پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
میلاد حقیقی، مدیر اندیشکده توسعه کسب‌وکار / بايد بپذيريم كه پيش‌بينی آينده كار سختی است و اگر بخواهیم در مورد ترندهای نوظهور حسابداری هم صحبت کنیم، سخت‌تر خواهد شد. شیوه‌های حسابداری در طول زمان با ظهور فناوری‌های جدید و منسوخ شدن روش‌های قدیمی انجام کارها تغییر کرده‌اند و خواهند کرد. بسیاری از صاحبان شرکت‌ها تأثیر فرآیندهای حسابداری خودکار و سیستم‌های با فناوری پیشرفته را بر تجارت خود احساس می‌کنند.
گزارش Sage (سیج) نشان میدهد که حدود 90 درصد از حسابداران احساس می‌کنند حسابداری در حال تغییر فرهنگی بوده و بیشتر به سمت فناوری متمایل است. این تغییر فرهنگی توسط عوامل بسیاری ازجمله تغییر نسل و خواسته‌های مشتری هدایت می‌شود.
بررسی برخی از ترندهای حوزه حسابداری که باید در ترسیم استراتژی به آنها توجه کرد:
- روند ایجاد دورکاری
نیروی کار سنتی در حال تغییر است. دیگر کارمندان به یک دفتر فیزیکی ملزم نیستند و مشاغل از این مزیت استفاده می‌کنند. صنعت حسابداری نیز از این قاعده مستثنی نیست و یکی از صنایعی است که می‌تواند این کار را راحت‌تر از سایرین انجام دهد؛ چراکه به دلیل همه‌گیری و اجرای نرم‌افزار مبتنی بر ابر، حسابداران بیشتری از راه دور کار می‌کنند و کارفرمایان به کارمندان اجازه می‌دهند تا وظایف محول‌شده خود را بدون حضور در یک ساختمان انجام دهند و این روند به احتمال زیاد ادامه خواهد داشت.
کار از راه دور مزایای زیادی دارد که از آن جمله می‌توان به افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش هزینه‌های سربار اشاره کرد. برای موفقیت کار از راه دور، داشتن راه‌حل‌های فناوری مناسب مانند ابزارهای ارتباط مجازی، نرم‌افزار حسابداری مبتنی بر ابر و ذخیره‌سازی و اشتراک‌گذاری اطلاعات آنلاین ایمن ضروری است.
شرکت‌های حسابداری که می‌خواهند در رقابت باقی بمانند، باید سیاست دورکاری را در نظر بگیرند. در حالی که معمولاً شرکت‌های سنتی شخصاً کار می‌کنند، نیاز آشکاری برای شرکت‌ها وجود دارد که محیط کاری انعطاف‌پذیر و قابل تنظیم برای حفظ استعدادها را برای کارکنان فراهم کنند که این امر با پشتیبانی از فناوری و ابزار مناسب، قابل انجام است.
- روند افزایش امنیت داده‌ها
همان‌طور که داده‌های بیشتری به صورت الکترونیکی بین شرکت‌های حسابداری و مشتریان آنها به اشتراک گذاشته می‌شود، هکرها نیز بازی‌های خود را افزایش می‌دهند. شرکت‌های حسابداری باید از خود در برابر تهدیدات سایبری و سایر مسائل مربوط به امنیت داده‌ها، ازجمله ارائه آموزش‌های کافی در زمینه امنیت سایبری به کارکنان خود محافظت کنند. نرم‌افزار مبتنی بر ابر راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه و مقیاس‌پذیر برای ذخیره‌سازی امن داده‌های آنلاین ارائه میدهد و دسترسی حسابداران را در هنگام حرکت یا در خانه آسان‌تر می‌کند.
شرکت‌های حسابداری همچنین باید سیستم‌هایی را با الزامات احراز هویت دومرحله‌ای پیاده‌سازی کنند تا فقط کاربران مجاز بتوانند به داده‌های حساس دسترسی داشته باشند. با سطح داده‌های مالی محرمانه که بین حسابداران و مشتریان به اشتراک گذاشته می‌شود، حتی یک نقض امنیتی جزئی می‌تواند منجر به سرقت هویت شود.
- روند خدمات مشاوره‌ای
شرکت‌های حسابداری که می‌خواهند در رقابت باقی بمانند، باید فراتر از خدمات سنتی و مرسوم حسابداری عمل کنند و به ارائه خدمات مشاوره‌ای نیز بپردازند. خدمات مشاوره شامل ارائه توصیه‌هایی در مورد اینکه چگونه یک کسب‌وکار می‌تواند از فناوری‌های جدید برای افزایش کارایی استفاده کند. تحولات در فناوری حسابداری به حسابداران اجازه میدهد بینش دقیق‌تری داشته باشند و به مشتریان خود مشاوره‌های ارزشمندی ارائه دهند. شرکت‌هایی که بتوانند خود را با این روند وفق دهند حتی درآمد بیشتری نسبت به قبل خواهند داشت.
