پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
وبینار «کسب‌وکارهای آنلاین در سال ۹۹» با حضور فرزین فردیس، نایب‌رئیس اول کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی تهران و آیت حسینی مدیرعامل گروه نشانه به همت مؤسسه عالی آموزش و پرورش مدیریت و برنامه‌ریزی ریاست‌جمهوری برگزار شد.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی آثار اقتصادی کرونا فرزین فردیس، در ابتدا این سؤال را مطرح کرد آیا بسنده کردن به کسب‌وکار آنلاین در شرایط کنونی کافی است؟ و ادامه داد: «معتقدم ادبیاتمان را باید از بسنده کردن به واژه کسب‌وکار آنلاین به کسب‌وکار دیجیتال ارتقا دهیم.»
فرزین بیان کرد: «دنیا از سال ۲۰۱۰ وارد عصر دیجیتال شد، این درحالی است ما در ایران هنوز درگیر عصر اطلاعات هستیم. فضای دیجیتال بسیار بزرگ‌تر از عصر اطلاعات است و فقط محدود به حوزه آی‌سی‌تی نمی‌شود و بخش‌های گسترده‌ای با خود دارد. مواردی چون حمل‌ونقل الکترونیکی استفاده از خودروهای الکترونیکی، بلاک‌چین‌ها، هوش مصنوعی و.. به عصر دیجیتال معنا داده‌اند.»
تحولات دیجیتالی تا ۲۰۲۵ حداقل ۱۰۰ تریلیون دلار ارزش افزوده خلق خواهند کرد
او در ادامه افزود: «طبق آمار مجمع جهانی اقتصاد که بالاترین مرجع غیررسمی دنیا به‌حساب می‌آید که آمار رسمی را اعلام می‌کند، ۱۰۰ تریلیون دلار بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۵ به‌واسطه تحول‌های دیجیتالی، خلق ارزش افزوده خواهد شد. حال سؤال مهم این است از این ۱۰۰ تریلیون دلار، سهم صنایع ایران چقدر است اگر ما یک درصد جمعیت دنیا باشیم قاعدتاً باید یک تریلیون دلار سهم ما باشد. این در حالی است که ۵ سال گذشته را در خواب بوده‌ایم ودر این زمان ازدست‌رفته، حداقل نصف این خلق ارزش را که می‌توانست سهم ما باشد را از دست داده‌ایم.»
فردیس توضیح داد: «هم‌اکنون ما ۴۰۰ تا ۴۵۰ میلیارد دلار GDP کشورمان است. اگر از خلق ارزش در عصر دیجیتال به‌خوبی استفاده کرده بودیم این میزان حداقل دوبرابر شده بود. دراین‌رابطه باید تأکید کنم عصر دیجیتال فقط اتکا بر کسب‌وکار آنلاین نیست بلکه فرایند هوشمندسازی مانند استفاده از روبات‌ها، هوش مصنوعی و… باید به کار گرفته شود و با دیجیتال‌سازی و پایدارسازی برای بهینه‌کردن فضای اقتصادی عمل‌کرد.»
ضریب نفوذ اینترنت به ۸۹ درصد رسیده است
نایب‌رئیس اول کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی با اشاره به وضعیت ایران تا قبل شیوع کرونا گفت: «طبق آماری که وزارت صنعت معدن تجارت از کسب‌وکارهای آنلاین در پایان سال ۱۳۹۸ منتشر کرده است ضریب نفوذ کاربران اینترنت در سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ تقریباً ۲۷ درصد رشد داشته و به ۸۹ درصد رسیده است. ضریب نفوذ تلفن همراه نیز ۲۵ درصد افزایش داشته است و گفته شده به‌ازای هر ۱۰۰ نفر ۱۴۲ دستگاه تلفن وجود دارد.»
