آشنایی بییشتر با عملکرد و موارد استفاده از فناوری زنجیره بلوک

این روزها زنجیره بلوک و بیت‌کوین از موضوعات پر خبر شده‌اند. از رسیدن قیمت بیت‌کوین به بیش از 1700 دلار گرفته (+) تا به رسمیت شناختن این ارز دیجیتالی در کشور ژاپن (+).

زنجیره بلوک درواقع یک مدل از پایگاه داده توزیع‌شده است که در ایجاد بیت‌کوین به جهان معرفی شد و اولین و معروف‌ترین استفاده از فناوری زنجیره بلوک هم در دفتر کل تراکنش‌های بیت‌کوین اتفاق افتاد که الهام‌بخش ایجاد دیگر ارزهای رمزنگاری‌شده بود.

.

تکنولوژی زنجیره بلوک چیست؟

فرض کنید شما پولی را در یک بانک سپرده‌گذاری می‌کنید، آن‌ها اطلاعاتی را در مورد سپرده شما و حساب شما در یک پایگاه داده بزرگ ذخیره می‌کنند.

بیت کوین هم کار مشابهی را برای حفظ اطلاعات حساب‌های کاربران انجام می‌دهد، اما برخلاف یک بانک، در بیت کوین با توجه به ماهیتی که دارد نمی‌توان به یک قدرت مرکزی که پایگاه داده را برای کاربران مدیریت و ذخیره کند، اعتماد کرد.

بیت کوین برای رفع مشکل عدم اعتماد و امنیت داده‌ها از روشی خاص استفاده کرده است که در این روش پایگاه داده را به مجموعه‌های کوچکی که «بلاک‌ها» نامیده می‌شوند تقسیم می‌کند.

هر بلاک به‌نوعی یک برچسب (Label) است که آن را به بلاک قبلی پیوند می‌دهد به ترتیبی که هرکسی می‌تواند تمام پایگاه داده را که از این قسمت‌های مجزا تشکیل شده گردآوری کند؛ به عبارتی هرکسی که از بیت کوین استفاده می‌کند، یک نسخه از کل پایگاه داده را که زنجیره بلوک نامیده می‌شود ذخیره می‌کند و این مجموعه‌های بسیار کوچک را بین هم ردوبدل می‌کنند.

زنجیره بلوکی میان تمام کاربران بیت کوین به اشتراک گذاشته شده است و برای بررسی مقادیر آدرس‌های بیت کوین و جلوگیری از پرداخت دوگانه و سایر خرابکاری‌ها است.

.

تکنولوژی زنجیره بلوک چگونه کار می‌کند؟

هر تراکنش یک کد Hash هش ۶۴ کاراکتری تولید می‌کند. این کد با کد هش قبلی ترکیب می‌شود تا یک بلاک جدید ایجاد کند. هر بلاک با استفاده از بلاک‌های جدید، یک ترتیب خطی، زمانی و رشته کاراکترهای یک‌بارمصرف تولید می‌کند.

به همین دلیل دست‌کاری و ایجاد اطلاعات نادرست و غیرقابل ردیابی، تقریباً غیرممکن است. در حال حاضر سامانه‌های اداری و بانک‌ها در معرض جرائم سایبری قرار دارند؛ اما زنجیره بلوک می‌تواند جلوی همهٔ آن‌ها را بگیرد.

زنجیره بلوک می‌تواند با استفاده از جایگزین کردن پردازش‌های موجود پیچیده، تمام تراکنش‌های انجام‌شده را ضبط و نگهداری کند.

دیو ریسیزین (Dave Hryciszyn) مدیر بخش فناوری و راهبردهای شرکت انگلیسی هدلاندن (HeadLondon) می‌گوید: «زنجیره بلوک پایگاه داده‌ای است که محیط امن یکپارچه‌ای را در محیط‌های ناامن ایجاد می‌کند. به این معنا که تمام اطلاعات معاملات انجام‌شده در هر صنعتی را ذخیره می‌کند. می‌توان از این فناوری در زمینه‌های مالی، حسابرسی، پزشکی و صنعتی نیز استفاده کرد.»

.

موارد استفادهٔ تکنولوژی زنجیره بلوک

بیشتر شهرت زنجیره بلوک تا این لحظه، استفاده از آن به‌عنوان سامانه‌ای برای رمزنگاری معاملات پول اینترنتی یا همان بیت کوین (Bitcoin) است.

از بیت کوین برای تبادلات بین‌المللی استفاده می‌شود که هزینهٔ کمتری نسبت به فرایندهای تبدیل ارز به یکدیگر دارد. روزانه، میلیاردها دلار در قالب بیت کوین جابه‌جا می‌شود.

