پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان: بانک سرمايه را میفروشيم
روزنامه شرق / «سهاممان در بانک سرمایه را میفروشیم»؛ این آخرین اظهارنظر مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان درباره تصمیمات این صندوق برای خروج از دوران پرحاشیه سالهای اخیرش بود. حاشیههایی که با انتشار خبر اختلاسی بزرگ در صندوق ذخیره فرهنگیان آغاز شد و پس از چندی، رنگوبوی سیاسی به خود گرفت. در شرایطی که محمود صادقی، نماینده اصلاحطلب مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و از اعضای کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان، حجم عمده فسادهای صورتگرفته در این صندوق را به سالهای ۸۶ تا ۹۲ نسبت میداد، اسدالله عباسی، نماینده اصولگرای شهرستانهای رودسر و املش در مجلس شورای اسلامی و عضو دیگر کمیته تحقیق و تفحص، بیشترین تخلفات صورتگرفته در این صندوق را مربوط به سالهای ۹۲ تا ۹۵ میدانست. تخلفاتی که حجم آن روزبهروز و با بررسیهای بیشتر و کشف روابط تازه بین متخلفان، افزایش یافت و بهمرور از اختلاس پنجهزارمیلیاردی به اختلاس ۱۵ هزارمیلیاردی تبدیل شد. در این بین، تخلفات صورتگرفته در بانک سرمایه که ۴۶ درصد از سهام آن در اختیار صندوق ذخیره فرهنگیان است، بیش از دیگر تخلفات صورتگرفته خبرساز شد و کار را به آنجا رساند که حالا صندوق ذخیره فرهنگیان تصمیم گرفته است عطای بانکداری را به لقایش ببخشد و سهامش را در این بانک بفروشد.
نباید بانکداری میکردیم
مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان از قصد صندوق ذخیره فرهنگیان برای فروش سهام خود در بانک سرمایه خبر داد و گفت: «اصولاً ورود صندوق به این بانک صحیح نبود. این بانک بدهکاران عمدهای دارد که به همه بانکهای دولتی و خصوصی کشور بدهکارند و از ابتدا هم قصد نداشتهاند بدهی خود را بپردازند؛ بنابراین آنها زندان هم میروند، ولی پولها را بازپرداخت نمیکنند؛ همانطور که یکی از بدهکاران، هشت ماه است در زندان به سر میبرد، ولی تابهحال هشت ریال هم از بدهی خود نپرداخته است. مهدی نیکدل با اشاره به رعایتنکردن قواعد و قوانین در پرداخت تسهیلات در این بانک اضافه کرد: یک بدهکار ۵۰۰ میلیارد تومان پول را بدون وثیقه کافی از بانک خارج کرده است و از ۳۰، ۴۰ نفری که در این پرونده به دادسرای پولی احضار شدهاند، فقط چهار نفر آمدهاند و شش نفر دیگر هم با وکلای خود حاضر شدند و مابقی حتی به احضاریه دادسرای پولی توجه هم نکردند. شش ماه است از بدهکاران شکایت کردهایم؛ اما هنوز به نتیجه نرسیدهایم. این در حالی است که کل دارایی ما در بانک سرمایه کمتر از پنج درصد پرتفوی صندوق ذخیره فرهنگیان است؛ اما ۹۵ درصد وقت خود را صرف این بانک و حاشیههای آن میکنیم؛ آنهم در حالی که حتی انتخاب مدیرعامل این بانک با نظر ما نیست و اختیار تنبیه و تعویض مدیر خود را نیز نداریم. ۱۰ ماه است هیئتمدیره بانک سرمایه کامل نشدهاست و بهجای پنج نفر، سه نفر در هیئتمدیره هستند.»
ربطی به هم ندارند
در حالی که مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان ۹۵ درصد حواشی صندوق ذخیره را به خاطر سهامداری در بانک سرمایه میداند و جبار کوچکینژاد، از اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و عضو کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان، از اعطای ۹۰ درصد تسهیلات بانک سرمایه تنها به ۳۰ نفر خبر میدهد، فاطمه سعیدی، عضو دیگر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، موضوع تخلفات بانک سرمایه و صندوق ذخیره فرهنگیان را جدا از یکدیگر میداند و معتقد است این دو مسئله جز در موارد نادری به هم مرتبط نیستند.
