پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
از اولین باری که لوتر جورج سیمجیان در سال ۱۹۳۹ اولین ماشین خودپرداز را با نام بانکوگراف به آمریکایی‌ها نشان داد، 73 سال می‌گذرد. در این مدت، کسانی که ایده خودپردازها را به بانک‌ها ارائه کردند، با مشکلات فراواني مواجه بوده‌اند. این مشکلات نه فقط در حوزه ساخت و تکنولوژی که پیرامون قبولاندن این دستگاه به بانک‌ها و از همه مهم‌تر مشتریان بوده است. این خودپردازها در ابتدا، با قبض‌های کاغذی کار می‌کردند. تا دهه ۷۰ میلادی سیاست‌گذاران بانکی با جلب اعتماد مردم به دستگاه‌های اتوماتیک مشکل داشتند اما یک برف ۱۷ اینچی در نیویورک كه موجب تعطيلي چند روزه بانك‌ها شد، تولیدکنندگان خودپردازها و صنعت بانکداری را نجات داد. این قبض‌های کاغذی به وسیله یک جوهر رادیواکتیو ضعیف چاپ می‌شدند، به این ترتیب دستگاه می‌توانست شناسه کربن ۱۴ را روی کاغذ شناسایی کند و آن را با یک شماره شناسایی شخصی یا همان پین، مطابقت دهد. اگرچه هم اکنون مشتریان بانک‌ها از میزان اندک جابه‌جایی یا پرداخت نقدی خودپردازها شکایت دارند ولی باید بدانید ۴۰ سال قبل، مردم در هر بار استفاده از خودپردازها حداکثر می‌توانستند ۱۰ پوند دریافت کنند!
برفی که خودپردازها را عمومی کرد
حتی تا دهه ۷۰ میلادی هم مدیران و سیاست‌گذاران بانکی با جلب اعتماد مردم به دستگاه‌های اتوماتیک مشکل داشتند اما یک برف ۱۷ اینچی در نیویورک، تولیدکنندگان خودپردازها و صنعت بانکداری را نجات داد. سیتی بانک (همان بانکی که برای اولین بار در سال ۱۹۳۹، بانکوگراف‌های سیمجیان را برای شش ماه پذیرفته بود) یک سال قبل از برف ۱۷ اینچی نیویورک، بیش از ۱۰۰ میلیون دلار بر رویATM ها سرمایه‌گذاری کرد؛ پس از توفان و برف سال ۱۹۷۸ و زمانی که بانک‌ها برای چند روز متوالی تعطیل شدند، استفاده از ATM های سیتی بانک، ۲۰ درصد افزایش پیدا کرد و آن زمان بود که سیتی بانک، سرش را بالا گرفت و این شعار تبلیغاتی در همه شهر شنیده می‌شد که «سیتی بانک هیچ وقت به خواب نمی‌رود.»
رواج خودپردازها و آغاز دردسرها
از این زمان به بعد بود که استفاده از دستگاه‌های خودپرداز رواج بیشتری پیدا کرد، بانک‌ها خوشحال شده بودند اما نوع مشکلات، تغییر کرده بود. هزینه‌های سرسام آورATM ها باعث شد تمام دستگاه‌های خودپرداز از مراجعان‌شان، کارمزد دریافت کنند ولی این کار خشم و نارضایتی مشتریان را به دنبال داشت. مدتی نگذشت که مشتریان علاوه بر مواجهه با جرایم و تخلفات مربوط به خودپردازها، طعمه سارقان و تبهکاران هم شدند چرا که آنها به دنبال ابداع راه‌هایتازه برای دزدیدن شماره شناسایی شخصی مشتریان بودند. بنابراین دولت مجبور شد در سال ۱۹۹۶ برای مبارزه با این اتفاقات، قانون امنیت خودپرداز نیویورک را تصویب کند، قانونی که بانک‌ها را ملزم به نصب و استفاده از سیستم‌هایی همچون دوربین‌های امنیتی و آینه‌های انعکاسی می‌کرد.
خودپردازها؛ از خرید تا تماشای فیلم
اگرچه دستگاه‌هاي ATM در ابتداي امر فقط برای پخش پول نقد میان مردم به وجود آمدند اما هم اكنون كاركردهاي آن به طور چشمگیری افزايش يافته است.