- روند فرآیندهای خودکار و هوش مصنوعی
دوران وارد کردن دستی داده‌ها به پایان می‌رسد. شرکت‌های حسابداری که می‌خواهند در رقابت باقی بمانند، باید فرآیندهای خود را تا حد امکان خودکار کنند تا در زمان و هزینه صرفه‌جویی شود. بر اساس تحقیقات انجام‌شده توسط Sage انتظار می‌رود 58 درصد از متخصصان حسابداری طی سال‌های آینده وظایف خود را با استفاده از راه حل‌های هوش مصنوعی خودکار کنند. اتوماسیون را می‌توان از طریق نرم‌افزارهایی مانند اتوماسیون فرآیند رباتیک (RPA) که از ربات‌های هوش مصنوعی (AI) برای تکمیل سریع و دقیق وظایف تکراری استفاده می‌کند به دست آورد. حتی می‌تواند در تجزیه و تحلیل اسناد و تهیه گزارش نقش داشته باشد. این نه‌تنها باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه شرکت می‌شود، بلکه زمان کارمندان را نیز آزاد می‌کند تا بتوانند روی فعالیت‌های با ارزش بالاتر تمرکز کنند.
خودکارسازی فرآیندهای حسابداری به شدت خطاها و حجم کاری را کاهش و به حسابداران امکان میدهد مسئولیت‌های مشاوره‌ای بیشتری را بر عهده بگیرند. این روند تقاضا برای حسابرسان برای بررسی ورودی‌های مالی و صحت داده‌های اطلاعات ارائه‌شده را افزایش میدهد. همان‌طور که هوش مصنوعی به تکامل خود ادامه میدهد، نقش حسابداران در سازمان‌ها نیز افزایش می‌یابد. شرکت‌های حسابداری باید برای روزی که هوش مصنوعی بتواند وظایف پیچیده‌تری را که در حال حاضر توسط انسان‌ها انجام می‌شود، آماده کنند.
برای مثال، هوش مصنوعی می‌تواند تراکنش‌های تقلبی را شناسایی، گزارش‌های مالی را تهیه یا روابط با مشتری را مدیریت کند. در حالی که هنوز نیازی به وحشت نیست، متخصصان حسابداری باید در مورد هوش مصنوعی و تأثیر آن بر صنعت حسابداری بیاموزند. در حالی که بسیاری از عملکردهای حسابداری را می‌توان خودکار کرد، عدم درک فناوری‌ها و منابع برای پیاده‌سازی آنها وجود دارد.
- روند استفاده از بلاکچین
بلاکچین امکان تراکنش‌های ایمن، شفاف و بدون دستکاری را فراهم می‌کند. شرکت‌های حسابداری باید به پیامدهای بالقوه این فناوری جدید توجه زیادی داشته باشند، زیرا می‌تواند به طور بالقوه انقلابی در نحوه عملکرد کسب‌وکارها ایجاد کند.
پیش‌بینی می‌شود که شرکت‌های آمریکایی تا پایان سال 2025 حدود ۱.9 میلیارد دلار برای فناوری بلاکچین هزینه کنند. بلاکچین دارایی‌ها، بدهی‌ها و تراکنش‌ها را ثبت و ذخیره و روش‌هایی برای ثبت جریان نقدی و تطبیق حساب‌ها ارائه میدهد. برای افراد صنعت حسابداری درک فناوری بلاکچین و چگونگی تأثیر آن بر پیشرفت صنعت ضروری است. بلاکچین در حال حاضر با کاهش هزینه‌های تطبیق و نگهداری دفاتر، بخش حسابداری را تغییر میدهد. همچنین دقت لازم را در مالکیت و تاریخچه دارایی‌ها فراهم می‌کند. حسابداران می‌توانند تعهدات شرکت و منابع موجود را بهتر درک کنند. بلاکچین می‌تواند به کاهش نیاز به واسطه‌های شخص ثالث مانند بانک‌ها و حسابرسان کمک کرده و در زمان و هزینه سازمان‌ها صرفه‌جویی کند.
- روند بهره‌برداری کلان‌داده‌ها
همان‌طور که داده‌ها به طور فزاینده پیچیده‌تر می‌شوند، نیاز به حسابدارانی که بتوانند به طور مؤثر آن را مدیریت و تجزیه و تحلیل کنند نیز افزایش می‌یابد. شرکت‌های حسابداری باید افرادی را با مهارت‌های قوی و تجربه لازم در تجزیه و تحلیل داده‌ها استخدام کنند تا به آنها کمک کند همه اطلاعات را درک کنند. اینجاست که کلان‌داده‌ها وارد عمل می‌شوند.
کلان‌داده اصطلاحی است که برای توصیف حجم زیادی از داده‌هایی که سازمان‌ها از منابع مختلف جمع‌آوری می‌کنند استفاده می‌شود. شرکت‌های حسابداری باید راه‌هایی برای ذخیره‌سازی این داده‌ها، استخراج آنها و تبدیل آن به دانش عملی برای رقابتی ماندن پیدا کنند. استفاده از تجزیه و تحلیل کلان‌داده‌ها می‌تواند به شناسایی روندها و همبستگی‌های آینده کمک کند. شرکت‌های حسابداری که می‌توانند از قدرت کلان‌داده‌ها استفاده کنند، توصیه‌های ارزشمندتری در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند.