او ادامه داد: «طبق همین آمار، ۲۶ درصد از تجارت الکترونیک در ایران به‌وسیله اپلیکیشن‌ها انجام شده است. ۶۸درصد در بستر شبکه‌های اجتماعی اتفاق افتاده و ۶ درصد هم با کمک پیام‌رسان‌ها انجام شده است. نکته جالب در این آمار سهم ۸۷ درصدی آقایان از تجارت الکترونیک و سهم کم ۱۳ درصدی خانم‌ها در این حوزه است که باید این تفاوت فاحش بررسی و‌آسیب شناسی شود. همچنین تهران با فاصله بسیار زیاد رتبه اول را در میان استان‌ها به خود اختصاص داده است.»
اقتصاد ایران بر اثر کرونا حداقل ۲ درصد کوچک شد
به گفته فردیس، پیش‌بینی می‌شد در ابتدای سال براثر شیوع کرونا کاهش تولید ناخالص داخلی کشور معادله ۸ میلیارد دلار آمریکا باشد که رقم معادل صادرات ۱ ساله ایران به عراق است و حال مطابق آمار شش‌ماهه نخست سال ۹۹ که توسط بانک مرکزی و مرکز آمار منتشر شده که هر دو آمار بسیار متفاوت از یکدیگر هستند، بانک مرکزی مدعی رشد مثبت شده و مرکز آمار یک و نیم درصد رشد منفی را اعلام کرده است از مقایسه آمار بانک مرکزی و مرکز آمار می‌توان نتیجه گرفت که اقتصاد کشور حداقل ۲ درصد کوچک‌تر شده است حوزه‌های مختلف از کرونا آسیب‌های دیده‌اند.»
او ادامه داد: «در بخش تبلیغات در حوزه صنایع با کاهش ۷۰ تا ۹۰ درصدی سفارش‌ها مواجه بودیم که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰ تا ۳۰ درصد این کاهش باقی بماند یا در حوزه گردشگری هم ۷۰ تا ۸۰ درصد کاهش را داشته‌ایم.»
رشد تقاضای خرید آنلاین از ۱۳۰ درصد تا ۷۰۰ درصد
فردیس به تأثیر مثبت کرونا هم اشاره کرد و گفت: «براثر کرونا رشد تقاضای خرید آنلاین از ۱۳۰ درصد تا ۷۰۰ درصد رشد داشته است که این موضوع شوک تقاضای مثبت را در ایران ایجاد کرد. همچنین تعداد کاربران فین‌تک‌ها نیز ۷۲ درصد رشد داشته است. رشد ترافیک مرسولات پستی داخل کشور ناشی از شیوع کرونا ۱۵۰درصد بوده است. این در حالی است که به دلیل کاهش پروازها و حتی قطارها ما شاهد کاهش سرویس‌دهی به دلیل مشکلات حمل‌ونقل هم بوده‌ایم.
رشد تماشای آنلاین فیلم و سریال ۳۵ تا ۷۵ درصد رشد داشته است و یکی از مهم‌ترین محرک‌ها دوبرابر شدن مصرف پهنای باند کشور بوده است. بازی‌های آنلاین هم ۶۸ درصد رشد داشته‌اند البته برخی بازی‌ها رشد دو هزار درصدی رانیز تجربه کرده‌اند.»
۷۱درصد بنگاه‌های اقتصادی آمادگی مواجهه با شرایط جدید را نداشتند
او توضیح داد: « ۷۱ درصد از بنگاه‌ها برنامه‌ای برای مواجهه با چنین شرایطی نداشتند و ۲۲درصد هم اعلام کردند آمادگی مواجهه با شرایط های این‌چنین را داشته‌اند اما در مدیریت میزان ریسک‌ها و تهدیدهای ایجاد شده کفایت لازم را نداشته‌اند. اما برخی شرکت‌ها با بازنگری در تجهیزات، مدیریت و چرخه راهبردی خود، فرایندهای جدید را جایگزین فرایندهایی که نیازمند تغییر یا حذف بودند، کردند و این‌گونه خود را از خطر ضرر و زیان زیاد نجات دادند.»
