پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
حسین مقدس؛ عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه / این‌یک واقعیت است که صنعت بیمه در ایران برخلاف سایر نهادهای مالی کشور نظیر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری در مقایسه با سایر کشورهای جهان تاکنون دچار تحولی اساسی نشده است.
شاید حاکم بودن دولت بر اقتصاد و توسعه‌نیافتگی در بخش‌های مهمی از اقتصاد کشور برخی از دلایل عدم تسریع در افزایش نفوذ بیمه در کشور باشد، اما به جرات می‌توان گفت که فرهنگ‌سازی هدفمند می‌تواند اصلی‌ترین و بهترین راهکار افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور باشد.
به همین خاطر است که باید توسعه فرهنگ بیمه در ابعاد مختلف صورت پذیرد تا باعث اطمینان و آرامش و درنتیجه تسهیل و تسریع در امر سرمایه‌گذاری و افزایش درجه خوداتکایی افراد شود؛ زیرا بیمه یک هزینه نیست بلکه یک سرمایه‌گذاری است و مردم باید خود متوجه آن بشوند.
استقبال شهروندان هر جامعه از بیمه و میزان بیمه پذیر بودن آن‌ها نشان‌دهنده واقعی ضریب نفوذ بیمه در آن جامعه است که یکی از عوامل مهم برای سنجش و ارزیابی عملکرد صنعت بیمه در هر جامعه به‌حساب می‌آید. همچنین از یکسو به‌عنوان معیاری برای مقایسه عملکرد صنعت بیمه و از سوی دیگر یکی از مؤلفه‌های سنجش قدرت اقتصادی کشورها نیز محسوب می‌شود.
ضریب نفوذ بیمه نشانگر سهم درآمد مستقیم فعالیت صنعت بیمه از تولید ناخالص داخلی کشورها است که از نسبت مجموع حق بیمه‌های صادرشده بر تولید ناخالص داخلی به دست می‌آید. تفاوت در افزایش یا کاهش میزان تحقق ضریب نفوذ بیمه در کشورها رابطه مستقیمی با میزان توسعه‌یافتگی و نظام اقتصادی آن‌ها دارد.
در حال حاضر ضریب نفوذ بیمه در ایران از سطح بین‌المللی فاصله بسیاری دارد. به‌گونه‌ای که میانگین جهانی آن حدود ۸ درصد است که در برخی کشورهای توسعه‌یافته به ۱۷ تا ۱۸ درصد هم می‌رسد، اما در ایران طی چند سال گذشته کمتر از ۲ درصد و در حال حاضر رقمی بین ۲ تا 2/5 درصد را به خود اختصاص داده است.
میزانی که حتی از کشورهای همسایه و حوزه خلیج‌فارس نیز پایین‌تر بوده و جایگاه نامناسبی را در مقیاس جهانی برای کشورمان به همراه داشته است. هرچند پیش‌بینی می‌شود با رشد بیمه‌های عمر در کشور این رقم افزایش قابل‌ملاحظه‌ای داشته باشد. در واکنش به این میزان ضریب نفوذ بیمه در کشور دیدگاه‌های گوناگونی مطرح‌شده است.
عده‌ای همواره مشکلات زیرساختی این صنعت نظیر فرهنگ، آموزش نیروی انسانی، خلاقیت، نوآوری و مسائلی ازاین‌دست را دلیل اصلی پایین بودن نفوذ بیمه در کشور می‌دانند، عده‌ای دیگر مشکلات و محدودیت‌های ناشی از دوران تحریم وعده‌ای هم به استقبال مردم از بیمه‌های زندگی و رونق بازار بیمه‌های عمر و در پی آن افزایش ضریب نفوذ این صنعت در آینده نزدیک چشم دوخته‌اند؛ اما گره اصلی کار در کجاست که باوجود گذشت بیش از ۸۰ سال از آغاز به کار اولین شرکت بیمه داخلی در کشور، میزان بیمه و استقبال عمومی از بیمه و ضریب نفوذ آن تا این حد پایین است؟
اگر بخواهیم واقع‌بینانه به قضیه نگاه کنیم این سؤال مطرح می‌شود که کشورهای دیگر در چه مسیری قدم گذاشته‌اند که ما تاکنون به آن ورود پیدا نکرده‌ایم؟ در این مدت و به‌خصوص طی ۱۲ سال گذشته صرفاً شاهد افزایش فیزیکی شرکت‌های تازه تأسیس بیمه در جهت رشد کمی صنعت و رونق کسب‌وکار بوده‌ایم، اما تا چه حد در بسترسازی و نشر فرهنگ بیمه پیشرفت داشته‌ایم؟
این‌یک واقعیت است که شناخت افکار عمومی نقش بسیار زیادی در فرآیند فرهنگ‌سازی دارد. به این دلیل که فرهنگ و رفتار یک جامعه ناشی از نوع تفکر و اندیشه حاکم بر اذهان مردم آن جامعه است که تغییر یا اصلاح آن درگرو تغییر و اصلاح فکر، اندیشه و طرز نگرش مردم آن جامعه است.
