پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
پیش به سوی تحول در رگولاتوری
برای به حداکثر رساندن پتانسیل انقلاب صنعتی چهارم، چابکسازی رگولاتوری یک پیشنیاز غیر قابل انکار است
ماهنامه عصر تراکنش شماره 33 / رگولاتورهای چابک در حال یافتن راههایی خلاقانه برای تقویت مشارکت شهروندان در طراحی، شکلدهی و اجرای مقررات در مورد فناوریهای نوین هستند. بهعنوان مثال، کشور کره دموکراسی شهروندی را با طراحی نوآوریهای جدیدترین شهر هوشمند خود ادغام کرده تا اطمینان حاصل کند که نیازهای اجتماعی شهروندان، در این پروسه آزموده شده و به تولید فناوری نوین و کارآمد خواهد انجامید.
ما به رویکردی چابک در رگولیشنها نیازمندیم تا بتواند با انقلاب صنعتی چهارم سازگار باشد. رگولاتورهای چابک میتوانند به جدیدترین روندهای فناوری جهان تکیه کرده و حتی در شکلدهی آنها پیشرو باشند. بریتانیا، کره جنوبی، کانادا و سایر کشورهای جهان نشان دادهاند که رگولاتوری، چطور میتواند در راستای تقویت نوآوری و بهبود مدیریت فناوری مورد استفاده قرار گیرد.
ممکن است معرفی یک ایده جدید یا پیادهسازی یک مدل کسبوکاری نوین چند هفته طول بکشد، اما تغییر یک قانون مستلزم سالها زمان است. مقرراتی که تصویب میکنیم، میتوانند مانعی بر سر راه نوآوریهایی باشند که به تولید محصول و حل بسیاری از چالشهای زیستمحیطی و اجتماعیمان میانجامد.
برای به حداکثر رساندن پتانسیل انقلاب صنعتی چهارم، چابکسازی رگولاتوری یک پیشنیاز غیر قابل انکار است. در این مقاله، مجموعه اقداماتی که باید در راستای سازگاری سیستم قانونگذاری با شرایط جدید انجام شود، معرفی شده است.
در ادامه 10 نکته در مورد چگونگی انطباق سیستمهای رگولاتوری آمده است.
1. آینده را در آغوش بگیرید
سالهای اخیر پر است از مثالهای حاکی از تضاد و تعارض سیستمهای رگولاتوری با نوآوریهای ساختارشکن. یک سیستم رگولاتوری چابک در صورت برخورداری از راهکارهای دوراندیشانه بهمنظور شناسایی احتمالات در آینده و استفاده از آنها برای انطباق بیشتر، نهتنها میتواند به روندهای فناوری جدید تکیه کند؛ بلکه قادر است در شکلدهی آن نیز پیشقدم و تاثیرگذار باشد.
سنگاپور یکی از همین کشورهای دوراندیش و آیندهنگر است که سعی دارد با راهاندازی «مرکز آینده استراتژیک» خود، یک سرویس عمومی همراه با چابکی استراتژیک راه بیندازد. بسیاری از دولتهای دیگر نیز دنبالهرو این برنامه شدهاند.
2. روی نتایج تمرکز کنید
بسیاری از قوانین به جای اینکه روی نتایج متمرکز باشند، دقتشان را روی فرایندها قرار دادهاند. همین اتفاق باعث میشود کسبوکارهای خلاق و نوآور در نطفه خفه شوند.
سیستمهای رگولاتوری چابک در حال راهاندازی سیستمهای نتیجهمحور و tech neutral هستند؛ روندی که نهتنها به سیستمهای رگولاتوری این امکان را میدهد تا با تحولات فناوری مدرن انطباق پیدا کنند؛ بلکه راه را برای کسبوکارها باز میکند تا برای دستیابی بهتر و سریعتر به نتایج دلخواهشان دست به نوآوری بزنند.
ژاپن یکی از کشورهای پیشرویی است که اخیرا در حال راهاندازی مدل حکومتی مدرن خود در حوزههای بهداشت، درمان و ایمنی است؛ مدلی نوین و چابک که به جای پرداختن به طراحی الزامات، تسهیلات و فرایندها، روی نحوه نظارت سیستمهای مربوط به ایمنی، کاهش ریسکها و واکنش به اختلالات، کار میکند؛ رویکردی که به کسبوکارها نیز آزادی عمل بیشتری در فعالیتهایشان میبخشد.
3. آزمایش کنید و یاد بگیرید
رگولاتورهای چابک فضایی در اختیار کسبوکارها قرار میدهند تا بتوانند رویکرد نوینی را امتحان کنند و از این طریق خودشان هم یاد میگیرند که چطور مقرراتشان را با رویکردهای نوین منطبق سازند.
بسیاری از دولتها، با تقلید از سندباکس رگولاتوری سازمان رفتارهای مالی بریتانیا، سعی دارند به کسبوکارها اجازه دهند تا فرایندها و محصولات جدیدشان را در یک دوره آزمایشی امتحان کنند.
بریتانیا با راهاندازی برنامه «Regulator’s Pioneer Fund» قصد دارد موج جدیدی از نوآوریهای رگولاتوری راه بیندازد. این دولت در سال 2018 با سرمایهگذاری روی 15 پروژه آزمایشی جدید، از استفاده از فناوری در سرویسهای حقوقی گرفته تا پشتیبانی از دستگاههای پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی، گام اول را در این راه برداشته است.
4. پاسخگو باشید
رگولاتورهای چابک در حال استفاده از قدرت فناوری برای نظارت و ارزیابی بهتر و موثرتر عملکرد رژیمهای نتیجهمحور هستند تا بتوانند آنها را برای ارتقای کارایی، هدفمندتر سازند.