- روند شبکه‌های اجتماعی و استفاده از تلفن همراه
با افزایش تعداد افراد در شبکه‌های اجتماعی، شرکت‌های حسابداری باید راه‌هایی برای بازاریابی خود در عصر دیجیتال بیابند. یکی از راه‌های انجام این کار، حضور پررنگ در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی است که ابزار بازاریابی قدرتمندی محسوب می‌شوند. شرکت‌های حسابداری می‌توانند از رسانه‌های اجتماعی برای به اشتراک گذاشتن محتوای ارزشمند با مخاطبان خود، تعامل با مشتریان و ایجاد روابط استفاده کنند.
- تجزیه و تحلیل داده‌ها و پیش‌بینی
علاوه بر کلان‌داده‌ها، حسابداران باید از تکنیک‌های تحلیلی و پیش‌بینی پیشرفته نیز استفاده کنند. تقاضا برای متخصصان داده در صنعت حسابداری به زودی افزایش خواهد یافت. تجزیه و تحلیل داده‌ها به شناسایی ناکارآمدی‌های عملیاتی و مدیریت بهتر ریسک‌ها کمک می‌کند. کسب‌وکارهای بیشتری در تجزیه و تحلیل داده‌ها سرمایه‌گذاری خواهند کرد تا به تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده کمک کنند. شرکت‌های حسابداری می‌توانند داده‌های عملکرد تاریخی مشتری خود را برای ایجاد پیش‌بینی برای آینده تجزیه و تحلیل کنند. پیش‌بینی‌ها به شرکت‌ها اجازه میدهد برنامه‌ریزی کنند و در زمان انتخاب‌های تجاری حیاتی تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
- نرم‌افزار حسابداری مبتنی بر ابر
کسب‌وکارهای بیشتری به سمت فضای ابری حرکت کرده و شرکت‌های حسابداری برای برآورده کردن نیازهای خود از این روند پیروی می‌کنند. سیستم‌های حسابداری مبتنی بر ابر به افراد امکان می‌دهند از هر دستگاهی که اتصال اینترنت دارد به داده‌های خود دسترسی داشته باشند. این یک گزینه عالی برای شرکت‌هایی با چندین مکان یا کارمندانی است که از راه دور کار می‌کنند.
راه حل‌های مبتنی بر ابر نیز اشتراک‌گذاری فایل‌ها و همکاری با دیگران را آسان می‌کند. این موضوع به همه حسابداران تیم اجازه میدهد دسترسی فوری به داده‌های حسابداری خود داشته باشند و در وقت صرفه‌جویی کنند. این موضوع کسب‌وکارها را از هزینه‌های اولیه قابل توجه برای خدمات و نرم‌افزار حسابداری سنتی داخلی و همچنین افزایش امنیت نجات میدهد. نرم‌افزار مبتنی بر فضای ابری همچنین جریان‌های کاری‌ای ایجاد می‌کند و باعث صرفه‌جویی در وقت کسب‌وکارها برای تکثیر کار و بازسازی کارهای تکرارشونده می‌شود.
جمع‌بندی
در پایان می‌توان دو نکته کلیدی را برای شرکت‌های حسابداری ایران مطرح کرد. اولین نکته، اهمیت فناوری و نوآوری در حسابداری است. شرکت‌های حسابداری باید برای پیشرفت و بقا در بازار رقابتی امروز، به استفاده از نرم‌افزارهای مدرن حسابداری و فناوری‌های اطلاعاتی روی آورند. این امر شامل استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری مبتنی بر ابر، سیستم‌های مدیریت اطلاعات مالی پیشرفته و اتوماسیون فرآیندهای حسابداری می‌شود. افزایش کارایی، کاهش خطاهای انسانی و دسترسی سریع‌تر به داده‌های مالی برخی از مزایای استفاده از این فناوری‌ها هستند.
نکته دوم، توجه به آموزش و بهروزرسانی دانش حرفه‌ای است. حسابداران باید دانش خود را در زمینه قوانین و مقررات مالیاتی، استانداردهای حسابداری و تکنیک‌های جدید مدیریت مالی به‌روز نگه دارند. آموزش‌های مداوم و کارگاه‌های تخصصی در این زمینه‌ها می‌تواند به ارتقای مهارت‌های حسابداران کمک کرده و به شرکت‌های حسابداری اجازه دهد خدمات متنوع‌تر و باکیفیت‌تری ارائه دهند. به این ترتیب، شرکت‌های حسابداری می‌توانند نه‌تنها در بخش‌های مالی بلکه در زمینه‌های مشاوره‌ای و استراتژیک نیز به مشتریان خود خدمت‌رسانی کنند.