پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
با وجود افزایش کارت‌های غیرتماسی، اما هنوز از اهمیت دستگاه‌های خودپرداز برای مشتریان چیزی کم نشده است.جیمز شفرد بارون به یاد دارد در سال 1967 زمانی که پدرش جان، ایده ایجاد اولین خودپرداز (ATM) جهان را مطرح کرد در خیابان اصلی دورکینگ در سوری قدم می‌زدند.
شفرد بارون می‌گوید: «آن موقع من شش یا هفت‌ساله بودم و یادم می‌آید که ظهر شنبه پدرم با در بسته بانک مواجه شده بود. بانک تا صبح روز دوشنبه باز نمی‌شد و او پول نقد نداشت. این مسئله برای من خیلی مهم بود چون پول‌توجیبی من خرج و آن روز جیب‌هایم خالی شد.»
به دلیل عدم دسترسی به پول نقد خارج از ساعت کاری شعبه، جان شفرد بارون به فکر طراحی دستگاهی افتاد که به کمک آن بتوان در هرزمانی از شبانه‌روز به اسکناس دسترسی داشت. بعد از پنج دهه که خودپردازها در آستانه جشن گرفتن پنجاهمین سال تأسیسشان هستند، آینده این دستگاه‌های خودپرداز در معرض توجه قرار گرفته است.
این ماشین‌ها که طراحی و نصب آن‌ها هزینه‌بر است، در تلاش هستند تا در عرصه رقابت باقی بمانند زیرا استفاده از پول نقد با ورود و افزایش استفاده از موبایل، پرداخت آنلاین و پرداخت‌های غیر تماسی در بریتانیا در حال کاهش است.
اولین خودپرداز در همان سال 1967 راه‌اندازی شد و به‌این‌ترتیب پول نقد در تمام شبانه‌روز در دسترس افراد بود. این طرح برای زمان خودش بسیار نوآورانه به‌حساب می‌آمد. طی یک توافق‌نامه با جان شفرد بارون، بارکلیز (barclayes) اولین خودپرداز را در انفیلد لندن نصب کرد و رگ وارنی (Reg Varney) بازیگر تلویزیونی به‌عنوان اولین مشتری از آن استفاده کرد.
شفرد بارون می‌گوید:
«آن زمان خطوط مغناطیسی پشت کارت‌ها نبود و مردم از چک استفاده می‌کردند. دوران عجیبی بود؛ به همین دلیل، امکان دریافت پول در تمام روزهای هفته در تمام ساعات شبانه‌روز انقلاب بزرگی بود. این دستگاه اولین ماشینی بود که به عموم امکان استفاده از سرویس‌های اتوماتیک را داد. در حقیقت این اولین باری بود که مردم با خدمات سلف‌سرویس آشنا می‌شدند.»
علی‌رغم پیشگام بودن در نصب دستگاه‌های خودپرداز انگلستان اما در توسعه‌های بعدی این ماشین جا ماند. در سایر نقاط دنیا، عملکردهای جدید و اقدامات امنیتی بیشتر به این ماشین افزوده شد تا خودپردازهای پول نقد در خط مقدم مقابله با نوآوری‌های پرداخت باقی بمانند.
جرمی لایت، مدیرعامل Accenture می‌گوید: «به کمک خودپردازها می‌توان در اسپانیا بلیت‌های فوتبال و در آمریکا تمبر خریداری کرد. این پیشرفت‌ها در انگلستان اتفاق نیفتاد» به‌عنوان‌مثال، در ژاپن حدود یک دهه پیش اقدامات امنیتی بیومتریک مانند اسکن اثرانگشت را برای مقابله با تهدید رو به رشد کارت‌های جعلی و سرقت هویت به دستگاه‌های خودپرداز افزوده‌اند.
در آمریکا، Bank of America خودپردازهایی راه‌اندازی کرده است که به کمک آن مشتریان می‌توانند با کارمندان بانک ارتباط ویدیویی برقرار کنند.
تأثیر این پیشرفت زمانی دیده شد که بانک‌های انگلستان تصمیم گرفتند برخی شعب خود را تعطیل کنند. در دو سال گذشته بانک‌های وام‌دهنده بزرگ، حدود هزار شعبه خود را تعطیل کردند و دیگر خبری از شعبه‌های بزرگ در خیابان‌های اصلی برخی جوامع نبود.
