گزارش سالانه تأمین مالی اکوسیستم نوآوری کشور رونمایی شد

انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور در محل نمایشگاه بین‌المللی اصفهان از گزارش سالانه عملکرد اعضای خود رونمایی کرد. این گزارش، باهدف انعکاس شفاف وضعیت تأمین مالی نوآوری و ارائه آمار و تحلیل‌های جامع در سرفصل‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر، تسهیلات، ضمانت‌نامه و جمع‌سپاری مالی به همت انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر تهیه‌شده است.

به گزارش روابط‌عمومی انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور، در این مراسم که با حضور جمعی از مدیران عامل اعضای انجمن و نمایندگان رسانه‌ها برگزار شد، عباسعلی کارشناس، دبیر انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر، ماهیت این گزارش را شرح داد و گفت: «انجمن این گزارش را با توجه به اهمیت داده‌های نظام تأمین مالی برای کارآفرینان و مدیران بنگاه‌های اقتصادی کشور از سال 1391 به‌صورت سالیانه تهیه و منتشر می‌کند. این گزارش شامل چهار بخش اصلی است و داده‌های آن بر اساس خوداظهاری اعضای انجمن تهیه می‌شود. بخش اول به توصیف تعداد، تنوع و ویژگی‌های بازیگران تأمین مالی عضو انجمن اختصاص دارد. بخش دوم به عملکرد اعضای انجمن در حوزه سرمایه‌گذاری خطرپذیر در چهار محور سرمایه‌گذاری خطرپذیر مستقیم، سرمایه‌گذاری خطرپذیر غیرمستقیم، سرمایه‌گذاری در پروژه و سایر سرمایه‌گذاری‌ها می‌پردازد. در بخش سوم، عملکرد اعضا در زمینه ارائه انواع تسهیلات به اکوسیستم نوآوری (قرض‌الحسنه، جعاله، لیزینگ و استصناع) و همچنین منابع تأمین آن بیان می‌شود. درنهایت، بخش چهارم به بیان عملکرد اعضا در حوزه صدور انواع ضمانت‌نامه (ارجاع کار، انجام تعهدات، پیش‌پرداخت، گمرکی و تعهد پرداخت) می‌پردازد.»

دبیر انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر این گزارش را حاوی جزئیات جالب‌توجه دانست و به برخی از این داده‌ها اشاره کرد: «مجموع سرمایه ثبتی اعضای انجمن به بیش از 9 هزار میلیارد تومان رسیده است که اهمیت این مجموعه‌ها در راهبری اکوسیستم نوآوری و فناوری کشور است. تأسیس شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر و جذب منابع دولتی و غیردولتی در این نهادها باعث افزایش حجم سرمایه‌گذاری خطرپذیر به 3202 میلیارد تومان در سال 1402 شده است. در خصوص تسهیلات نیز آمار مهمی وجود دارد: حجم ارائه تسهیلات توسط اعضای انجمن در سال 1402 به عدد 2153 افزایش‌یافته است. با توجه به‌سرعت بالاتر و سخت‌گیری کمتر صندوق‌های پژوهش و فناوری نسبت به سیستم بانکی، درخواست زیادی از سوی شرکت‌ها برای دریافت این تسهیلات وجود دارد که به نظر می‌رسد منابع موجود پاسخگو این نیاز نیست.»

او به داده‌های مربوط به ضمانت‌نامه‌ها نیز پرداخت و افزود: «مهم‌ترین رشد و افزایش را می‌توان در حجم ضمانت‌نامه‌های اعضای انجمن مشاهده کرد که در سال 1402 رشد 162 درصدی نسبت به سال قبل را تجربه کرده و به 20291 میلیارد تومان رسیده است. ازجمله اسناد بالادستی مهم در این زمینه، اصلاح آیین‌نامه تضمین معاملات دولتی و تصویب قانون جهش دانش‌بنیان است که تأثیر آن بر افزایش حجم ضمانت‌نامه‌ها به‌ویژه از سال 1399 به بعد مشهود است.»

کارشناس بخش‌های دیگری را که در این گزارش منعکس شده‌اند را توصیف کرد و از افزوده‌شدن بخش‌هایی به گزارش، بر اساس نیاز روز اکوسیستم خبر داد: «در گزارش امسال بخشی به معرفی خروج‌های سرمایه‌گذاران خطرپذیر اختصاص‌داده‌شده و در انتهای بخش سرمایه‌گذاری به‌صورت معرفی تجربه‌های خروج آمده است. همچنین با توجه به افزایش عملکرد سکوهای تأمین مالی جمعی در تأمین مالی بنگاه‌های اکوسیستم نوآوری کشور در سال ۱۴۰۲، پیوست ویژه‌ای برای گزارش عملکرد و داده‌های آن‌ها در گزارش اختصاص‌یافته است. همچنین با انعکاس خلاصه‌ای از فعالیت‌های صندوق نوآوری و شکوفایی، بر جامعیت این گزارش افزوده‌ایم.»

