پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
بهترین شهر برای ماینینگ در ایران کجاست؟ / نبود مجوز، امکان آمایش سرزمین برای صنعت ماینینگ کشور را گرفته است
با نگاهی به آمار مزارع ماینینگ کشفشده در نقاط مختلف کشور میتوان مشاهده کرد که در نقاط مختلف کشور، مراکزی در حال استخراج بیتکوین هستند. در حالی بحث اعطای مجوز به مراکز ماینینگ در دولت و مجلس به درازا کشیده است که نبود مجوز برای احداث مراکز قانونی استخراج رمزارز، امکان آمایش سرزمین برای بهینه کردن صنعت ماینینگ را از کشور گرفته است.
هر ساله با آغاز فصل گرم سال، میزان مصرف برق و ظرفیت شبکه برق کشور اهمیت پیدا میکند و مسئولان، برای پایینتر نگه داشتن مصرف برق از میزان ظرفیت شبکه، مردم و سازمانها را به صرفهجویی در مصرف تشویق میکنند.
اما امسال، افزایش چند برابری قیمت بیتکوین، باعث توجه ویژه مردم، رسانهها و مسئولان به پدیده ماینینگ و استخراج بیتکوین شد و در ادامه، با توجه به مصرف بالای برق در مزارع استخراج بیتکوین، مدیران صنعت برق، «ماینینگ» را بهعنوان یکی از مقصران افزایش بیش از حد مصرف برق در کشور معرفی کردند.
در ماههای اخیر و بهخصوص در تیرماه، شاهد انتشار موجی از اخبار کشف و جمعآوری ماینرها در اقصی نقاط کشور بودیم. در این گزارش آمار ماینرهای کشفشده در استانهای مختلف کشور را از درون اخبار رسانهها استخراج کردهایم و به این پرداختهایم که بهترین شهر برای ماینینگ در ایران کجاست؟
نتایج را با چند ماینر در میان گذاشتهایم. آنها به نکات قابل تاملی اشاره میکنند.
.
کدام استان بهترین مکان برای استخراج رمزارز است؟
برای انتخاب محل مناسب برای ماینینگ، چند نکته وجود دارد. اولین مسئله در انتخاب محل مناسب استخراج، شرایط آب و هوایی است. دستگاههای ماینر، گرمای زیادی تولید میکنند و بحث تهویه هوا در مزرعه ماینینگ اهمیت فراوانی دارد.
پایین بودن دمای محیط مزرعه ماینینگ، باعث کاهش درصدی از مصرف برق و درنتیجه افزایش حاشیه سود ماینینگ میشود. از طرف دیگر، وجود گردوغبار و یا رطوبت فراوان هم میتواند عملکرد ماینرها و طول عمر آنها را تحت تاثیر قرار دهد. با توجه به این موارد، مناطقی مانند استانهای آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل و چهارمحال بختیاری، بهترین شرایط آب و هوایی را برای ماینینگ در ایران دارند.
اما عامل مهم دیگری هم وجود دارد و آن، بحث زیرساختهای لازم برای ماینینگ است. در گفتوگویی که با یکی از ماینرها داشتیم، او گفت: «ماینینگ حرفهای بالای یک مگاوات، نیاز به انشعاباتی دارد که فقط در شهرکهای صنعتی وجود دارد. بسیاری از مناطق کشور از جمله مناطق خنکتر، زیرساختهای چندانی در حوزه صنعت ندارند و برق لازم برای ماینینگ را نمیتوانند تامین کنند.»
در گفتوگوهایی که فعالان حوزه ماینینگ داشتیم، آنها معتقدند که بیشترین ماینرهای کشور، در مناطق صنعتی مانند استانهای تهران، اصفهان، قم و آذربایجان شرقی هستند. در نتیجه به نظر میرسد که عامل دوم یعنی زیرساختهای شبکه برق، برای ماینرها نسبت به عامل اول که شرایط آبوهوایی است اولویت داشته است.
البته یک عامل دیگر هم در انتخاب محل مناسب برای ماینینگ در ماههای اخیر تاثیر حیاتی داشته و آن تفاوت ریسک شناسایی مزرعه ماینینگ در نقاط مختلف کشور بوده است.
مجوز نداشتن فعالیت استخراج بیتکوین هم در تمرکز ماینرها در مناطق صنعتی تاثیرگذار بوده است. در ماههای پیش، بسیاری از مزارع استخراج، در مراکز صنعتی تعطیل یا نیمه تعطیل مستقر بودهاند. فعالیت در مناطق صنعتی، ضمن تامین برق ماینرها با نرخ صنعتی، یک مزیت دیگر هم دارد؛ چراکه با توجه به مصرف بالای برق در این مناطق، شناسایی و برخورد با مراکز ماینینگ را دشوارتر و درنتیجه ریسک فعالیت آنها را کم کرده بود.
