پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیر محصول هوش مصنوعی جیبیت در گفت‌وگو با راه پرداخت: دقت سرویس احراز هویت جیبیت در سطح بین‌المللی است و در چندین بانک پیاده‌سازی شده
محمد عرب، مدیر محصول هوش مصنوعی جیبیت، از نقش فناوری‌های بایومتریک و OCR در احراز هویت، بانکداری باز و شرکت‌ها می‌گوید
جیبیت، به‌عنوان یکی از پرداخت‌یارهای فعال رسمی کشور، در سال‌های اخیر با تمرکز بر توسعه فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، تلاش کرده است زیرساخت‌های پرداخت و بانکی را هوشمندتر کند.
محمد عرب، مدیر محصول هوش مصنوعی جیبیت، در گفت‌وگو با راه پرداخت کاربردهای این فناوری را در احراز هویت بایومتریک و استخراج متن (OCR)، چالش‌های فنی و الزامات نظارتی و نیز چشم‌انداز آینده جیبیت در حوزه فین‌تک تشریح کرد.
کاربرد هوش مصنوعی در سرویس‌های جیبیت
محمد عرب در پاسخ به این پرسش راه پرداخت که هوش مصنوعی در حال حاضر در چه بخش‌هایی از محصولات جیبیت استفاده می‌شود، گفت: «در حال حاضر، هوش مصنوعی در سه بخش اصلی سرویس‌های ما فعال است؛ یکی در احراز هویت اشخاص حقیقی (KYC) با سرویس احراز هویت بایومتریک، دیگری در بخش احراز هویت اشخاص حقوقی (KYB) و همین‌طور در استخراج متن یا OCR در حوزه احراز هویت. تمامی سرویس‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مطابق با الزامات رگولاتوری و استانداردهای قانونی طراحی شده‌اند.»
او افزود: «در احراز هویت اشخاص حقیقی سه سرویس کلیدی فعال داریم. اولین سرویس Face Verification یا Face Matching است که وظیفه تطبیق ویدئوی سلفی کاربر را با عکس ثبت احوالی دارد. دومین سرویس Liveness Detection یا تشخیص زنده‌بودن تصویر است که اطمینان می‌دهد کاربر در لحظه، با اراده خود، در حال احراز هویت است و ویدئو از روی تصویر ثابت یا ویدئوهای ساختگی تهیه نشده است. این دو سرویس، در کنار هم، پکیج احراز هویت اشخاص حقیقی ما را تشکیل می‌دهند که مراجع قانونی نیز آن‌ها را تأیید کرده‌اند.»
عرب ادامه داد: «سومین سرویس ما در این حوزه، ASR یا تطبیق صوت با متن است. در بسیاری از پلتفرم‌ها، به‌ویژه در حوزه رمزارزها، کاربران موظف‌اند هنگام ضبط ویدئو جمله‌ای مبنی بر پذیرش قوانین بخوانند. سرویس ASR وظیفه دارد بررسی کند که کاربر دقیقاً همان جمله‌ای را بیان کرده که روی صفحه نمایش داده شده است. این سرویس نقش مهمی در خوداظهاری کاربر و پیشگیری از جعل اطلاعات دارد.»
دسترس‌پذیری و استقبال بانک‌ها از سرویس‌های KYC و KYB
عرب با اشاره به استقبال بانک‌ها از سرویس‌های جیبیت توضیح داد: «در حال حاضر سرویس احراز هویت ما روی تعدادی از بانک‌ها در محیط پروداکشن فعال است و تا اوایل آبان، بانک‌های دیگری نیز به این جمع اضافه می‌شوند. دلیل استقبال بانک‌ها دقت و سرعت بالای پاسخگویی (ریسپانس تایم ۱ ثانیه) ماست؛ زیرا سطح عملکرد آن در حد سرویس‌های بین‌المللی است.»
او افزود: «در حوزه احراز هویت سه فاکتور حیاتی وجود دارد: دقت، امنیت و زمان پاسخ‌دهی. ما توانسته‌ایم با زیرساخت بهینه و بدون نیاز به GPU، در بخش Face Verification و Liveness Detection زمان پاسخ‌دهی حدود یک ثانیه را ارائه کنیم که در صنعت بانکی برای بحث مقیاس پذیری بسیار مهم است. این سرعت، در کنار دقت بالا، باعث شده است جیبیت در بازار از نظر تجربه کاربری و عملکرد، مزیت رقابتی چشمگیری داشته باشد.»