در گفت‌وگو با بسیاری از هم‌وطنان متوجه می‌شویم که در حال حاضر برداشت عموم مردم از بیمه صرفاً یک هزینه اضافی است و هنوز آن‌طور که بایدوشاید اهمیت حضور بیمه برای خانواده ایرانی روشن نشده و جایگاه واقعی آن در سبد خانواده ایرانی به دست نیامده است.
بسیاری از شهروندان سؤالات زیاد و حل‌نشده‌ای نسبت به بیمه در ذهن خوددارند که پاسخ آن‌ها را به‌درستی نیافته‌اند. علاوه بر آن حضور بیمه در تبلیغات و رسانه‌های عمومی نیز بسیار ناچیز و کمرنگ است که خود عامل مهمی در شکل‌گیری این نگاه به بیمه در جامعه شده است.
در حقیقت باید نگرش مردم به بیمه از یک «هزینه اضافی» به یک «سرمایه‌گذاری همراه با منفعت» تغییر کند و این مهم جز با آگاهی و آموزش همگانی میسر نخواهد شد. طرح دو نکته در اینجا ضروری است. اول آنکه پذیرش بیمه و قبول ریسک عمدتاً منشأ فرهنگی دارد تا محافظه‌کاری و دیگر آنکه فرهنگ همان‌گونه که شکل می‌گیرد قابل‌تغییر است؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود به‌منظور ترویج و گسترش فرهنگ بیمه و بالا بردن شناخت و آگاهی مردم و درمجموع افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور موارد زیر بیشتر موردتوجه مسئولان و سیاست‌گذاران بیمه در کشور قرار گیرد.
- تلاش برای افزایش آگاهی عمومی نسبت به فرهنگ بیمه بر اساس ساختارهای اقتصادی اجتماعی و مذهبی خانواده ایرانی و بالا بردن شناخت مردم از انواع بیمه‌نامه‌ها از طریق تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص درزمینهٔ ارائه خدمات بیمه‌ای و مشاوره‌های صحیح و رایگان در دفاتر یا مکان‌های عمومی با حضور شهروندان، گسترش تبلیغات سمعی و بصری در خصوص بیمه و القای حس حضور بیمه به مردم، طرح پرسش‌ها و گوشزدهای مناسب در خصوص بیمه در میدان‌ها و خیابان‌های پرتردد شهر و تلاش روزافزون برای گسترش آن یا حتی ارسال رایگان بروشورهای تبلیغاتی به منازل شهروندان.
- ضرورت گسترش همکاری با آموزش‌وپرورش برای برنامه‌ریزی آموزشی در مقاطع تحصیلی گوناگون در راستای آشنایی هرچه بیشتر بافرهنگ بیمه از سنین پایه.
- حضور پررنگ رسانه‌ها در آموزش مردم از طریق انتشار اخبار حوادث و خطرات به وجود آمده و تشویق مردم به دریافت بیمه‌نامه پیش از وقوع حادثه.
- توجه بیش‌ازپیش به نظر مردم از طریق نظرخواهی مؤثر، بررسی میزان رضایت و نارضایتی بیمه‌گذاران، کاهش بوروکراسی در شرکت‌های بیمه‌ای و رسیدگی کامل به شکایات و پرداخت صحیح و فنی خسارات ایجادشده؛ زیرا اگر احساس بیمه‌گذاران از خدمات دریافت شده کمتر از انتظارشان باشد باعث نارضایتی و دلسردی از بیمه و اگر مطابق با انتظارشان باشد صرفاً به یک احساس آرامش دست خواهند یافت؛ اما تنها زمانی از بیمه راضی هستند که میزان خدمات دریافتی خود را بیش از انتظارشان ببینند.
- همکاری و حمایت از پژوهشگران و فعالان صنعت بیمه در جهت ارائه طرح‌های جدید بیمه‌ای برای ارتقای فرهنگ بیمه در جامعه.
با توجه به اهمیت موضوع، تلاش در جهت ارتقا و توسعه فرهنگ بیمه در کشور، امری اجتناب‌ناپذیر محسوب می‌شود و به جرات می‌توان گفت که «فرهنگ‌سازی هدفمند» می‌تواند اصلی‌ترین و بهترین راهکار افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور باشد.