.
مجوز نداشتن، امکان آمایش سرزمین مناسب مراکز ماینینگ را از بین برده است
همانطور که گفتیم آّبوهوا و تامین برق، مهمترین عوامل در انتخاب منطقه مناسب برای ماینینگ هستند. نزدیک بودن به نیروگاه، هزینههای انتقال برق را کاهش میدهد و آبوهوای مطلوب، هزینههای تهویه هوا را کاهش میدهد و عمر مطلوب دستگاهها را افزایش میدهد.
این مسئله باعث شده تا در کشورهای دنیا، ماینرها در مناطق خاصی متمرکز شوند. مثلا بسیاری از ماینرها در چین، در استان سیچوان قرارگرفتهاند که سدهای آبی فراوانی دارد. یا ماینرها در کشوری مانند روسیه، در مناطق خنکتر شمالی متمرکز هستند.
انتخاب مکان جغرافیایی مناسب برای صنعتهای مختلف، بهعنوان یکی از محورهای آمایش سرزمین، یکی از نکات مهم در سودآوری هر صنعت و البته تامین منافع عمومی کشور است. اما مجوز نداشتن ماینینگ در ایران تاکنون، امکان مدیریت و ساماندهی بر جغرافیای مزارع استخراج را از بین برده است.
ببینید: مسیر پر پیچوخم رمزارزها در ایران / نگاهی به روند تصویب قوانین مربوط به استخراج ارزهای رمزنگاریشده
گزارشهای متعدد از کشف مزارع استخراج بیتکوین در شهرهای گرم کشور از یزد و کرمان گرفته تا مناطق جنوبی نظیر استان خوزستان، نشاندهنده همین نکته است.
.
برخورد مسئولان استانها با یکدیگر متفاوت است
در مشاهده آمار مزارع استخراج رمزارز در نقاط مختلف کشور، سهم بعضی از استانها و مناطق از آمار، بسیار بیشتر از سایر استانهاست. درباره دلیل فراوانی کشف ماینرها در این مناطق، از فعالان حوزه استخراج رمزارز سوال پرسیدهایم.
فعالان ماینینگ، زیاد بودن تعداد کشف مزارع ماینینگ را دلیلی بر بیشتر بودن مزارع در این مناطق نمیدانند. «برخوردهای مسئولان مناطق مختلف، با یکدیگر متفاوت است. در بعضی از استانها، پس از شناسایی مزارع استخراج، از صاحبان ماینرها نرخ برق تجاری دریافت میشود و آنها به فعالیتشان ادامه میدهند. اما در برخی مناطق، مسئولان به همراه مسئولان ستاد مبارزه با کالای قاچاق به مزرعه میروند و ضمن پلمپ مکان، دستگاهها را هم توقیف میکنند.»
همچنین میزان رسانهای کردن کشف مزارع در مناطق مختلف متفاوت است و در بعضی از نقاط، حتی کشف چند ماینرها هم رسانهای میشود.
.
مزارع ماینینگ کشفشده در نقاط مختلف کشور
در این بخش، به آمار مزارع ماینینگ کشفشده در سطح کشور که اخبارش در رسانهها بازتاب داشته، اشاره میشود. همانطور که اشاره شد، میتوان مشاهده کرد که از نقاط مختلف کشور، مزارع ماینینگ کشف شده است.
همچنین باید توجه داشت که آمار ماینرهای کشفشده، بستگی به میزان رسانهای شدن این کشفها داشته و نشانگر میزان فعالیت هر استان در زمینه ماینینگ نیست.