فردیس در ادامه گفت: «چشم‌انداز کسب‌وکارهای آنلاین و دیجیتال سبب شده ما به آینده کسب‌وکارهای دیجیتالی خوش‌بین باشیم، زیرا کرونا به تحول دیجیتال و سبک زندگی آنها سرعت داد و با رفع احتمالی تحریم‌ها و البته بی‌پولی شدید دولت که یک فرصت برای بهره‌وری است و تزریق جریان پول جدید از طریق بورس می‌توان به آینده کسب‌وکارهای دیجیتال خوش‌بین بود.»
سه پارامتر اقتصاد، کسب‌وکار و افراد دچار مشکل جدی شدند
آیت حسینی، مدیرعامل گروه نشانه، مباحث خود را با موضوع تحولات کسب‌وکارهای آنلاین در سال ۹۹ آغاز کرد و گفت: «در شرایط کرونا سه پارامتر اصلی دچار مسئله جدی شدند. اقتصاد، کسب‌وکارها و افراد مختلف تحت تأثیر کرونا قرار گرفتند. در اقتصاد شاهد کاهش عرضه و تقاضا بودیم شوک اولیه دررابطه‌با تقاضا بود و با فاصله کم از شیوع کرونا کاهش عرضه نیز ایجاد شد. در محیط کسب‌وکارها هم شاهد دو پدیده رکود و رونق بودیم که در اقتصاد کلان در نهایت به یک کاهش ادامه رکود منجر شد.»
میزان فروش آنلاین کسب‌وکارهای B۲B به ۱,۳ تریلیون دلار افزایش یافت
مدیرعامل گروه نشانه دررابطه‌با روند بین‌المللی نیز گفت: «در نتیجه همه‌گیری کرونا تدارکات کسب‌وکارهای B۲B ، نسبت به قبل از کرونا خرید بیشتری به‌صورت آنلاین انجام می‌دهد. همچنین میزان فروش آنلاین کسب‌وکارهای B۲B از ۱,۱ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۹ به۱.۳ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۰ رسیده است.»
کرونا تغییر نگرش مصرف‌کننده را ۵ سال جلو انداخت
او تأکید کرد: «بر اساس آمار جدید IBM همه‌گیری باعث شد تا تغییر نگرش مصرف‌کننده ۵ سال جلوتر بیفتد میزان رشد تجارت الکترونیک معادل ۱۰ سال گذشته بوده است. دراین‌بین ریسک‌ها در کسب‌وکارها نیز تغییر کرده‌اند برای نمونه سفر به یکی از جدی‌ترین ریسک‌هایی که در صنعت حمل‌ونقل باید در نظر گرفته شود، تبدیل شده است. کرونا در روند داخلی ایران فرصت‌هایی چون بهره‌برداری از کسب‌وکارهای آنلاین و پلتفرمی را ایجاد کرده است و همچنین شاهد رشد مشاغل خانگی هستیم.»
حسینی ادامه داد: «در وضعیت اکوسیستم استارتاپی کشور نیز میزان مشارکت در حوزه‌های مختلف پویش کرونا پلاس نشان می‌دهد که فروشگاه‌های آنلاین با ۵۰درصد سهم مهمی را به خود اختصاص دادند و موضوع سلامت آنلاین ۵۰ درصد و ابتکارات و ایده‌ها نیز ۱۱ درصد را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین با نگاهی به پراکندگی شرکت‌ها در استان‌های مختلف نیز متوجه می‌شویم تهران ۳۵ درصد و بعد آذربایجان غربی با ۳۲ درصد بیشترین فعالیت را در حوزه کسب‌وکار آنلاین داشته‌اند.»
او در پایان گفت: «باتوجه‌به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور وضعیت تحریم‌ها و نبود سرمایه خارجی کاهش درآمد خانوار و کوچک شدن سبد اقتصادی مردم و البته عدم وجود قوانین مناسب در برخی حوزه‌ها پیش‌بینی آینده کمی سخت است. اما دررابطه‌با راهکارهای مشارکت کسب‌وکارها با استارتاپ‌ها می‌توان گفت برای جذب حداکثر مشارکت نیازمند اولویت سازی بر اساس زنجیره ارزش تنوع در انواع مشارکت و طراحی سیستم نوآوری فزاینده بنابر الزامات سازمان هستیم.»