پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
شرکت داتا تجارت یکی از زیرمجموعه‌های هلدینگ تفتا و بانک تجارت است که فعالیت خود را به صورت رسمی از سال 1402 آغاز کرده است. این شرکت که باهدف پیاده‌سازی و اجرای پروژه‌های داده‌محور و مبتنی بر هوش مصنوعی به مجموعه شرکت‌های هلدینگ تفتا اضافه شده، در این مدت توانسته پروژه‌های متنوع و جدیدی را برای بانک تجارت به اجرا در آورد. راه پرداخت در گفت‌وگو با علی گل‌زاده، مدیرعامل شرکت داده و اعتبارسنجی تجارت ایرانیان (داتا) تلاش کرده تا ضمن بررسی جزئیات عملکرد این شرکت در یک سال اخیر، جویای برنامه‌های آنها برای حضور در نمایشگاه الکامپ ۲۷ شود.
نگاهی به دستاوردهای داتا
گل‌زاده با اشاره به فعالیت‌‌هایی که داتا روی آن متمرکز است، گفت: «یکی از اصلی‌ترین پروژه‌های شرکت که از زمان آغاز به کار تا امروز، به صورت جدی دنبال می‌شود، پروژه طراحی و پیاده‌سازی سیاست‌های حاکمیت داده در بانک تجارت بوده است. اجرای چنین پروژه‌هایی در صنعت مالی و بانکداری ما سابقه زیادی ندارد و ازاین‌حیث باید داتا و بانک تجارت را از پیشگامان حرکت در این مسیر و توجه به بحث مدیریت داده دانست. امیدواریم تداوم این طرح و نتایج آن، مشوق سازمان‌های بزرگ برای گام گذاشتن در این مسیر باشند و بتوانیم فرهنگ داده‌محوری را در میان صنایع مختلف ترویج دهیم. به‌طورکلی باید تأکید کرد که اجرای پروژه‌های حاکمیت داده، به رهبران سازمان کمک خواهد کرد تا دارایی‌های داده‌ای را به نحوی بهینه مدیریت کنند و از آنها برای خلق بینشی عمیق از دل داده‌ها استفاده کنند.»
او ادامه داد: «پروژه مدیریت ریسک از جمله دیگر پروژه‌هایی است که در این مدت در داتا انجام شده است. تجزیه‌وتحلیل ریسک و همین‌طور مدیریت ریسک، فرایندی است که به سازمان‌ها و کسب‌وکارها امکان می‌دهد که ریسک مشتری و ریسکی که متوجه سازمان می‌کند را پیش‌بینی، درک و مدیریت کنند. مدیریت ریسک به مدیران کمک می‌کند تا برای رسیدن به موفقیت با به‌حداقل‌رساندن تهدیدات و به حداکثر رساندن فرصت‌ها و نتایج، وضعیت کسب‌وکار را ارتقا دهند. داتا با طراحی و توسعه سامانه مدیریت ریسک (RMIS)، در تلاش است تا بخش زیادی از پیچیدگی‌های فرایند مدیریت ریسک در سازمان‌ها را پوشش دهد و بانک‌ها را در یافتن پاسخی برای این شرایط یاری کند. این سامانه با ارائه ابزارها، داشبوردهای تحلیلی و پیش‌بینی، باعث بهبود عملکرد و تصمیم‌گیری سازمان از طریق شناسایی، ارزیابی و مدیریت ریسک‌ها می‌شود. ایجاد چنین سامانه‌ای در تسهیل انجام الزامات بانک مرکزی و شناسایی، مدیریت، گزارش‌دهی ریسک‌های بانک به صورت یکپارچه و همچنین ارائه نتایج در قالب تحلیل‌های هدفمند و پیش‌بینی ریسک‌ها، به بانک‌ها و مدیران آنها کمک شایانی می‌کند.»
گل‌زاده با اشاره به سامانه شناسایی مشتریان بالقوه توضیح داد: «سامانه شناسایی مشتریان بالقوه از دیگر سامانه‌هایی است که در این مدت با تلاش همکاران ما در داتا توسعه پیدا کرده است و قابلیت پیاده‌سازی در بانک‌های کشور را داراست. این سامانه با تحلیل داده‌های حاصل از تراکنش‌های بانکی، امکان شناسایی و بازاریابی هدفمند را برای بانک‌ها فراهم می‌کند. از نوآوری‌های این سامانه، می‌توان به امکان توزیع و بازاریابی مشتریان بالقوه بر اساس سطوح دسترسی اشاره کرد همچنین این سامانه امکان تجمیع و یکپارچه‌سازی اطلاعات مشتریان را از سامانه‌های مختلف داراست. سامانه شناسایی هوشمند مشتریان بالقوه منجر به شناسایی مشتریان بالقوه از طریق مبادی خروجی پول در بانک می‌شود. پس از شناسایی این مشتریان، فهرستی از آنها به‌عنوان نقاط هدف بازاریابی در اختیار مناطق و شعب مربوطه به‌منظور رایزنی، مذاکره و جذب آنان قرار می‌گیرد. این سامانه با ارائه داشبوردهای تحلیلی از طریق شناسایی، رهگیری و ارائه گزارش‌های دسته‌بندی‌شده از مشتریان بالقوه، باعث بهبود عملکرد و تصمیم‌گیری بانک در امور بازاریابی می‌شود.»