کوچکینژاد هم البته در گزارشهای خود از تخلفات صورتگرفته در صندوق ذخیره فرهنگیان، به موارد متعدد تخلف در دیگر زیرمجموعههای صندوق ذخیره مانند شرکت خانهسازی، پتروفرهنگ و سرمایهگذاری اشاره میکند که نشان میدهد ماجرای صندوق ذخیره فرهنگیان پیچیدهتر از تخلفات بانکی باشد. ضمن آنکه سهم نزدیک به نیمی از صندوق ذخیره از بانک سرمایه، تنها پنج درصد مجموعه داراییهای صندوق ذخیره فرهنگیان را شامل میشود.
نتیجه تحقیقاتمان محرمانه است
در شرایطی که برخی از اعضای کمیته تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان در گفتوگو با رسانهها، جزئیات مختلفی از تخلفات صورتگرفته در این صندوق را اعلام میکنند، میرحمایت میرزاده، سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، در گفتوگو با «شرق» هرگونه اظهارنظر درباره نتایج این تحقیقات تا پیش از ارائه به صحن علنی مجلس را فاقد وجاهت قانونی میداند و میگوید: «ما مدت زیادی را صرف بررسی ابعاد گوناگون این پرونده کردهایم و اکنون نیز در مراحل پایانی تهیه گزارش هستیم و در این مرحله با دعوت از مدیران و مسئولانی که این تخلفات در دوره آنان شکل گرفته، آخرین توضیحات را از آنان دریافت کرده و سپس نتیجه نهایی گزارش را برای قرائت در صحن علنی مجلس منتشر میکنیم. تا آن زمان، هر اظهارنظری درباره ابعاد مختلف این موضوع فاقد جامعیت و دقت لازم خواهد بود.»
صندوق ذخیره فرهنگیان چه دارد؟
نگاهی به صورتوضعیت داراییهای صندوق ذخیره فرهنگیان، نشان میدهد این صندوق تا پایان سال ۹۵ بیش از چهارهزارو ۴۰۰ میلیارد تومان سرمایه داشته است که سهم عمده آن را سهام بورسی و غیربورسی این صندوق با ارزشی بیش از هزارو ۸۰۰ میلیارد تومان تشکیل میدهد. این صندوق که سرمایهگذاریهای مختلفی در پتروشیمی، ملک و ساختمان، خدمات رفاهی و بیمهای و البته بانکداری داشته، از ابتدای سهامداری در بانک سرمایه، ۱۶۷ میلیارد تومان از این بانک سود دریافت کرده است. نگاهی به ترکیب سهامداری صندوق ذخیره فرهنگیان در این بانک، نشان میدهد این سهام به صورت خرد بین زیرمجموعههای صندوق تقسیم شده و شرکت سرمایهگذاری فرهنگیان ۱۰ درصد، شرکت لیزینگ فرهنگیان ۱۰ درصد، شرکت فرایند ۹, ۸۸ درصد، ساختمانی معلم ۷.۶۴ درصد، اقتصاد و رفاه ۵.۱۴ درصد و تأمین مسکن پنج درصد این سهام ۴۷ درصدی را در اختیار دارند.
فراتر از خبر
فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان پیش از سال ۹۲ اتفاق افتاده باشد یا پس از آن، پنج هزار میلیارد تومان باشد یا ۱۵ هزار تومان، این مدیر مرتکبش شده باشد یا آن مدیر، اگرچه مهم است، تغییری در یک حقیقت مسلم ایجاد نمیکند: فرهنگیان ایرانی مهمترین قربانیان نظارت ناکافی بر مدیرانی بودهاند که به گفته نمایندگان عضو کمیته تحقیقوتفحص، از صندوق ذخیره در پایان هر سال پاداشهایی میلیونی بین خود تقسیم کردهاند. نگاهی به داراییهای این صندوق نشان میدهد سرمایهای که ریال به ریال و بهطور مستمر هر ماه و پیش از واریز حقوق فرهنگیان از حسابشان کسر شده تا روزی در پایان ۳۰ سال خدمتشان به کمک آنها بیاید. صندوقی ثروتمند را به وجود آورده که نزدیک به ۸۵۰ هزار فرهنگی عضو صندوق ذخیره در ریال به ریال آن شریک هستند. فرهنگیانی که خیلی از آنها حتی اسم شرکتهایی را که با پول آنان خریداری یا ایجاد شده، نشنیدهاند.