پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کسب‌وکارهای ارائهدهنده احراز هویت دیجیتال چه خدماتی را برای چه نهادهایی فراهم کرده‌اند؟
احراز هویت یکی از پایه‌ای‌‌ترین بخش‌ها در هنگام ارائه خدمات یا دریافت خدمات مورد تقاضا است. از همین رو زمانی‌که موضوع ارائه سرویس‌های مختلف از راه دور و به صورت الکترونیکی مطرح می‌شود، طبیعی است که احراز هویت نیز به تبع آن باید تغییر کند.
از خردادماه امسال سرویس‌های ارائه دهنده احراز هویت دیجیتال به‌طور رسمی فعالیت خود را شروع کردند. از سوی دیگر با مجوز گرفتن بانک‌ها برای ارائه احراز هویت دیجیتال از اوایل اسفندماه، مواردی مانند امضای دیجیتال نمود بیشتری پیدا کرد. به همین دلیل بسیاری از کسب‌وکارها از جمله سجام، کارگزاری‌ها، بانک‌ها و برخی بخش‌های خصوصی و دولتی به سراغ ارائه احراز هویت دیجیتال رفتند. همین روند باعث شد که سرویس‌های ارائهدهنده احراز هویت در ارائه خدمت به کسب‌وکارها از یکدیگر پیشی بگیرند.
با گذشت چندین ماه برخی کسب‌وکارها مانند شاکیلید، پارت و یوآیدی در بحث احراز هویت دیجیتال به نهادهایی مانند سجام، کارگزاری‌ها، قوه قضائیه، بانک‌ها و غیره سرویس ارائه داده‌اند. در این گزارش به بررسی عمکلرد این سه کسب‌وکار پرداخته شده و رویکردی که برای ارائه سرویس به نهادها در آینده دارند، مورد بررسی قرار گرفته است.
ارائه خدمت به ۱۱ بانک و کارگزاری تا پایان سال ۱۳۹۹
شبکه اعتماد کسب‌وکار (شاکیلید) در سال ۱۳۹۷ با ایده توسعه خدمات احراز هویت غیرحضوری شکل گرفت. فروغ صالحی، مدیر توسعه بازار شاکیلید با اشاره به اینکه این مجموعه فعالیت خود در این حوزه را با احراز هویت غیر حضوری سجام کلید زد، توضیح داد: «خوشبختانه حضور شاکیلید در این بازار توام بود با اقبال بانک‌ها و کارگزاری‌ها به این مجموعه و درخواست راهکار این شرکت برای احراز هویت غیر حضوری که علاوه بر سجام در حال حاضر در اپلیکیشن موبایل بانک چند بانک نیز برای احراز هویت مشتریان راه‌اندازی شده است.»
او در خصوص زیرساخت‌های احراز هویتی که برای کارگزاری‌ها فراهم شده، گفت: «از ابتدای پاییز ۱۳۹۹ تاکنون هفت بانک و کارگزاری به استفاده‌کنندگان راهکار شاکیلید پیوسته‌اند و تا پایان سال ۱۳۹۹ این تعداد تا ۱۱ کارگزاری افزایش خواهد یافت. کارگزاری‌های فعال شاکیلید عبارتند از کارگزاری بانک پاسارگاد، بانک پارسیان، کارگزاری بانک کشاورزی، کارگزاری دانا، کارگزاری آرمون بورس، کارگزاری دانایان، کارگزاری سهام‌گستران شرق. این لیست همراه با لینک فعال احراز هویت آنها در لینک صفحه سجام شاکیلید به نشانی www.shakeylead.com/sejam قابل مشاهده است.»
صالحی درباره مزیتی که این راهکار نسبت به دیگر راهکارهای ارائهدهنده احراز هویت دارد، گفت: «سامانه احراز هویت غیرحضوری سجام با راهکار شاکیلید ویژگی‌هایی دارد که آن را نسبت به دیگر راهکارها متمایز کرده است. این سرویس به صورت تحت وب ارائه می‌شود و درنتیجه محدودیتی از لحاظ نوع زیرساخت برای آن وجود ندارد. علاوه‌بر آن، کاربر نیز نیاز به نصب هیچ‌گونه اپلیکیشنی روی دستگاه خود ندارد، بدین معنا که می‌تواند بر روی اندورید، آی‌او‌اس، ویندوز و مک از آن استفاده کند.
راه‌حل امضای قانونی متون و قراردادها با «امضامی»
آنطور که مدیر توسعه بازار شاکیلید گفت، ساختار راهکار شاکیلید که به‌صورت PWA ارائه می‌شود این امکان را می‌دهد تا دیتای کمتری از افراد گرفته شود. برای مثال، برای افرادی که از طریق اپلیکیشن موبایل بانک کیلید وارد سامانه احراز هویت سجام شوند، این امکان وجود دارد که به جای ورود به درگاه پرداخت جهت انتقال وجه، این وجه مستقیما از حسابشان برداشت شود.