ایان گاوشن مدیرعامل Vocalink تأمین‌کننده کلیدی فناوری‌های پردازش پرداخت می‌گوید: «با بسته شدن شعب، بانک‌ها به شبکه خودپردازها به‌عنوان پایانه‌های توزیع خدمات متکی می‌شوند؛ بنابراین آنچه به‌طور سنتی و در بیست سال گذشته در بانک‌ها اتفاق می‌افتاد امروزه به‌صورت آنلاین، روی موبایل یا در خودپردازها انجام می‌شود.»
کشورهای دیگر دستگاه‌های خودپرداز ریسایکل (Recycle ATM) را گسترده‌تر از انگلستان در دستور کار خود دارند به‌عنوان‌مثال این دستگاه‌ها می‌توانند پول نقد را از مشتری دریافت کنند که این قابلیت برای کسانی که نمی‌خواهند از پول نقد استفاده کنند بسیار کاربردی است؛ بنابراین بانک‌ها و ارائه‌کنندگان خودپردازها کمتر به ون‌های حمل پول برای شارژ مکرر دستگاه نیاز دارند.
رون دلنوو، مدیر انجمن صنعت خودپرداز می‌گوید: «ما هنوز این کار را در انگلستان انجام نداده‌ایم. به خاطر همین با وضعیت امروز فاصله زیادی داریم. مسئله مهمی است چون اگر ما راه‌هایی برای بازیابی پول نقد نداشته باشیم، خودپردازها چندان هم قابل‌استفاده نخواهند بود.»
نقش پول نقد در معاملات با آمدن روش‌های نوین پرداخت در معرض خطر قرار گرفته است و این سؤالاتی را در خصوص آینده خودپردازها ایجاد می‌کند.
بر اساس گزارش جدید Payments UK، رشد روزافزون کارت‌های غیر تماسی بدان معنی است که نقش پول نقد به دلیل استفادهٔ بریتانیایی‌ها از روش‌های مختلف پرداخت تا پایان سال 2018 کم‌رنگ خواهد شد.
بااین‌حال، آخرین پیش‌بینی‌ها از حذف قریب‌الوقوع پول نقد حکایت نمی‌کند. گزارش Payments UK بر این باور است که طی ده سال آینده هنوز در یک‌پنجم معاملات، پول نقد استفاده می‌شود.
ویکتوریا کللند (Victoria Cleland) رئیس صندوق بانک مرکزی انگلیس گفت: «بسیاری از مردم از اینکه تقاضا برای پول نقد در حال افزایش است شگفت‌زده می‌شوند.»
بر اساس گزارش بانک مرکزی انگلیس ارزش دفترچه‌های بانکی در گردش در کریسمس سال گذشته برای اولین بار به بیش از 70 میلیارد پوند رسید که ده درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
بر اساس گزارش این مجله، تحلیل خودپردازها در انگلستان نشان می‌دهد که مجموع ارزش پول نقد دریافتی تقریباً ثابت مانده است و در دهه گذشته میانگینی معادل 192 میلیارد پوند داشته است.
کللند گفت: «افزایش شیوه‌های پرداخت منجر به پیش‌بینی زوال پول نقد شد اما این مسئله هنوز اتفاق نیفتاده است. پول نقد هنوز زنده و برقرار است.»
از کاپ کیک تا چوب اسکی
غیر از پول نقد می‌توان چیزهای دیگری هم از خودپرداز گرفت. طرح مراسم ترحیم، پروانه ماهیگیری و صورتحساب‌های مالیاتی در برخی کشورها از طریق خودپردازها قابل‌دسترسی هستند.
خودپردازها اکنون طیف وسیعی از خدمات فرای عملکرد اصلی خود، از تحویل کاپ کیک‌های تازه در کالیفرنیا تا شمش‌های طلای خالص در دبی ارائه می‌کنند.
خودپردازها تنها در خیابان‌های اصلی نیستند. در ویستلر کانادا، بانک CIBC یک ski-thru-ATM دارد که پر از چوب اسکی و دستکش است. همچنین ادعاهایی وجود دارد که مرتفع‌ترین دستگاه خودپرداز در رشته‌کوه‌های Khunjerab Pass در پاکستان قرار دارد.
منبع: Financial Times