اداره خدمات مالی دوبی با راهاندازی «رگتک بومی» خود سعی دارد حجم گستردهای از دادههای مالی را گردآوری کرده و در راستای بهبود راهکارهای مدیریت ریسک به کار گیرد. رگولاتورها قصد دارند در کنار بهبود و ارتقای فرایندهای مدیریت ریسک، از این تکنیکها برای رصد نحوه عملکرد سیستمهای رگولاتوری نیز استفاده کنند تا در صورت ارزیابی نامطلوب این عملکرد، نسبت به اصلاح آن اقدام کنند.
5. کسبوکارها را در اولویت قرار دهید
قوانین و مقررات نمیتوانند ـ و اصولا نباید ـ دائما مورد بازبینی و تجدیدنظر قرار گیرند. به همین دلیل نیز رگولاتورهای چابک سعی دارند با استفاده از مکانیسمهایی نظیر راهنمای رگولاتوری و استانداردهای صنعت، شکافهای حکومتی موجود، بهویژه در زمینههایی که شاهد نوآوریهای فناورانه سریع هستیم را پر کنند و بدین ترتیب از لزوم بازبینی و تجدیدنظر در مقررات بکاهند.
مرکز وسایل نقلیه مستقل و خودران بریتانیا، یکی از سیستمهایی است که قصد دارد با استفاده از الگوی مشارکت عمومی ـ خصوصی خود، استفاده آزمایشی از خودروهای خودران را بدون نیاز به تغییرات و بازبینیهای مکرر در مقررات میسر سازد و در کنار آن، با مشارکت موسسه استاندارد انگلیس روی استانداردهای این وسایل نقلیه مدرن نیز کار کند.
6. با همنوعانتان ارتباط داشته باشید
انتظار میرود که در انقلاب صنعتی چهارم، نوآوری مرزهای رگولاتوری و بخشبندیهای رایج را درنوردد. رگولاتورهای چابک تمام تلاش خود را میکنند تا با همنوعان و همتایان خود برای یافتن پاسخی مشترک به محصولات و خدمات جدید دست دوستی بدهند و خود را از مهلکه برهانند و در این میان به بازیکنان بد نیز این اجازه را ندهند تا از شکافهای موجود میان سازمانها و نهادها، سوءاستفاده کنند.
بهعنوان مثال، سازمان کسبوکار دانمارک با راهاندازی فروشگاه مدرن خود تحت عنوان «واناستاپ» به کسبوکارهایی با مدلهای کسبوکاری نوین این امکان را میدهد تا چارچوبهای رگولاتوری منطبق و متناسب با محصولات و خدمات خود را یافته و ایدههای خود را سریعتر روانه بازار کنند.
7. با نزدیکانتان دست دوستی دهید
رگولاتورهای چابک در سطح زیر ملی نیز با یکدیگر هماهنگی دارند. توافقنامه تجارت آزاد کانادا در سال 2017، مصداق بارزی از این دست مراودات است که میتواند در ایجاد بازار داخلی بازتر و کارآمدتر در مناطق مختلف کانادا موثر بوده و موجب انتشار نوآوری در آن شود.
8. چشمانداز جهانی داشته باشید
رگولاتورهای چابک تمام تلاش خود را برای مشارکت بینالمللی و کاهش موانع تجاری و حاشیههای قانونی خرید به کار بستهاند تا بتوانند شاهد توسعه محصولات، فرایندها و توزیع نوآوری باشند. بهعنوان مثال، شبکه جهانی نوآوری مالی، در حال ایجاد چارچوبی برای آزمایش برونمرزی نوآوری است که بر پایه توسعه سندباکس رگولاتوری در بیش از 20 کشور جهان راهاندازی میشود.
9. با تازهواردان مهربان باشید
تازهواردان عرصه نوآوری، اغلب ظرفیت کمتری برای شکلدهی و پیادهسازی مقررات جدید نسبت به پیشکسوتان این عرصه دارند. رگولاتورهای چابک با پرداختن به این موضوع سعی دارند راههای جدیدی برای شرکتهای نوآور تازهوارد بیابند تا این قبیل شرکتها نیز بتوانند با چارچوبهای رگولاتوری تعامل بیشتری داشته باشند.
بهعنوان مثال، برنامه «نیوزیلند بتر فور بیزنس» چتباتی راهاندازی کرده که به سوالات رگولاتوری شرکتها پاسخ میدهد و بسیاری از هزینههای انطباقی و فهم مقررات را برای تازهواردان کاهش داده است.
10. از شهروندان غافل نشوید
آخرین مورد مهمترین مورد است. هرچه روند تکاملی حکومت به پیش میرود، پاسخگویی به نیازها و اولویتهای شهروندان و خدمت به آنها و جلب اعتمادشان به فرایندها و نتایجی که در آینده حاصل خواهد شد نیز اهمیت بیشتری پیدا میکند. رگولاتورهای چابک در حال یافتن راههایی خلاقانه برای تقویت مشارکت شهروندان در طراحی، شکلدهی و اجرای مقررات در مورد فناوریهای نوین هستند.
بهعنوان مثال، کشور کره دموکراسی شهروندی را با طراحی نوآوریهای جدیدترین شهر هوشمند خود ادغام کرده تا اطمینان حاصل کند که نیازهای اجتماعی شهروندان، در این پروسه آزموده شده و به تولید فناوری نوین و کارآمد خواهد انجامید. نوآوری دولتی باز «اوایسیدی» نیز مثال دیگری از مشارکت فزاینده شهروندان در ابتکارات دولتی است.