اما علاوه بر آن از فناوری زنجیره بلوک می‌توان در زیرساخت‌های مالی موجود مانند سهام، اوراق قرضه و زمینه‌های بسیار دیگری استفاده کرد. استفاده از این فناوری و جایگزینی آن با فناوری‌های امروزی، می‌تواند روی سرعت دسترسی به اینترنت نیز تأثیر بگذارد.

.

چرا تکنولوژی زنجیره بلوک برای بانک‌ها جذاب است؟

مؤسسات مالی، شرکت‌هایی هستند که زنجیره بلوک را وسیله‌ای برای افزایش موفقیت‌های خود می‌دانند. آن‌ها می‌توانند درحالی‌که سامانه‌هایشان با پلتفرم‌های شرکت‌های دیگر سازگار است، داده‌های مربوط به موجودی و دارایی‌های خود را به‌صورت رمزنگاری‌شده و با امنیت بالا، تولید، مدیریت و ذخیره کنند.

البته مؤسسات مالی و بانک‌هایی که از زنجیره بلوک استفاده می‌کنند، باید خطر کاهش قدرت در بازار تبادلات ارزی را بپذیرند. بانک‌ها، به‌عنوان مجریان اصلی بازار تبادلات ارزی شناخته می‌شوند؛ این فناوری و بیت کوین، خلأ بزرگی در این بخش ایجاد می‌کنند؛ اما در هزینهٔ ایجاد زیرساخت‌ها صرفه‌جویی خواهد شد.

مقامات بانک انگلیسی سانتاندر (Santander) پیش‌بینی می‌کنند، زنجیره بلوک می‌تواند در سال ۲۰۲۲ به‌صورت سالانه ۲۰ میلیارد دلار ذخیرهٔ مالی برای بانک‌ها فراهم کند.

حتی سوئیفت با کمک موسسه تحقیقاتی اکسنچر در نظر دارد که با استفاده از تکنولوژی زنجیره بلوک در زمینه مدیریت پرداخت و تصفیه و همچنین تشخیص هویت و احراز مالکیت استفاده کنند.

سوئیفت پیش‌تر نیز تحقیقات زیادی در مورد چگونگی استفاده از زنجیره بلوک‌ها را انجام داده بود که به‌عنوان بخشی از پروژه Hyperledger مطرح شد و به‌صورت open-source در دسترس عموم قرار گرفت.

گزارش‌های جدیدتر نشان از درجه اهمیت و گستردگی تحقیقات سوئیفت در راه استفاده از تکنولوژی زنجیره بلوک دارند بخصوص در زمینه احراز هویت و مدیریت پرداخت.

.

دیگر کاربردهای تکنولوژی زنجیره بلوک

از زنجیره بلوک می‌توان در زمینه‌های صنعتی، پزشکی و زمینه‌های بسیار دیگری استفاده کرد. به‌عنوان‌مثال می‌توان آن را در بخش پزشکی -که سوابق بیماران دست‌کاری می‌شود- به کار گرفت. این فناوری به پزشکان اجازه می‌دهد تا پرونده‌ای از سوابق بیماران را با امنیت بالا ذخیره کرده و آن‌ها را در صورت لزوم در اختیار دیگر بیمارستان‌ها و مراکز درمانی قرار دهند.

این کار علاوه برافزایش امنیت ذخیره‌سازی و انتقال داده‌ها، باعث کاهش خطرها و هزینه‌های مدیریت داده‌ها می‌شود.

زنجیره بلوک برای دولت‌مردان کشورهای مختلف نیز جذابیت‌های خاص خود را دارد. در حال حاضر دولت‌مردان انگلیس در حال تحقیق برای بهبود روش‌های ذخیره‌سازی اطلاعات توسط زنجیره بلوک هستند.

از این فناوری می‌توان برای مقابله با دریافت محصولات چندرسانه‌ای به‌صورت غیرقانونی نیز استفاده کرد. از فناوری زنجیره بلوک می‌توان برای اعتبارسنجی و جلوگیری از انجام تقلب در انتخابات الکترونیک نیز استفاده کرد.

.

آیندهٔ تکنولوژی زنجیره بلوک

فناوری زنجیره بلوک نمی‌تواند به‌سرعت، اینترنت را تغییر دهد. وینکلسپکت می‌گوید: «موارد زیادی است که این فناوری را به چالش می‌کشد. مردم ممکن است متوجه شوند این فناوری، یک تحول ایجاد خواهد کرد؛ اما نمی‌دانند این فناوری چگونه به بهبود کسب‌وکار آن‌ها کمک می‌کند.»

زنجیره بلوک یک فناوری نوظهور است که نیاز دارد تا برنامه‌هایی سازگار با آن تولید شود. همچنین برای استفاده از این فناوری باید مجموعه‌ای مقررات تنظیم شود. این فناوری باید بتواند کارآمدی خود را اثبات کند تا بتواند به‌صورت گسترده به کار گرفته شود.

منبع: وبلاگ توسن‌بوم