سندیکا بیمه‌گران ایران باید به یک نهاد دیجیتال تبدیل شود

احمدرضا ضرابیه، مدیر عامل بیمه سامان / اساسنامه جدید سندیکا بیمه‌گران ایران که پس از پانزده سال مورد بازنگری قرار گرفت و در اوایل مردادماه سال جاری توسط شورای‌ عالی بیمه تصویب شد می‌تواند نقطه عطفی برای صنعت بیمه کشور باشد.

اگرچه اساسنامه قبلی (مصوب 1383) مسائل و مقتضیات زمان خود را پوشش می‌داد اما با افزایش تعداد شرکت‌های بیمه توسعه قوانین و مقررات کشور از جمله مصوبات شورای‌ عالی بیمه، افزایش شفافیت و الزامات بیمه گری ظرف سال‌های گذشته در دنیا (از جمله معرفی مقررات توانگری مالی Solvency II در سال 2009 و استقرار آن در 2016، استقرار استاندارد حسابداری IFRS 4 مربوط به شرکت‌های بیمه در 2005 و IFRS 9 در 2014 و معرفی IFRS 17 و برنامه‌ریز برای پیاده‌سازی آن در سال 2020) و ظهور فناوری‌های نوین همه باعث شده‌اند که نیاز به تغییر و بهبود محیط کسب‌وکار بیمه در کشور کاملاً احساس شود.

شورای‌ عالی بیمه، به عنوان نهاد قانون‌گذار صنعت بیمه کشور، به درستی اهداف و وظایف سندیکا را شامل طیف گسترده‌ای از موضوعات تعیین کرده اما در وضعیت کنونی صنعت بیمه به نظر می‌رسد بهبود محیط کسب‌وکار یکی از اصلی‌ترین رسالت‌های سندیکا بیمه‌گران باشد.

.

تغییر صنعت بیمه با بهره‌گیری از فناوری

در قانون برنامه پنج‌ساله ششم، توسعه برای صنعت بیمه هدف‌گذاری شده است که تا پایان سال 1400 ضریب نفوذ بیمه را از وضعیت کنونی (3/2 درصد) به 7 درصد افزایش دهد. همچنین در پایان این برنامه پنج‌ساله سهم بیمه‌های زندگی در پرتفوی صنعت بیمه از 16 درصد جاری به 50 درصد می‌بایست افزایش پیدا کند.

این به این معنی است که ظرف دو سال نیم باقی‌مانده از برنامه پنج‌ساله ششم، صنعت بیمه باید رشد شتاب‌یافته (Accelerated Growth) داشته باشد. تأمین رشد شتاب‌یافته در این صنعت با بهره‌گیری از فناوری و توسعه شبکه فروش امکان‌پذیر خواهد بود. صنعت بیمه به علت ماهیت کاری آن که متشکل از محاسبات آماری و ریاضیات و دانش حقوق و قراردادهاست، استعداد زیادی دارد که با بهره‌گیری از فناوری به شدت تغییر کند.

داده‌هایی که هم‌اکنون در اختیار شرکت‌های بیمه است می‌توانند تجمیع و تحلیل شوند و نگاه ما را نسبت به ریسک‌هایی که با انعقاد قراردادهای بیمه آنها را مدیریت می‌کنیم به‌کلی تغییر دهند و فرآیند ارزیابی ریسک و پرداخت خسارت را به شدت تسریع کنند.

فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات می‌توانند روش دسترسی مشتریان به شرکت‌های بیمه و بالعکس را تسهیل و دگرگون کنند و با توسعه دسترسی حجم عرضه خدمات و فروش محصولات بیمه را به شدت رشد دهند. در وضعیت کنونی تنها این‌گونه تحولات است که می‌تواند ضریب نفوذ بیمه در کشورمان را به متوسط جهانی آن در طی سال‌های برنامه ششم توسعه برساند.

.

فرصتی برای تبدیل به نهاد دیجیتال

سندیکا بیمه‌گران ایران در مقطعی با بازنگری اساسنامه روبرو شده که همه این فرصت‌ها و نیازها در بازار بیمه کشور فراهم است. در دوران جدیدش سندیکا باید به کلی تغییر رویکرد دهد و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری و نوآوری در کشورمان در جهت نیل به اهداف و انجام وظایف خود قدم‌هایی بلند بردارد.

سندیکا بیمه‌گران ایران باید تبدیل به یک نهاد دیجیتال شود. در صنعتی که نهاد ناظر و بزرگ‌ترین بیمه‌گر اتکائی آن چند سال متوالی رتبه یک دولت الکترونیک را کسب می‌کند انتظار می‌رود که نهادهای صنفی آن نیز کاملاً دیجیتال باشد.

تصمیمات اثربخشی ظرف سال‌های اخیر در سندیکا بیمه‌گران به عنوان مثال در مورد نحوه کار با شرکت‌های خودروساز گرفته شد و مهم‌تر از آن، به خوبی اجرا شد. یکی از علل اصلی که این تصمیمات صنفی قابلیت پیاده‌سازی و اجرا داشت این بود که محوریت اجرا این تصمیمات سامانه جامع الکترونیکی تجمیع و تخصیص اطلاعات خودرویی (سامانه کاویس) بود.

