راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

شور و شوق نمایشگاه کتاب تهران و پرداخت الکترونیک

نمایشگاه کتاب امسال، آن نمایشگاه کتاب همیشگی نبود. از بسیاری جنبه‌ها با دیگر سال ها تفاوت داشت اما آنچه نظر من را بسیار به خودش جلب کرد پرداخت الکترونیک و حجم پرداخت‌های الکترونیک در نمایشگاه بود؛ انگار نمایشگاه پرداخت الکترونیک بود که کتاب هدیه می‌دادند. تا جایی که من دقت کردم تمام غرفه‌ها دستگاه پایانه فروش داشتند اما این فقط یک طرف داستان بود. شاید پارسال هم نزدیک به همین تعداد دستگاه پایانه فروش در غرفه‌ها موجود بود. اما آنچه امسال چشمگیر بود استقبال مردم از پرداخت الکترونیک بود که حال و هوای خاصی به نمایشگاه داده بود. اگر از من بپرسید می‌گویم از هر 10 خرید 8 تای آنها الکترونیکی پرداخت می‌شدند. خب این حجم بالا، میل و رقبت مردم به پرداخت الکترونیک را نشان می‌دهد که می‌تواند چند دلیل اصلی داشته باشد.

دلیل اول آن می‌تواند فرهنگ سازی‌ای باشد که از سوی رسانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیر دولتی در حوزه پرداخت الکترنیک انجام شده است. دلیل دوم، احساس و تجربه خود مردم نسبت به پرداخت الکترونیک است، احساس راحتی و سرعت در انجام خریدها و احساس امنیتی که از همراه نداشتن مقدار زیادی پول نقد حاصل می‌شود. در بعضی غرفه‌ها حجم پرداخت‌های الکترونیکی آنقدر زیاد بود که چند دستگاه پایانه فروش داشتند و صندوقدارها تمام وقت در حال کشیدن کارت‌های مشتریان بر روی آنها بودند.

در این میان صحنه‌ای دیدم که خیلی برایم نویدبخش بود. در سالن‌های کودک و نوجوان در صف صندوق یکی از غرفه‌ها ایستاده بودم که هزینه کتاب‌هایی که برای برادر کوچکترم گرفته بودم را پرداخت کنم. جلوی من پسربچه‌ای 7 یا 8 ساله ایستاده بود که او هم چند کتاب دستش بود. نوبتش که شد کارتی از جیبش بیرون آورد و هزینه کتاب داستان‌هایش را با آن پرداخت کرد و رفت به سمت پدرش. صحنه‌ای بود که کمتر جایی می‌شود این روزها دید اما خبر از تغییری اساسی در عادت‌های خرید در آینده‌ای نزدیک می‌داد.

از جنبه‌های خوب این امر که بگذریم چند نکته‌ای در نمایشگاه بود که به نظرم جا دارد اشاره‌ای به آنها داشته باشم. اولی بحث رمز کارت‌ها بود. من شخصا در غرفه‌ای ندیدم که صندوقدار وارد کردن رمز کارت بر روی دستگاه پایانه فروش را به خود مشتری بسپارد؛ در صورتی که رمز باید توسط خود مشتری وارد شود. شاید دلیل اصلی انجام نادرست این فرآیند این باشد که در فرهنگ سازی صورت گرفته برای استفاده از بانکداری الکترونیک و پرداخت الکترونیک توجهی به این امر که مشتری خودش باید رمز را وارد کند نشده است و یا اگر هم توجه شده است، آنطور که باید به آن توجه نشده است.

نکته بعدی رسیدهای چاپی انجام تراکنش‌های پرداختی هستند. بیشتر از 20 بار در گوشه‌ای ایستادم و به مردمی که جلوی صندوق‌ها به صورت الکترونیکی هزینه خرید خود را پرداخت می‌کردند توجه کردم. در بسیاری از موارد مشاهده می‌کردم که افراد فقط کارت و رسید پرداختی خود را دریافت می‌کردند اما نگاهی به مبلغ رسید چاپی نمی‌انداختند تا چک کنند که مبلغ درست است یا نه! حالا این سهل انگاری می‌تواند به دلیل شلوغ بودن صف‌ها، گرمای سالن‌ها، شور و شوق خرید کتاب یا هر چیز دیگری باشد اما دلیلش هر چه که باشد مردم باید بدانند که پیامدهای خطرناکی برایشان می‌تواند داشته باشد. فقط تصور کنید هزینه کتاب‌هایتان 10 هزار تومان باشد و صندوقدار به عمد یا به غیر عمد یک صفر بیشتر بزند! حال اگر شما رسید را چک نکنید چه اتفاقی خواهد افتاد؟

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.