او همچنین در خصوص سامانه مدیریت وصول مطالبات گفت: «سامانه مدیریت وصول مطالبات، ابزار دیگری است که در حال حاضر در حال طراحی و توسعه است. این سامانه برای تسریع روند وصول مطالبات و نظارت و پایش لحظه‌ای واحدهای نظارتی به کار گرفته می‌شود. سامانه مدیریت وصول مطالبات می‌تواند پایش عملکرد واحدها و کاربران مرتبط را نیز مورد بررسی قرار داده و به مدیران ارشد ارائه دهد.»
مدل داتا برای اعتبارسنجی مشتریانه
مدیرعامل داتا افزود: «فراهم‌کردن امکان سنجش ریسک اعتباری مشتریان بانک‌ها از طریق مدل‌های مبتنی بر تحلیل داده و الگوریتم‌های یادگیری ماشین، درحال‌توسعه است.»
گل‌زاده در خصوص اعطای تسهیلات گفت: «واقعیت این است که بانک‌ها در راستای جذب بیشترین سود، موظف‌اند هم ارزش سرمایه خود را به حداکثر برسانند و هم رضایت مشتریان خود را جلب کنند. ازآنجایی‌که بخش مهمی از درآمد بانک‌ها از جذب منابع سپرده‌گذاران و اعطای تسهیلات از این منابع حاصل می‌شود، همواره در ارائه تسهیلات با مشکل مهم و چالش‌برانگیز ریسک اعتباری مواجه هستند. با توجه به اینکه بانک ممکن است در طی دوره‌های مختلف، استراتژی‌های انقباضی و انبساطی با شدت متفاوت در زمینه اعطای تسهیلات اتخاذ کند، لذا ممکن است آستانه پذیرش ریسک نیز توسط آنان تغییر کند؛ با این حساب نیاز به سیستم و مدلی حس می‌شد که به‌ازای مشتریان مختلف، ریسک اعتباری را برای مبالغ اعطایی پیش‌بینی و شناسایی کند تا بر اساس آن و باتوجه‌به استراتژی و سیاست‌های بانک، تصمیم‌گیری‌های لازم اتخاذ شود.»
او با اشاره به مدل داتا برای اعتبارسنجی بیان کرد: «داتا با ارائه مدلی مبتنی بر تحلیل داده و الگوریتم‌های یادگیری ماشین برای اعتبارسنجی مشتری، به شناسایی ریسک اعتباری مشتریان به‌ازای مبالغ مختلف و امتیازدهی به مشتریان، کاهش ریسک نقدینگی بانک و کاهش احتمال نکول اقساط مشتریان، پیش‌بینی نقدینگی ناشی از باز دریافت تسهیلات و کمک به تصمیم‌گیری مدیران باتوجه‌به میزان نقدینگی در آینده، کاهش زمان فرایند بررسی تا اعطای تسهیلات و پیش‌بینی رفتار بازپرداختی مشتری در آینده کوتاه و هوشمندسازی سیستم‌های اخطار به مشتریان کمک زیادی می‌کند.»
به گفته گل‌زاده سامانه مدیریت چرخه عمر مشتری (CLM)، یکی دیگر از سامانه‌هایی است که با توسعه بر مبنای هوش مصنوعی امکاناتی برای تحلیل رفتار مشتریان و تلاش برای حرکت در مسیر افزایش فروش و جلب رضایت بیشتر آنها فراهم می‌کند. این سامانه با مشاهده و مقایسه شاخص‌های عملکردی در گذر زمان و شناسایی نقاط قوت و ضعف، اقداماتی تعریف و آنها را به کارتابل واحدهای مربوطه ارسال می‌کند و فعالیت‌های صورت گرفته در سازمان را تا زمان رسیدن به اهداف خود مشخص شده رصد می‌کند.
نگاه هوشمند به داده
او همچنین گفت: «در کنار این اقدامات و پروژه‌های فنی، می‌توان به پروژه ری‌برندینگ داتا در ماه‌های اخیر نیز اشاره کرد. در همین راستا در ماه جاری توانستیم از هویت بصری جدید برند داتا رونمایی کنیم. در طراحی هویت بصری جدید داتا تلاش شده تا بر جوهره برند که هوشمندی است تأکید شود و المان‌های طراحی شده، نمایشی از حوزه فعالیت و اهداف شرکت باشد. در همین راستا، شعار«نگاه هوشمند به داده» را برای برند در نظر گرفته‌ایم.»
