاره کرد و ادامه داد: «گفتوگوهایی که در این موقعیت انجام شده، به آشنایی و ارائه اظهارنظر فعالان ایرانی این حوزه در کشورهای مختلف و همچنین کمک و همکاری این افراد به یکدیگر منجر شد. از همین رو و با توجه به چنین تجربههایی، معتقدم این شبکه اجتماعی حداقل تا به امروز مناسبترین شبکه اجتماعی موجود برای توسعه و بهبود کسبوکارها بوده است. کلابهاوس صد درصد فرصت است و در صورت در دسترس بودن برای همه، امکانات بسیار مناسبی را ایجاد میکند.»
نصیری همچنین درباره مدل رفتاری مسئولان در این شبکه اجتماعی و نوع استفاده آنها از شبکه اجتماعی کلابهاوس معتقد است: «چگونگی حضور مسئولان ارتباط مستقیمی با به فرهنگ پاسخگویی دارد. از سویی دیگر اگر مسئولان تصمیم به پاسخگویی داشته باشند، در نقش یک پاسخگو ظاهر خواهند شد و اگر بخواهند از کلابهاوس بهعنوان تریبونی برای تبلیغات استفاده کنند هم روند به همان سو پیش میرود و این موضوع ارتباطی با ماهیت کلابهاوس ندارد. در همین چند ماه هم شاهد بودیم افرادی مثل ایلان ماسک هم از این موقعیت استفاده کردند و درباره موضوعات تخصصی اظهارنظر کردند.»
از سویی دیگر او بر ویژگی زندهبودن گفتوگوها در کلابهاوس تأکید کرد و گفت: «گفتوگوی زنده و نبودن فرصت برای حذف اظهارنظر یا هرگونه تعدیل و تغییری در آن موجب شده افراد با آمادگی و هوشمندی بیشتری در فضای کلابهاوس حاضر شوند. هنگام گفتوگوی زنده باید هر فرد آمادگی ذهنی بالایی داشته باشد و مسئولیت اظهارنظرهای خود را به شکل کامل بپذیرد. همین ویژگی کلابهاوس باعث شده تا با چهره جدیدی از مدیران و مسئولان در این شبکه اجتماعی مواجه شویم.»
حضور تبلیغاتی مسئولان کافی نیست
شهاب جوانمردی، مدیرعامل هلدینگ فناپ درباره کلابهاوس و ویژگیهای آن در گفتوگوی کاربران بیان کرد: «به نظر میرسد کلابهاوس بستری مناسب برای گفتوگو است، اما گفتوگوهایی که در این فضا انجام میشود، معمولاً گفتوگوهای همعرض نیست و بیشتر برای اطلاعرسانی است و برای یکسری خبرگان مناسب به نظر میرسد. هرچند زمانی که گفتوگو تخصصی و در بین خبرگان باشد، شاید پلتفرمهای دیگری هم مؤثر باشند.»
او همچنین بر این باور است که در کلابهاوس عملاً شبکهسازی ممکن و میسر است؛ اما اینکه بخواهید شبکهسازی را گسترده کنید، جمع متخصصان و خبرگان را میتوانید به علاقهمندان و دوستداران هم برسانید و در این روش عملاً این امکان بالاتری را ایجاد میکند تا افراد عادی امکان پرسیدن سؤال از خبرگان را داشته باشند.
مدیرعامل هلدینگ فناپ معتقد است: «حضور افراد صاحب سمت و مسئول، امکان گفتوگو با این افراد را در بستر مناسب فراهم میکند. اما این موضوع به شرط تداوم حضور این افراد اجرایی خواهد شد، نه اینکه یک بار حضور پیدا کنند و به سؤالات از پیش تعیینشده پاسخ دهند. یکی از نکات قابل لمس هم این است که کلابهاوس فرهنگ گفتوگو را افزایش داده و به بیانی دیگر ادب، احترام و صبر را در بین مخاطبان خود افزایش داده است.»
کلابهاوس جایی برای همه
کاربران کلابهاوس اغلب در این پلتفرم احساس رضایت میکنند. نیاز به گفتوگو به شکل معمول آن و نه نوشتن متن و منتظر ماندن برای دریافت پاسخ، یکی از ویژگیهایی است که مخاطب امروز را که تشنه شنیدهشدن است، بیشتر به این اپلیکیشن علاقهمند کرده است. فعالان حوزه فناوریهای مالی هم از دسته دیگر مخاطبان این اپلیکیشن جدا نیستند. این افراد نیز بهدنبال همکاری با نیروهای تخصصی حوزه کاری خود و دستیافتن به پاسخ پرسشهایی برای توسعه صنعتی که در آن فعالیت میکنند، در کلابهاوس حاضر شدهاند.
هرچند فیلترینگ خودسرانه اپراتورها دسترسی به کلابهاوس را دشوارتر کرده، اما کاربران همانند دورانی که به توییتر دسترسی پیدا کردند و آن را به محل تبادلنظر مسئولان و مردم عادی تبدیل کردند، در این شبکه اجتماعی نیز همچنان بهدنبال رفع نیازهای خود هستند. اثرگذاری جدیتر کلابهاوس بر جریان فناوری مالی کشور را شاید کمی بعد و با استفاده بیشتر از این اپلیکیشن بتوان مورد بررسی و واکاوی علمی قرار داد. حالا کافی است روی آیکون کلابهاوس خود کلیک کنید تا با شنیدن صدای متخصصان و افراد عادی در یک رادیوی چندسویه فعالیت کنید.