کاربرد OCR در خدمات بانکی و مالی
مدیر محصول هوش مصنوعی جیبیت درباره دیگر کاربردهای فناوری هوش مصنوعی گفت: «علاوه بر احراز هویت اشخاص حقیقی، از هوش مصنوعی در سرویس OCR جیبیت نیز استفاده می‌کنیم که در حوزه احراز هویت اشخاص حقوقی نیز به کار می‌رود. ما سرویس‌های OCR کارت ملی، چک و کارت بانکی را داریم؛ مثلاً در سرویس OCR چک، کاربر از چک عکس می‌گیرد و ما شماره چک را به بانک برمی‌گردانیم. درمورد کارت بانکی نیز شماره‌کارت، تاریخ انقضا و دیگر اطلاعات در صورت نیاز استخراج می‌شود. نکته مهم اینجاست که به‌صورت کلی، OCR جیبیت امکان استخراج متن از هر سند یا مدرک ساختارمند را دارد و می‌تواند طیف عظیمی از اسناد و مدارک را پوشش دهد.»
او ادامه داد: «این سرویس‌ها، نه‌تنها توسط بانک‌ها، توسط دیگر کسب‌وکارهای مالی نیز استفاده می‌شود. درواقع، ما با چند بانک در زمینه OCR چک، کارت بانکی و کارت ملی همکاری می‌کنیم. در مرحله بعدی، پروژه‌هایی در حال اجراست که OCR را براساس نیازمندی‌های بانک‌ها توسعه دهیم تا اطلاعات موردنیاز در متن اسناد یا مدارک معمول بانکی به‌وسیله هوش مصنوعی ما با دقت بالا استخراج و ثبت شود.»
چالش‌های فنی و الزامات نظارتی
در پاسخ به پرسشی درباره چالش‌های جیبیت در مسیر پیاده‌سازی هوش مصنوعی، عرب توضیح داد: «اصلی‌ترین چالش بانک‌ها موضوع امنیت داده و محل نگهداری آن است. بانک‌ها، به‌دلیل حساسیت بالای اطلاعات مشتریان، تمایل دارند داده‌ها در زیرساخت داخلی خودشان باقی بماند. برای رفع این نگرانی ما سرویس‌ها را به‌صورت On-Premises روی زیرساخت خود بانک پیاده‌سازی می‌کنیم؛ یعنی تمامی داده‌ها در سرورهای بانک ذخیره می‌شود و کنترل کامل با خود آن‌هاست.»
او ادامه داد: «در کنار این موضوع در همکاری با پلتفرم‌های غیربانکی مانند رمز ارز یا طلا نیز تمامی پروتکل‌های امنیتی و استانداردهای جهانی را رعایت کرده‌ایم.»
چشم‌انداز آینده جیبیت در حوزه هوش مصنوعی
عرب درباره برنامه‌های آینده جیبیت گفت: «در حال حاضر، علاوه بر سرویس‌های فعلی بایومتریک و OCR، در حال توسعه راهکارهای دیگر برای رفع نیازهای بانک‌ها و کسب‌وکارهای حوزه فین‌تک هستیم. این پروژه‌ها می‌توانند تحول بزرگی در بانکداری باز و همچنین بانکداری شرکتی ایجاد کنند.»
او افزود: «از سوی دیگر، برنامه داریم با استفاده از حجم بالای داده‌های مالی موجود در صنعت فین‌تک، سرویس‌های تحلیلی مبتنی بر هوش مصنوعی ارائه کنیم تا تصمیم‌گیری‌های مالی دقیق‌تر و سریع‌تر انجام شود.»
گسترش کاربرد هوش مصنوعی در صنایع دیگر
محمد عرب، در بخش پایانی گفت‌وگو، به دیگر حوزه‌های کاربردی هوش مصنوعی جیبیت اشاره کرد و گفت: «نمونه‌های ما فقط محدود به بانک‌ها و صرافی‌های رمز ارز نیست؛ مثلاً در صنعت بیمه (InsurTech)، هنگام تمدید سالانه بیمه‌نامه یا انعقاد قرارداد، از سرویس‌های احراز هویت و OCR ما می‌توان استفاده کرد، یا لندتک‌ها می‌توانند از خدمات OCR جیبیت استفاده کنند؛ همچنین در فرایند امضای دیجیتال، سرویس احراز هویت بایومتریک نقش حیاتی دارد. به‌طور کلی، هر کسب‌وکاری که با هویت، قرارداد یا سند سروکار دارد می‌تواند از این سرویس‌ها بهره‌مند شود.»