خدماتی که خودپردازها در ایران ارائه می‌کنند، با دیگر خودپردازهای بانک‌های دنیا تفاوت دارد. یکی از این تفاوت‌ها این است که خدمات خودپردازها در ایران، از بانکی به بانک دیگر متفاوت می‌شود به عنوان مثال از طریق خودپردازهای بانک رفاه کارگران می‌توانید به حساب سازمان‌های خیریه همچون ستاد دیه، کمیته امداد امام خمینی(ره)، سازمان بهزیستی یا موسسه خیریه محک پول واریز کنید یا بانک حکمت ایرانیان، این امکان را برای مشتریانش فراهم کرده که با مراجعه به خودپردازها بتوانند اقساط وام‌های‌شان را بپردازند. به این ترتیب، خدمات خودپردازهای کشورمان از دریافت وجه، خرید شارژ سیم‌کارت‌های اعتباری، انتقال وجه به حساب یا کارت دیگران، پرداخت قبوض و کمک‌های مردمی فراتر نمی‌رود در حالی كه در بسياري از كشورها به خصوص آنها كه عضو شبكه گسترده ارتباطات درون بانكي هستند، دستگاه‌هاي ATM خدماتی مثل خريد بليت‌هاي مسابقات ورزشی، بليت قطار، هواپیما و بليت كنسرت و سينما را هم ارائه مي‌دهند.
این خدمات خودپردازها را به یک فروشگاه همه کاره تبدیل کرده که مشتری و مراجعانش را دست خالی به خانه برنمی‌گرداند. به علاوه خودپردازهای اروپایی این دو کارکرد را هم دارند که شاید بد نباشد نگاه کوتاهی به آنها بیندازید:
تبديل پول خرد و اسكناس شما به مبلغ موجود در كارت: يعني به فرض اگر شما ۳۰ يورو پول در جيب خود داشته باشيد مي‌توانيد به يك دستگاه ATM مراجعه كنيد و پول‌تان را پس از وارد کردن كارت‌تان وارد دستگاه كنيد تا با طي مسيري مشخص اين پول وارد كارت شما شود!
بازي‌هاي كامپيوتري با دستگاه ATM: نكته جالب در مورد دستگاه‌هاي ATM اين است كه تعداد زيادي از اين دستگاه‌ها به تازگی در فروشگاه‌هاي بزرگ و فرودگاه‌ها قرار گرفته‌اند و كاربران در ساعات مرده از بازي‌هاي رایانه‌ای آنها استفاده می‌کنند.
تعدادي از خدمات هم فعلا به صورت محدود در برخي از كشورها اجرا مي‌شود كه هنوز از نظر جهاني مورد پذيرش قرار نگرفته‌اند از جمله:
فناوري بيومتريك: به اين صورت كه پرداخت پول تنها با گرفتن اثر انگشت، تصوير چهره و عنبيه چشم و تشخيص هويت فرد امكان‌پذير مي‌شود. در برخي از كشورهاي آسيايي مثل چين و ژاپن این خدمات در حال ارائه است.
پذيرفتن كاغذ چك: به این صورت که مشتری مي‌تواند چك خود را از طريق دستگاه ATM نقد كند. البته اين كار در برخي از كشورهاي اروپايي مثل آلمان و جمهوري چك انجام شده است.
چاپ كردن ليستي از قيمت اجناس مختلف: اين خدمات به اين ترتيب است كه دارنده كارت با رفتن به قسمت مثلا بليت یک سينماي خاص يا برند یک دستمال كاغذي مي‌تواند از آخرين قيمت این خدمات یا کالاها با خبر شود.
نكته مهم در مورد آخرين فن‌آوري‌ها در اين زمينه اين است كه اكثر كارشناسان مالي ATM معتقدند اصلي‌ترين رقيب اين دستگاه‌ها، اينترنت است به همین دلیل هم بايد بيشتر به مزيت‌هاي ATM نسبت به اينترنت پرداخت و آن هم عبارت است از به كارگيري هرچه بيشتر اين دستگاه‌ها در مراكز تفريحي و خريد، امكان بهره‌وري از خدمات گروه دوم مثل قرار دادن بازي‌های رایانه‌ای يا حتي ایجاد امکانی که افراد بتوانند به وسیله این دستگا‌ها فيلم‌هاي كوتاه تماشا کنند.
منبع: هفته نامه دنیای نوین کسب و کار