پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
کتاب «اقتصاد اطلاعات» منتشر شد / اطلاعات در اقتصاد چه نقشی دارد؟
کتاب «اقتصاد اطلاعات» با هدف افزایش آگاهی با پدیده‌های اقتصادی، توسط انتشارات راه پرداخت منتشر شد. تقی ترابی، دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات و علی ثاقب موفق، نویسندگان کتاب تلاش کرده‌اند تا کتاب حاضر علاوه‌بر توجه به مفاهیم پایه‌ای و اصولی علم اقتصاد، به مباحث نوین اقتصاد و اقتصاد اطلاعات‌محور و تحلیل آنها بپردازد.
اقتصاد و اطلاعات دو موضوع به هم مرتبط هستند. جنس تمام مباحث اقتصادی، به‌نوعی تحلیل و بررسی اطلاعاتی است که ماهیت مالی دارند. آمارهای اقتصادی، اعتبار، ارزش‌افزوده و بهای تمام‌شده، به‌نوعی هم اطلاعات تحلیل‌شده و هم درباره اقتصاد است؛ بنابراین نمی‌توان اطلاعات و اقتصاد را به‌راحتی از هم جدا کرد. به عبارتی اقتصاد و اطلاعات یک عینیت هستند.
اقتصاد اطلاعات چیست؟
در فصل اول به مفاهیم و اصول اولیه اقتصاد پرداخته شده است. نویسندگان در فصل دوم نیز علم اقتصاد و فلسفه آن را توضیح می‌دهند که بر اساس آن تأثیرگذاری فلسفه قدیم و جدید بر علم اقتصاد، وجود تکنیک‌های به‌خصوص در اقتصاد (که آن را به‌عنوان یک ابزار عام در میان سایر رشته‌های علوم اجتماعی درآورده)، بحث از منشاء خود علم اقتصاد، نقش برخی قرائت‌های فلسفی در جدایی فلسفه از اقتصاد و سرانجام بازگشت اقتصاد به رشته مادری‌اش (در زمان ارسطو) یعنی فلسفه نیز؛ دیگر ملاحظات کلی ارتباط اقتصاد و فلسفه را نشان می‌دهند (که در قالب یک سلسله‌سؤالات طرح می‌شود).
در فصل سوم مفهوم اقتصاد اطلاعات به طور کامل مورد بررسی قرار گرفته است. توسعه درآمد ملی و حساب تولید اقتصاددانان (NIPA) روشی سیستماتیک را برای اندازه‌گیری فعالیت‌های اقتصادی مهیا کرده و مرزهای مفهومی اقتصاد را با شناسایی فعالیت‌هایی که مشمول و غیرمشمول است، فراهم می‌کند. به هر حال موضوع اقتصاد اطلاعات نسبتاً جدید است. آقای «فریتز مچاپ» (Fritz Machup) در سال 1962 به این مفاهیم پرداخت و آن را منتشر کرد، در حالی که در آن زمان هنوز مفهوم اقتصاد اطلاعات واضح و عمومی نبود. سؤال این است که آیا NIPA می‌تواند اندازه متناسب اقتصاد اطلاعات را تعریف کند، یا برای ساختار اقتصادی جدید باید سرویس‌ها و کالاهای اطلاعاتی بازتعریف شوند.
پیشرفت فناوری اطلاعات به تقویت اقتصاد و تغییرات اجتماعی مترتب با آن منجر می‌شود و شکل کسب‌وکار را تغییر می‌دهد. در نوع جدیدی از اقتصاد، موضوع اقتصاد اطلاعات ظهور می‌کند؛ جایی که تجارت و سرمایه‌گذاری در رقابت با دانش، شبکه‌سازی و چابکی بر روی اصول و مقیاس‌های جهانی متمرکز هستند. اجتماع جدید متناظر با این مفاهیم در حال ظهور است. البته با قابلیت‌های اطلاعاتی فراگیر که آن را از یک اجتماع صنعتی متفاوت می‌سازد و همچنین آن را رقابتی‌تر، آزادتر، کمتر متمرکز، کمتر پایدار و راحت‌تر برای پاسخگویی مشتری و نیاز کاربران و آشنا با محیط می‌سازد.
