پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گزارش تصویری راه پرداخت از نشست تخصصی توسعه تکنولوژی‌های مالی
نشست تخصصی «توسعه تکنولوژی‌های مالی، الزامات و چالش‌ها» با همکاری «راه پرداخت» در اولین روز از رویداد دو روزه هشتمین کنفرانس توسعه نظام تأمین مالی و سرمایه‌گذاری، در روز ۲۴ بهمن‌ماه در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما و با حضور ناصر حکیمی مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی، فرامرز خالقی مدیرعامل شرکت داده‌ورزی سداد، رستم شاه‌گشتاسبی مدیرعامل شرکت به‌پرداخت ملت، مصطفی نقی‌پورفر مدیر ارشد مرکز نوآوری و فناوری شرکت فناپ، محمد فرجود مدیرکل کسب‌وکار سازمانی ایرانسل و رضا قربانی بنیان‌گذار پایگاه تحلیلی خبری راه پرداخت برگزار شد.
در ادامه گزارش تصویری راه پرداخت از نشست تخصصی «توسعه تکنولوژی‌های مالی، الزامات و چالش‌ها» آمده است. متن کامل این گزارش به زودی در راه پرداخت منتشر می‌شود.
شروع نشست تخصصی توسعه تکنولوژی‌های مالی در مرکز همایش‌های بین‌المللی صداوسیما با ارائه رضا قربانی درباره اینکه فین‌تک چیست و چه چیز نیست شروع شد.
در ابتدا رضا قربانی، به تعریفی ساده از فین‌تک اشاره کرد تحت عنوان Financial Technology also Known as Fintech که هر فعالیت نوآورانه‌ای که مبتنی بر خدمات مالی باشد را شامل می‌شود. در ادامه از دسته‌های مختلفی که زیرمجموعه فین‌تک قرار می‌گیرند نام برد و به فعالیت‌هایی که در هر کدام از این دسته‌ها در ایران انجام شده اشاره کرد.
قربانی در صحبت‌هایش نقل قولی از جیمز هی‌کاک، نویسنده کتاب «خداحافظ بانک‌ها» آورد که هر استارت‌آپ فین‌تکی، ماهیت پول را تغییر می‌دهد، مانند بیت‌کوین. قربانی به دسته دیگری از فین‌تک اشاره کرد که مربوط به پرداخت است.
او گفت: «در ایران اتفاق‌های خوبی در این حوزه افتاده است مانند باهمتا، پی‌پینگ، حسابیت، زرین‌پال، فاکتورکن و … اما چیزی که جالب است و می‌توانم از آن به‌عنوان تجربه کاربری خودم یاد کنم این است که حتی کسانی هم که با فناوری آشنایی دارند و حوزه فعالیتشان همین است، هنوز هم برای استفاده از این اپلیکیشن‌ها دست و دلشان می‌لزرد.»
قربانی در ادامه صحبت‌هایش، بخش‌های دیگر فین‌تک را هم نام برد مانند، حوزه Lending، مدیریت پول و سرمایه و توضیح داد که در ایران در هر کدام از این بخش‌ها فعالیت‌هایی شده است اما تمرکز اصلی استارت‌آپ‌ها بیشتر در حوزه پرداخت است.
خالقی صحبت‌هایش را با اشاره به ارتباط تنگاتنگی که میان فضای مجازی و افراد ایجاد شده است، آغاز کرد و عنوان کرد که در فضای آی‌تی، نگاه ما به نسل جدید به‌عنوان مشتریان جدید عوض شده و این مشتریان اکنون از ما سهولت، امنیت و سرعت می‌خواهند.
دکتر فرامرز خالقی مدیرعامل شرکت داده‌ورزی سداد در ارائه خود در نشست تخصصی توسعه تکنولوژی‌های مالی گفت: «حیاتی‌ترین المان‌ها برای حضور موفق بانک‌ها در رسانه‌های اجتماعی «پذیرش نتایج تغییر فرهنگی ناشی از رسانه اجتماعی»، «حرکت داخلی به سمت یک سازمان اجتماعی‌محور»، «حفظ عنصر انسانی در همه تعاملات بانکی» و «گذار از یک سازمان اجتناعی‌محور به یک سازمان مشتری‌محور» هستند.»
خالقی صحبت‌هایش را اینطور ادامه داد: «ما دو مقوله بانکداری اجتماعی و بانکداری در شبکه‌های اجتماعی داریم. مشتریان با استفاده روزافزون از شبکه‌های اجتماعی، انتظارشان از بانک‌ها هم بیشتر می‌شود تا خدماتشان را در بستر همین شبکه‌ها ارائه دهند.»
به گفته خالقی، باید در ابتدا بتوان مشتریان را به دست آورد، سپس بر اساس نیازهایشان آن‌ها دسته‌بندی کرد و در نهایت مشتریان را حفظ کرد. خالقی، به اپلیکیشن «بام» اشاره کرد که در کمتر از یک سال یک میلیون کاربر دارد و رمز موفقیت این اپلیکیشن را در شناسایی و پیاده‌سازی نیازهای حتی پنهان مشتریان دانسته است.