صنعت بیمه کشور احتیاج دارد که داده‌هایش استانداردسازی (Data Standardization) شود، در یک انباره اطلاعات (Data Warehouse) واحد تجمیع شود و بر روی آن تحلیل انجام شود. صنعت بیمه کشور احتیاج دارد که با سازمان‌ها، شرکت‌ها و مراکز خدماتی مانند وزارت بهداشت و درمان، بیمه تأمین اجتماعی، بیمارستان‌های و داروخانه‌ها و مراکز خدمات درمانی، پلیس راهور و ناجا، ثبت احوال، ثبت اسناد و غیره ارتباط الکترونیکی داشته باشد.

.

 خلق صنعت خدمات ارزش افزوده بیمه

علاوه بر آن در صنعت بیمه کشور لازم است شرکت‌های بیمه بتوانند با یکدیگر ارتباط الکترونیکی داشته باشند. این نوع ارتباط سال‌هاست که در صنعت بانکی کشور با سیستمی الکترونیکی به نام شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی انجام می‌شود که عموم مردم آن را به عنوان «شتاب» می‌شناسند.

هر زمان که این ارتباط ایجاد شود، یک صنعت جدید، به نام صنعت خدمات ارزش افزوده بیمه، متولد خواهد شد. صنعتی که بیمه را با مفهوم نوینی به مردم معرفی خواهد کرد. صنعتی که تجربه استفاده مردم از بیمه را مترقی خواهد کرد. صنعتی که دسترسی و عرضه بیمه را متحول خواهد کرد. در صورت ارتباط الکترونیکی شرکت‌های بیمه با یکدیگر این امکان ایجاد می‌شود که کسب‌وکارهای جدیدی شکل گیرند، نیروهای جدید وارد این صنعت شوند، شغل ایجاد شود، ارزش خلق شود، درآمد و چرخش نقدینگی ایجاد شود و اقتصاد کشور بزرگ‌تر شود.

سندیکا بیمه‌گران ایران می‌بایست محور و مرکزیت ایجاد این اجماع الکترونیکی باشد. بر پایه این سامانه ارتباطی و اطلاعاتی مبتنی بر فناوری نمایندگان و کارگزاران بیمه توانمند خواهند شد و کسب‌وکارهای جدید شکل خواهند گرفت.

بدین طریق شرکت‌های ارائه کننده خدمات خسارت (Third Party Administrators، TPA)، امدادرسان‌ها (Assistance Providers)، شرکت‌های تحلیل‌گر اطلاعات (که نمونه‌های آن را در صنعت بورس می‌بینیم)، شرکت‌های مقایسه قیمت (Aggregators) و هر شرکت و استارت‌آپی که بتواند با ایجاد ارتباط بین نمایندگان و کارگزاران و شرکت‌های بیمه و سایر صنایع (مانند بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، داروخانه‌ها، مراکز خدمات درمانی، خودروسازها، تعمیرگاه‌ها، امداد خودروها، وارد کنندگان و تعمیرگاه‌های تلفن‌های همراه و تجهیزات الکترونیکی، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق، سیستم‌های امنیتی ساختمان‌ها، دوربین‌ها مدار بست و غیره) ارزش خلق کند، به مردم خدمات ارائه دهد و درآمد کسب کند در کشور امکان حضور و فعالیت پیدا می‌کند.

.

 نقش سرمایه‌های انسانی در تحقق اهداف سندیکا

توانمندسازی نمایندگان و کارگزاران، توسعه شبکه عرضه بیمه به همراه حضور گسترده کسب‌وکارهای جدید و رقابت بین آنها باعث خواهد شد که مردم کشورمان خدمات بیمه را به‌گونه‌ای دیگر، با سرعت بیشتر، همراه با راحتی و دقت بالا دریافت کنند و تجربه خوبی از بیمه در ذهنشان ایجاد شود که این ذهنیت مثبت، توسعه و ترویج فرهنگ بیمه را به دنبال خواهد داشت.

به این طریق است که سندیکا و متولیان آن می‌توانند نقش خود را در توسعه بیشتر کشور و ایجاد شغل و رشد اقتصادی به خوبی ارائه کنند. با توجه به اینکه اصلی‌ترین سرمایه در صنایع بیمه و فناوری اطلاعات و ارتباطات سرمایه‌های انسانی می‌باشند، برای پیاده‌سازی اهداف سندیکا، کلیه ارکان آن می‌بایست مجهز به نیروهایی باشند که تخصص و تجربه کار در حوزه فناوری اطلاعات داشته باشند.

با استقبال خوبی که از حضور نخبگان و متخصصین علی‌الخصوص در سال‌های اخیر در صنعت بیمه شده است، پیش‌بینی می‌شود با تداوم حمایت از اهالی فن و خبرگان بیمه و فناوری در بازه زمانی باقیمانده از برنامه توسعه ششم شاهد رشد شتاب یافته صنعت بیمه در کشورمان باشیم که نتیجه آن ایجاد هزاران شغل در هر سال، افزایش ضریب نفوذ بیمه و رشد اقتصاد کشورمان خواهد بود.