به لحاظ تاریخی رشته «اقتصاد اطلاعات» با مقالات ویلیام ویکری و جرج استیگلر در سال 1961 متولد شد. اولین مقاله، «اقتصاد اطلاعات» تألیف جرج استیگلر و دومین مقاله، «سفته‌بازی متقابل، حراج‌ها و مناقصه‌های رقابتی مهروموم‌شده» به قلم ویلیام ویکری است. مقاله ویلیام ویکری دسته‌ای از موضوعات را تحت عنوان انگیزه‌ها، زمانی که عاملان اقتصادی، اطلاعات خصوصی دارند، مورد بررسی قرار داد.
فصل چهارم کتاب به کالا/خدمت و سرویس اطلاعاتی و ویژگی‌ها و تفاوت‌های آن می‌پردازد. اطلاعات از نوع کالا و سرویس عمومی است، یعنی با استفاده یک فرد از اطلاعات امکان استفاده دیگران نیز فراهم است. البته کالاهای عمومی و اختصاصی هر دو تولید می‌شوند. اطلاعات به‌عنوان یک کالا دارای ویژگی‌ها و خصوصیاتی متمایز با سایر کالاهای شناخته‌شده است که در اینجا به آن می‌پردازیم.
با توجه به اینکه کالای اطلاعاتی بر خلاف کالای فیزیکی، ویژگی‌ها و مشخصات خاص خود را دارد که ارزش‌گذاری آن را با کالای فیزیکی متفاوت می‌کند، می‌توان دو نتیجه مهم در خصوص کالاهای اطلاعاتی داشت و آن، لزوم قانون‌گذاری دولت در زمینه ارتباطات راه دور، تلویزیون، نرم‌افزار و سیستم‌عامل و همچنین لزوم ورود و سرمایه‌گذاری دولت در کتابخانه‌های عمومی، تحقیقات پزشکی و دارویی، آموزش و تأمین زیرساخت‌های اینترنت است.
اصول و سازوکارهای بازار و اطلاعات
ابتدای فصل پنجم با عنوان «اصول و سازوکارهای بازار و اطلاعات»، با اصل کارایی پارتو (Pareto efficiency) شروع می‌شود. این اصل بر این است که، کارایی یا بهینگی پارتو یک مفهوم در علم اقتصاد است با کاربردهایی در مهندسی و علوم اجتماعی. این مفهوم حالتی از تخصیص منابع است که در آن امکان بهتر کردن وضعیت یک فرد، بدون بدتر کردن وضعیت فردی دیگر وجود ندارد. این اصطلاح پس از «ویلفردو پارتو» به این نام نامیده شد؛ یک مهندس و اقتصاددان ایتالیایی که از این مفهوم در مطالعاتش در زمینه کارایی اقتصادی و توزیع درآمد استفاده کرد. این مفهوم در زمینه‌های دانشگاهی مانند اقتصاد، مهندسی و علوم زیستی نیز کاربرد دارد.
اطلاعات در اقتصاد چه نقشی دارد؟
در فصل ششم کتاب، داشتن اطلاعات راجع به قیمت و نوع کالا و کیفیت آن از اهمیت بسزایی در مبادلات اقتصادی برخوردار است. برای مبادله یک خدمت در پهنه اقتصادی، برخورداری طرفین از کیفیت و تعداد آن در تعیین سود و ضرر طرفین مبادله اهمیت زیادی دارد.
برای مثال خریدار یک ماشین سواری مستعمل از کیفیت ماشین آگاهی ندارد، یا اینکه کارفرما از تعهد و سخت‌کوشی کارگری که می‌خواهد استخدام کند، آگاه نیست و مثال دیگر بیمه‌نامه‌هاست و کسی که برای خرید بیمه آتش‌سوزی به شرکت بیمه مراجعه می‌کند، ممکن است شخص سهل‌انگار و بی‌دقتی باشد که شرکت بیمه‌گذار از آن اطلاع ندارد.
از این رو داشتن اطلاعات صحیح و درست از مورد معامله از مفروضات اولیه تئوری اقتصادی در فضای اقتصاد کلاسیک است و مبحث اقتصاد اطلاعات، ابزاری برای تجزیه‌و‌تحلیل بازارهای عمدتاً مالی است.
در آخرین فصل از کتاب اقتصاد اطلاعات به راهکارهای اقتصادی مبتنی بر اطلاعات اشاره می‌شود که علاوه بر ارائه راهکارها، نکات کلیدی و مهم در بحث اقتصاد اطلاعات، در این فصل به بازار بورس ایران اشاره شده و نویسندگان به تاریخچه و توضیحات آن پرداخته‌اند.