سید محمدحسین سجادی نیری، رئیس هیئت‌مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر ضمن تشریح اهمیت این گزارش گفت: «در سال گذشته، صنعت ما با چالش‌ها و فرصت‌های بسیاری روبه‌رو بود. این گزارش به ما کمک می‌کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و در جهت بهبود تلاش کنیم. ما در انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور وظیفه خود می‌دانیم برای ارتقای جایگاه دیده‌بانی و تصمیم‌سازی انجمن تلاش کنیم و امیدواریم با هم‌افزایی و مشارکت اعضا، در شکل‌دادن به داستان‌های موفقیت آینده توفیق پیدا کنیم.»

رئیس هیئت‌مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ادامه به فعالیت‌های یک سال اخیر انجمن پرداخت و گفت: «انجمن در یک سال گذشته چالش‌هایی داشت اما ترجیح می‌دهم ناظر به آینده صحبت کنم. ما تلاش کرده‌ایم تعاملات را به حداکثر برسانیم و این گردهمایی که اتفاق مبارک خروج از تهران را رقم زد، مصداق این تلاش‌ها و حاصل همراهی اکوسیستم اصفهان است. ازنظر بنده انجمن، چیزی جز جمع شما و این هم‌افزایی‌ها نیست و اثرگذاری انجمن منوط به همت جمع ماست. در این میان، علاوه بر روال سابق عضوگیری، تلاش کردیم علاوه بر حضور ارزشمند اعضای قدیمی‌تر به‌طور فعالانه از مجموعه‌های اثرگذار برای عضویت در انجمن دعوت کنیم. از جمله برآیندهای این پویایی در عضوگیری، شکل‌گیری کمیسیون صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر شرکتی در انجمن در بدو مجوزگیری این صندوق‌ها بود. تمام تلاش ما در این گام، گشودن مسیرهای تازه‌ای از تعامل اعضا و شکل‌گیری ساختارهای مشارکت، اثربخش بوده است و برای برداشتن گام‌های بعدی به استقبال یاری تک‌تک بازیگران تأمین مالی کشور می‌رویم.»

سجادی نیری سه اولویت اول انجمن را تقویت کمیسیون‌ها، اثرگذاری در نهادسازی و بهره‌برداری مثبت از جایگاه انجمن در کارگروه شورای دانش‌بنیان دانست و گفت: «تقویت کمیسیون‌ها برای پیگیری مسائل خوشه خاص اعضاست که با توجه به تنوع فعالیت‌های اعضا این نیاز را احساس کردیم و ساختار تمرکززدای کمیسیون‌ها را بازطراحی کردیم. برنامه یک سال آینده ما هم ادامه این مسیر است و همت جمعی می‌طلبد. کمیسیون‌ها باید فعالانه وارد عمل شوند و چالش‌های خود را با ارائه پیشنهاد و راهکار به کارگروه دانش‌بنیان انتقال دهند.»

در ادامه این نشست مهدی خالقی، مدیر امور مجلس و ذی نفعان گزارشی از اقدامات و برنامه‌های صندوق ارائه کرد و گفت: «صندوق نوآوری و شکوفایی در همکاری با 24 صندوق، 900 میلیارد تومان هم‌سرمایه‌گذاری داشته است و در حوزه تامین مالی جمعی نیز با اقدامات ترویجی مانند برنامه شکوفا، به ارتقای این حوزه کمک کرده است.»

معاون پارلمانی صندوق نوآوری و شکوفایی با تأکید بر اهمیت مشارکت‌جویی بازیگران اکوسیستم نوآوری در همکاری با این صندوق گفت: «روزی که در سال 1391 صندوق نوآوری و شکوفایی شروع به کار کرد، فقط وام تعریف‌شده بود؛ اما درحال‌حاضر بالای هفتاد ابزار مالی و خدمت در صندوق وجود دارد. امروز نیز از پیشنهادها و نوآوری‌ها در این زمینه استقبال می‌کنیم.»

در پایان این نشست، مهدی خالقی، مدیر امور مجلس و ذی نفعان؛ سید محمدحسین سجادی نیری، رئیس هیئت‌مدیره انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور و عباسعلی کارشناس، دبیر انجمن سرمایه‌گذاری خطرپذیر کشور گزارش تأمین مالی اکوسیستم فناوری و نوآوری ایران در سال ۱۴۰۲ را رونمایی کردند.