به گفته او، اهمیت رسانه‌های اجتماعی برای بانک‌ها در بازاریابی، بازارگرمی، بازارسازی و بازارداری است. بخشی از صحبت‌های خالقی بر این نکته تأکید داشت که: «باید بتوانیم از روی فعالیت‌های مشتری، روندهای خودمان را ترسیم کنیم و به مشتری نیز القا کنیم. نه‌تنها جدب مشتری اهمیت دارد بلکه باید به دنبال سازوکارهایی باشیم که امکان دفع را کاهش دهد.»
مدیرعامل شرکت داده ورزی سداد در پایان صحبت‌های گفت: «رسانه‌های اجتماعی در حال رشد است و نمی‌توان جلوی آن‌ها را گرفت. ما باید انتظار درخواست‌های غیرمترقبه از مشتریان را داشته باشیم پس بهتر است از قبل خودمان به این نوع از درخواست‌ها فکر کنیم. ما باید بتوانیم از یک سازمان اجتماعی محور به سازمان مشتری محور برسیم.»
در ادامه، مصطفی نقی‌پورفر صحبت‌هایی درباره اهمیت قدرت جمع و کارآفرینی اجتماعی به کمک فین‌تک‌ها کرد. نقی‌پورفر در صحبت‌هایش به Kickstarter به‌عنوان یکی از بسترهای سرمایه‌گذاری جمعی اشاره کرد و آماروارقام جالبی در خصوص این استارت‌آپ ارائه داد.
در این استارت‌آپ 2 میلیارد و 862 میلیون دلار سرمایه برای پروژه‌های مختلف جمع شده است. 119 هزار و 298 پروژه توانسته‌اند سرمایه‌هایشان را از این طریق به دست آورند و 12 میلیون حمایت و سه میلیون و 900 هزار تکرار حمایت انجام شده است.
نقی پورفر به پروژه‌ای مشابه Kickstarter در ایران، یعنی پروژه فاندوران اشاره کرد که فعالیتش را تقریبا از یک سال پیش شروع کرد و حوزه‌های مختلف کتاب، مسئولیت‌های اجتماعی، محصول و محیط زیست را دربر می‌گیرد.
او در ادامه گفت: «تصور کنید که پروسه درخواست پول از بانک‌ها برای انجام کارهایی در هر کدام از این بخش‌ها چقدر طولانی خواهد شد ولی باید بگویم که پروژه‌های موجود در فاندوران در هر یک از این بخش‌ها با موفقیت انجام شده‌اند.»
مصطفی نقی پورفر؛ مدیر ارشد مرکز نوآوری و فناوری فناپ علاوه بر سخنرانی با موضوع اهمیت قدرت جمع و کارآفرینی اجتماعی با کمک فین‌تک، در خصوص چگونگی فعالیت استارت‌آپ‌های فین‌تک توضیحاتی ارائه کرد و گفت: «بانک‌ها همواره متهم به پرداخت نکردن تسهیلات خرد هستند، از این رو تأمین مالی خرد را باید به سوی تأمین مالی جمعی هدایت کرد و با جلب مشارکت جمعی و مردمی به راحتی برای طرح‌های نوآورانه تأمین مالی کرد.»
نقی‌پورفر به برخی چالش‌های تأمین مالی جمعی نیز اشاره کرد، ازجمله هزینه بالای ترویج، نگرانی‌های قانون‌گذار و نیاز به آشنایی و اعتمادسازی، آشنایی کم مردم با مفاهیم و نیاز به ترویج و فرهنگ‌سازی و آشنایی کم صاحبان پروژه با این روش‌ها.
محمد فرجود مدیر راهکارهای سازمانی ایرانسل در ارائه خود، درباره احراز هویت دیجیتال و ارائه API به فین‌تک‌ها برای توسعه خدمات پرداخت، اشاره کرد.
فرجود صحبت‌هایش را اینطور آغاز کرد: «اکنون پررنگ‌ترین حوزه‌ای که در کنار حوزه مالی قرار گرفته اپراتورها هستند. یک بخش اکثر سرویس‌های جدید در حوزه فین‌تک، مربوط به تلفن همراه است. اکنون موبایل جزو لاینفک زندگی ماست و همه افراد تقریبا متصل هستند. پس باید فهمید که چطور می‌توان از تلفن برای توسعه فین‌تک استفاده کرد. باید گفت که موبایل توانسته برای صنعت فین‌تک کاهش هزینه به دنبال داشته باشد»
فرجود در صحبت‌هایش آماروارقامی درخصوص دستگاه‌های هوشمند ایرانسل ارائه کرد: «ما 7.2 میلیون گوشی 4G، 28.3 میلیون گوشی هوشمند، 27 میلیون مشترک دیتا و 60 درصد ضریب نفوذ گوشی هوشمند داریم. جالب است بدانید که در یک سال گذشته مصرف 4G بیش از 5 برابر شده است و حتی 2G همچنان به رشدش ادامه می‌دهد.».