شهر یا منطقه | دستگاههای کشفشده | منبع |
تهران | در شهرهای استان تهران به استثنای تهران بزرگ، ۸۱ واحد استخراج بیتکوین با تعداد ۴۴۱۳ دستگاه ماینر شناسایی و ضمن قطع برق آنها از ادامه فعالیتشان جلوگیری شده و بهای انرژی مصرفی آنها با تعرفه تجاری محاسبه و دریافت شد. | مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان تهران |
ورامین | کشف یک مزرعه بزرگ با 1134 دستگاه ماینر | مدیر شرکت توزیع نیروی برق ورامین |
پاکدشت | کشف بیش از ۱۴۶۶ دستگاه ماینر در شهرک صنعتی خوارزمی پاکدشت / با کشف هجدهمین مزرعه ارز دیجیتال در این منطقه شمار ماینرهای مکشوفه به ۲۷۳۶ دستگاه رسید / به طور کلی تاکنون مزارع زیادی در پاکدشت کشف شده اند | مدیر منطقه برق پاكدشت (و +) |
شهر قدس | کشف 4 مزرعه استخراج بیتکوین و 270 دستگاه ماینر در شهر قدس | فرمانده انتظامی غرب استان تهران |
شهرستان ری | کشف ۱۲۰ دستگاه ماینر در 35 مزرعه | معاون مدیرعامل شرکت توزیع برق جنوب تهران |
استان البرز | مدیرعامل شرکت توزیع برق استان البرز از شناسایی ۳۰۰ تا ۵۰۰ واحد صنعتی و خصوصی که از برق یارانهای برای استخراج رمزارز استفاده میکنند خبر داد (عدهای صحت این آمار را به چالش کشیدهاند.) | مدیرعامل شرکت توزیع برق استان البرز |
مشهد | شناسایی 5 تا شش مورد مزرعه استخراج بیتکوین | مدیر روابط عمومی توزیع برق مشهد |
خراسان شمالی | کشف 78 دستگاه و 17 دستگاه ماینر در دو شهرستان مانه و سملقان | فرمانده نیروی انتظامی خراسان شمالی |
شهرک صنعتی آزادشهر گلستان | در پی گزارشهای مردمی، مأموران انتظامی در بازرسی از طبقه بالای یک واحد تولیدی، ۲۴ دستگاه ماینر کشف کردند. | دادستان عمومی و انقلاب شهرستان آزادشهر |
رودبار | کشف و توقیف ۵۰۰ دستگاه استخراج رمزارز از محل یک شرکت در لوشان رودبار | دادستان شهرستان رودبار |
فیروزکوه | کشف 126 دستگاه ماینر در 4 مزرعه | مدیر منطقه برق فیروزکوه |
استان زنجان | کشف 16 مزرعه استخراج بیتکوین در زنجان با مصرف 4 مگاوات در چند ماه اخیر | مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان زنجان |
استان مرکزی | بیش از ۵۰ مزرعه ماینینگ بیتکوین در استان مرکزی کشف و برق مشترکین قطع شد. | مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان مرکزی |
استان مرکزی | کشف ۷۲ دستگاه ماینر در یک مجتمع صنعتی در شهرستان زرندیه | فرمانده انتظامی زرندیه |
استان سمنان | کشف مزرعه با ۷۵ دستگاه ماینر در کارخانهای نیمه تعطیل در گرمسار | فرمانده انتظامی استان سمنان |
آذربایجان شرقی | طی چند روز ۲۷۷ دستگاه استخراج بیتکوین در استان آذربایجان شرقی کشف و تحویل دستگاه قضائی شد | رئیس پلیس آگاهی آذربایجانشرقی |
آذربایجان شرقی | کشف مزرعه با 107 دستگاه ماینر در روستای باغ معروف تبریز | کلانتری 29 باغ معروف تبریز |
استان همدان | کشف ۷۵ دستگاه استخراج رمزارز در همدان | فرمانده انتظامی استان همدان |
استان کرمانشاه | کشف دو مزرعه استخراج بیتکوین و ۱۲۶ دستگاه استخراج | فرمانده انتظامی استان کرمانشاه |
استان کرمانشاه | کشف 30 دستگاه استخراج بیتکوین در شهرک صنعتی بیستون | فرمانده انتظامی استان کرمانشاه |
استان کرمانشاه | کشف ۱۵ دستگاه بیتکوین در جوانرود | فرمانده انتظامی استان کرمانشاه |
یزد | کشف دو مزرعه و هزار دستگاه ماینر | معاون اجتماعي و پيشگيري از وقوع جرم دادگستري استان يزد |
بافق یزد | کشف ۱۵ دستگاه ماینر در یک انبار متروکه | جانشین فرمانده انتظامی یزد |
استان قم | 15 مزرعه استخراج در استان قم شناسایی و برقشان قطع شد / کشف و ضبط یک هزار ماینر در یک ماه | مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق استان قم (+) |
کاشان (استان اصفهان) | کشف مزرعه با 56 دستگاه استخراج بیت کوین در یک واحد تولیدی | فرمانده انتظامی کاشان |
نجفآباد اصفهان | کشف و جمع آوری 420 دستگاه استخراج رمزارز | سخنگوی شرکت توزیع برق استان اصفهان |
اهواز | تا 18 تیر هیچ مزرعه استخراج بیتکوینی در سطح شهرستان اهواز مشاهده نشده است. | مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق اهواز |