بهره‌برداری از آخرین ترندهای هوش مصنوعی در کسب‌وکارهای ایرانی
گل‌زاده با اشاره به برنامه‌های داتا برای الکامپ امسال گفت: «در نمایشگاه الکامپ امسال و به‌رسم سال‌های گذشته، تمامی زیرمجموعه‌های هلدینگ تفتا که بازوی فناوری اطلاعات بانک تجارت است، به صورت هماهنگ و در یک غرفه در کنار هم حضور پیدا می‌کنند. در نتیجه در کنار تأکید بر نقش داتا در تکمیل پازل فناوری محورکردن و هوشمندسازی بانک تجارت و زیرمجموعه‌های آن، در تلاشیم تا هویت نوظهور این شرکت به‌عنوان عضوی از خانواده تحلیل داده کشور را نیز به نمایش بگذاریم. اگرچه داتا به‌واسطه تازگی شروع فعالیتش، از مجموعه شرکت‌های نوپای این حوزه به‌حساب می‌آید، اما با اتکا به تجربه و تعامل نزدیک با بانک تجارت که به اجرای چند پروژه عظیم ختم شده، حالا حرف‌های زیادی برای گفتن در این حوزه داریم.»
او ادامه داد: «اکنون هوش مصنوعی به یکی از ترندهای دنیای فناوری و کسب‌وکار تبدیل شده و هر روز شاهد تحول در یکی از زیرشاخه‌های این فناوری هستیم. چشم‌انداز فعالیت ما در داتا این است که بتوانیم آخرین ترندهای هوش مصنوعی را در کسب‌وکارهای ایرانی به کار بگیریم. هدف ما آن است که در آینده نزدیک، پروژه‌های مشابهی را برای اجرای سیاست‌های حاکمیت داده و فراهم‌کردن بسترهای لازم برای داده‌محور شدن شرکت‌های بزرگ فعال در صنایع مادر عملیاتی کنیم. در همین راستا، حضور در فضاهای نمایشگاهی از جمله نمایشگاه الکامپ امسال، می‌تواند بستری برای معرفی این شرکت به شرکت‌های حاضر در اکوسیستم نوآوری کشور و تعامل با مدیران و تصمیم‌گیران آنها باشد.»
گل‌زاده با اشاره به خدمات داتا گفت: «حضور امسال ما در نمایشگاه الکامپ، فرصتی خواهد بود تا از محصولات و خدماتی که در یک سال آخر توسعه داده‌ایم صحبت کنیم و خدمات خود را به سازمان‌هایی که با کمک ما، مسیر توسعه را سریع و کم چالش‌تر طی می‌کنند، معرفی کنیم. همچنین نمایشگرهای تعاملی موجود در غرفه، فرصتی فراهم می‌کند تا افراد بتوانند از نزدیک با سامانه‌های ارائه شده از سوی داتا کار کنند و نسبت به عملکرد این سرویس‌ها دید پیدا کنند.»
ترویج فرهنگ مدیریت داده در سازمان‌ها
مدیرعامل داتا با اشاره به تأثیر رویدادهایی نظیر الکامپ در بهبود وضعیت اکوسیستم فین‌تک و بانکداری دیجیتال کشور گفت: «اکوسیستم فین‌تک کشور، در تمام این سال‌ها پیشرفت‌های خوبی در زمینه فناوری محور کردن خدمات مالی کشور داشته است. همین مسئله ما را امیدوار می‌کند که بتوانیم به بروز تحولات بیشتر خوش‌بین باشیم و برای ایفای نقش پیش‌قدم شویم. برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی ضمن شفاف‌کردن آخرین پیشرفت‌های این حوزه، به شرکت‌ها کمک می‌کند که همکاری‌های بهتری شکل دهند و در نهایت سرویس‌های خلاقانه‌تری که متناسب با نیاز مخاطبان شخصی‌سازی شده ارائه کنند. با وجود تلاش‌ها و پیشرفت‌های ایجادشده در این سال‌ها، هنوز درک شرکت‌ها از اهمیت مدیریت داده و ارجاع تصمیمات به آنچه داده‌ها می‌گویند، آن‌چنان که باید قوی نشده است. حضور شرکت‌هایی مانند داتا در چنین نمایشگاهی می‌تواند به ترویج فرهنگ مدیریت داده در سازمان‌ها و به‌طورکلی اکوسیستم نوآوری و بانکداری کشور کمک کند و جرقه‌ای برای حرکت شرکت‌ها به سمت این تغییرات باشد.»
او در پایان گفت: «از سوی دیگر، حضور و بازدید نهادهای حاکمیتی و رگولاتور از غرفه شرکت‌های حاضر در نمایشگاه، باعث می‌شود فعالان هر دو بخش، دغدغه‌های طرف مقابل را بشنوند و درک کنند و برای رسیدن به نقطه و درکی مشترک تلاش کنند. این همراهی‌های نزدیک، می‌تواند رفع چالش‌های آتی را تسریع کند و زمینه‌ساز یافتن راهکارهایی شود که در آنها به نیاز هر دو طرف پاسخ داده شود.»