در کنار این راهکار، شاکیلید راه‌حل امضای قانونی متون و قراردادها را با استفاده از گواهی امضای مراکز میانی با اپلیکیشن امضامی روی موبایل امکان پذیر ساخته است. صالحی در این باره توضیح داد: «در این فرایند که بسیار ساده از طریق زیرساخت محصول «امضامی» فراهم می‌شود، احراز مشتری با استفاده از اصالت گواهی امضای او تایید می‌شود. علاوه بر آن، قابلیت امضای فرم‌ها، قراردادها و سایر مستندات به سهولت با این اپلیکیشن تامین می‌شود. ویژگی‌های اصلی این سامانه ایجاد امضای الکترونیک پیشرفت، پیاده‌سازی بر روی گوشی هوشمند و استفاده از امکانات آن ،آسان، سریع و امن، امضای قابل تایید و ارائه در موارد قانونی است.»
به‌گفته او، اپ امضامی، اولین اپ موبایلی است که با همکاری مرکز ریشه و مرکز میانی عام با رعایت استانداردها و الزامات امضای ملی توسعه یافته است.
تمرکز بر ارائه زیرساخت احراز هویت به بانک‌ها
سجاد باقرپور با اشاره به اینکه یوآیدی زیرساخت احراز هویت را برای آپ و سامانه ۷۲۴ فراهم کرده، گفت: «روزانه بیش از ۵۰ هزار احراز هویت از طریق این دو بستر انجام می‌شود. در بخش احراز هویت کارگزاری‌ها به دلیل اینکه احراز هویت آنها ثبت‌نام خاص خودش را دارد به سمت آنها نرفتیم و در برنامه خود هم فعلا قرار نیست سرویس احراز هویت سجام را به کسب‌وکارهای دیگر ارائه دهیم.»
او هدف اصلی ارائه احراز هویت را در بخش بانکی دانست و توضیح داد: «پیش از این مشکل قانونی درخصوص احراز هویت بانک‌ها وجود داشت و احراز هویت باید به صورت حضوری انجام می‌شد، اما اخیرا هیات دولت مصوبه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی را تصویب کرده و احراز هویت به صورت غیرحضوری به رسمیت شناخته شده است. بانک مرکزی هم پیش‌نویس دستورالعمل شناسایی مشتریان را دارد که در این پیش‌نویس بحث احراز هویت به‌صورت غیرحضوری مطرح شده و بانک‌ها با راهکارهایی مانند یوآیدی می‌توانند مشتریان خود را احراز هویت کنند. اگر این دستورالعمل تصویب و نهایی و مشکل قانونی حل شود، وارد این حوزه هم می‌شویم. با وجود این محدودیت با چندین بانک مذاکره و همکاری کردیم که یکی از آنها بانک تجارت است که برای ارائه خدمات تسهیلات خرد و برخی خدمات غیرحضوری احراز هویت مشتریان انجام می‌شود.»
او توضیح داد که اکنون بسیاری از صرافی‌های رمزارز نیز برای دریافت خدمت احراز هویت به یوآیدی درخواست داده‌اند و در حال مذاکره هستیم که این سرویس را به این کسب‌وکارها ارائه دهیم.
ارائه ۵.۵ میلیون احراز هویت آنلاین توسط فراشناسا
روابط عمومی شرکت پارت در پاسخ به این سوال که تاکنون سرویس‌های احراز هویت سجام برای چه تعداد کسب‌وکار ارائه شده، توضیح داد: «از خردادماه امسال سرویس احراز هویت پارت با نام فراشناسا در حوزه احراز هویت دیجیتال سجام فعال شد و تاکنون بیش از ۱۰ کسب‌وکار فعال در حوزه‌های مختلف از این سرویس استفاده کرده‌اند. علاوه‌بر این در مدت زمان کوتاه پس از احراز هویت سجام زیرساخت‌های لازم برای احراز هویت کارگزاری‌ها نیز آماده شد.»
به‌گفته روابط عمومی این شرکت، پارت زیرساخت‌های نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و هوش مصنوعی لازم جهت ارائه سرویس احراز هویت فراشناسا به سازمان‌ها و شرکت‌های متقاضی این خدمت را آماده ساخته است. در زمستان ۱۳۹۹ ارائه خدمات برخط احراز هویت قوه قضائیه نیز عملیاتی شد و در اختیار متقاضیان خدمات قضائی قرار گرفت. بر این اساس تاکنون ۵.۵ میلیون احراز هویت برخط توسط فراشناسا صورت گرفته است.