در ادامه بعد از سخنرانی‌ها، پنل تخصصی توسعه تکنولوژی‌های مالی فین‌تک شروع شد. رضا قربانی به‌عنوان مجری پنل از ناصر حکیمی خواست تا در این‌باره که آیا این ماجراها یک تب زودگذر است و یا واقعا اتفاقاتی در حال وقوع است و رگولاتور هم برایش برنامه‌ای دارد یا نه توضیح دهد.
ناصر حکیمی درباره فین‌تک‌ها گفت: «مسلماً فین‌تک اکنون یک تب است و ممکن است فروکش کند ولی تبی است که پشتش یک چیزی هست؛ باید دقت داشته باشیم که در هر صنعتی گروه‌های ذی‌نفوذ ساکت نمی‌نشینند و سعی می‌کنند تا یا تهدید متوجه را مرتفع کنند یا اگر فرصتی در آن باشد آن را در خود هضم کنند. بانک‌ها هم فعلاً نگاهشان به فین‌تک‌ها چنین است؛ پس رویکرد اول بانک‌ها این است که آن‌ها را نادیده بگیرند و اگر ببیند در حال بزرگ شدن هستند سعی می‌کنند آن‌ها را در خود هضم کنند و نگاهشان هم در این هضم کردن بیشتر نابود کردن آن‌هاست! باید توجه داشته باشیم که دوران وفور نعمت بانک‌ها به سر رسیده است و روی تسهیم این کیک با فین‌تک‌ها حساس هستند.»
با تمام شدن صحبت‌های حکیمی، قربانی بلافاصله این سؤال را از رستم شاه گشتاسبی پرسید که چرا می‌خواهند استارت‌آپ‌های فین‌تک را درون خودشان هضم کنند؟
شاه گشتاسبی با قاطعیت جواب داد که به دنبال هضم فین‌تک‌ها نیستند. او فین‌تک‌ها را استارت‌آپ‌های مالی می‌داند که بزرگ‌ترین دغدغه‌شان نوآوری است و حمایت کامل خودشان از فین‌تک‌ها را اعلام کرد.
رستم شاه‌گشتاسبی ادامه داد: «اولاً بگویم که شرکت‌های پرداخت یا اصطلاحاً غول‌های پرداخت ایران به دنبال هضم فین‌تک‌ها نیستند. به نظرم همان‌طور که قانون‌گذار برای شرکت‌های پرداخت چهارچوب‌هایی را تعیین کرده است، برای فین‌تک‌ها هم باید چهارچوبی تعیین کنند. اتفاقاً ما به‌عنوان به‌پرداخت ملت کاملاً به دنبال حمایت از فین‌تک‌ها هستیم و از فعالیت آن‌ها استقبال می‌کنیم. اگر بدانیم که فین‌تک‌هایی در چهارچوب قوانین pspگری فعالیت می‌کنند حتماً با آغوش باز از آن‌ها حمایت می‌کنیم.»
حکیمی در ادامه گفت: «نکته مثبتی که فین‌تک‌های ایرانی مخصوصاً در حوزه پرداخت داشتند این بود که کارمزد را زنده کردند و از این جهت قانون‌گذار از آن‌ها حمایت خواهد کرد و نکته دیگر اینکه بخش خاموش کاربران بالقوه شبکه بانکی و پرداخت را بیدار کردند و به آن‌ها سرویس ارائه کردند که از نگاه ما کار شایسته‌ای است.»
مصطفی نقی‌پورفر در ادامه گفت: «به نظر من فین‌تک‌ها می‌توانند شریک خوب بانک‌ها باشند؛ فین‌تک‌ها برگ برنده ما به‌عنوان بانک‌ها هستند و بانک‌ها باید استراتژی درستی را بچینند و اجرای آن را بگذارند که فین‌تک‌ها بروند انجام دهند نه اینکه خودشان بروند آن کار را انجام دهند. اگر این فضا را یک میدان جنگ بدانیم آیا یک ژنرال می‌رود جای سرباز بجنگد؟ به نظر من اصلاً برای فین‌تک‌ها نباید چهارچوب تعیین کرد چراکه تمام مزیت فین‌تک‌ها «نوآوری» است. شما چیزی که وجود ندارد را چطور می‌خواهید چهارچوب برایش تعیین کنید؟! تعیین چهارچوب برای فین‌تک‌ها یعنی از بین بردن آن‌ها!»
در ادامه این بحث‌ها، فرجود هم تعامل میان اپراتورها و فین‌تک‌ها را اینطور مطرح کرد که: «تعامل اپراتورها با فین‌تک‌ها کمی متفاوت شده است. رویکرد ما در این چند سال به‌صورت مشارکتی بوده است.»
فرجود در جمع‌بندی صحبت‌هایش به موضوع حمایت از استارت‌آپ‌ها اشاره کرد و توضیح داد که همیشه منظور از حمایت، حمایت مالی نیست و رگولاتور می‌تواند کاری کند که فضای موجود برای فعالیت افرادی که می‌خواهند که کسب‌وکاری داشته باشند، امن شود.
