پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
هر روز حدود شش خودپرداز ارزهای دیجیتال (BTM) در دنیا راه‌اندازی می‌شود
محمدرضا مباشرفر؛ مشاور سرمایه گذاری در بازارهای مالی / در فروردین‌ماه سال 1397، مقاله‌ای با عنوان «هر روز، 5 خودپرداز BTM» در رسانه راه پرداخت منتشر شد. در تاریخ مذکور به‌طور متوسط در هر روز 5.86 خودپرداز BTM در سطح دنیا نصب می‌شد (+).
اکنون قصد داریم، میزان تغییرات 9 ماه گذشته را در این حوزه بررسی کنیم. قابل‌ذکر است در طی مدت زمان گذشته شاهد نوسانات زیادی در بازار ارزهای دیجیتال بودیم، طوری که ارزش بازار ارزهای دیجیتال از حدود 260 میلیارد دلار به حدود 130 میلیارد دلار کاهش پیدا کرده و قیمت بیت‌کوین از حدود 7.000 دلار به 3.600 دلار سقوط کرد.
البته سهم بیت‌کوین از کل بازار به 57% رشد کرده است، اما نکته جالب این است که حجم تراکنش‌های شبکه افزایش یافته و با توجه به این سقوط ارزش بازار، شاهد رشد اندکی در سرعت راه‌اندازی خودپردازهای ارائه‌کننده خدمات معاملاتی ارزهای دیجیتال هستیم.
جنبه سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین و آلت‌کوین‌ها بیشتر موردتوجه سرمایه‌گذاران است. اما نکته مهمی که بلاکچین دنبال می‌کند، تغییر بنیادی در ساختار کسب‌وکارها است. شاید در بازه‌های زمانی مختلفی شاهد سقوط و صعود ارزش بازار و ارزهای دیجیتال باشیم، اما روند تغییرات کسب‌وکارها و استقبال از روش‌های نوین در حال افزایش است.
پررنگ‌تر شدن نقش دولت‌ها در قانون‌گذاری و شناسایی روش‌های جدیدتری برای توسعه امن بازار ارزهای دیجیتال و تحولاتی که باعث حرکت به سمت STOها (Security Token Offering) شده تا طرح موضوع بلاکچین در نشست G20 همگی موید این موضوع است که قطار بلاکچین بدون توقف در حال حرکت به سمت توسعه بیشتر در زمینه‌های کاربردی خود است. حتی تعابیر مختلف از انقلاب صنعتی 4.0 و استفاده از ظرفیت بلاکچین در توسعه این موضوع نیز حاکی از تغییرات گسترده در کسب‌وکارها را نشان می‌دهد.
در حال حاضر هر روز به‌طور متوسط 5.9 خودپرداز ارزهای دیجیتال (BTM) برای ارائه خدمت به مشتریان راه‌اندازی می‌شود. رتبه اول سرعت نصب خودپرداز/ روز مختص به آمریکا با سرعت 3.7 و رتبه دوم به کانادا با 0.7 نصب BTM در روز اختصاص دارد.
سهم تعداد BTMها به تفکیک کشور و به ترتیب شامل آمریکا (2447) و کانادا (700) بوده و پس از آن اتریش (265)، انگلیس (209)، اسپانیا (76)، بدون تغییر نسبت به 9 ماه قبل به ترتیب رتبه‌های سوم تا پنجم را به خود اختصاص داده‌اند اما جمهوری چک (66) و استرالیا (55) با رشد در 9 ماهه اخیر بالاتر از روسیه (47) قرار گرفتند.
در تاریخ 26 دسامبر سال 2018 تعداد خودپردازهای ارائه‌کننده سرویس ارزهای دیجیتال در دنیا 4088 دستگاه است. ضمنا آمار رسمی و ثبت شده مراکزی که خدمات خود را بر اساس این ارزها ارائه می‌کنند، 141.836 بنگاه اقتصادی است.
در دنیا 41 شرکت فعال در حوزه ساخت و فعال‌سازی سرویس روی BTM حضور دارند که سهم پنج شرکت برتر به ترتیب Genesis Coin (1288)، General Bytes (1244)، Lamassu (428)، BitAccess (234) و Coinsource (192) است. شکل یک نرخ رشد نصب BTM در دنیا را نمایش می‌دهد.
تغییرات نصب و راه‌اندازی BTM شامل نصب و حذف این خودپردازها نیز بوده (شکل دو) است. بدیهی است که با تغییرات ارزش بازار و صعود و سقوط‌ها استقبال از استفاده از این دستگاه نیز تغییر می‌کند. بیشترین میزان نصب مربوط به ماه اپریل 2017 با نصب 257 دستگاه است.
روش ارائه خدمات بر روی BTMها به غیر از سامانه سخت‌افزاری، اتصال به کیف پول و صرافی تبدیل‌کننده آن نیز است. سهم شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات ارزهای دیجیتال بر روی خودپرداز به شرح شکل سه است.
ده اپراتور برتر ارائه‌کننده این خدمات 1347 دستگاه BTM را پوشش می‌دهند و الباقی اپراتورها که بیش از 512 مورد است 37 درصد الباقی را تحت پوشش خدمات خود دارند. شرکت CoinCloud با سهم بازار 5 درصدی از کل بازار با پوشش 204 دستگاه BTM، بیشترین سهم اپراتورها را در این بازار به خود اختصاص داده است.
سهم راه‌اندازی خودپردازهای ارزهای دیجیتال به تفکیک هر قاره-کشور به شرح شکل چهار است. همانطور که مشاهده می‌شود، بیشترین سهم مربوط به آمریکای شمالی و اروپا است. بیشترین سهم در قاره اروپا متعلق به اتریش و سپس انگلیس است.
در قاره آسیا هنگ‌کنگ (32)، گرجستان (10) و ژاپن (10) سه کشوری هستند که بیشترین تعداد BTM را در آسیا به خود اختصاص داده‌اند. قابل‌ذکر است 61% تعداد خودپردازهای BTM در دنیا فقط خدمات فروش ارائه می‌کنند و 39% الباقی خدمات خریدوفروش ارزهای دیجیتال را تواما انجام می‌دهند.
توزیع خدمات و نوع ارزهای دیجیتالی که بر روی BTM ها ارائه می‌شود بیانگر میزان استقبال سرمایه‌گذاران و علاقه‌مندان به انواع آلت‌کوین‌ها است. بدیهی است که خریدوفروش می‌تواند بر بستر اینترنت و در صرافی‌های مربوطه انجام بشود، اما تبدیل آن به پول فیات و نقل انتقالات آن بر روی این دستگاه‌ها جذابیت خاصی را به همراه دارد.
همانطور که قابل پیش‌بینی است، بیت‌کوین بیشترین سهم را بر روی BTM ها دارد. از کل 4088 دستگاه، 4083 دستگاه امکان ارائه خدمات مبادلات بیت‌کوین را دارد. در این بین لایت‌کوین (2439) و اتریوم (2008) بیشترین تعداد خودپرداز را به خود اختصاص می‌دهند. شکل پنج نمایانگر تصویر کاملی از این موضوع است.
در حال حاضر شرکت‌های ارائه‌کننده نرم‌افزار و سخت‌افزارهای ATM و Kiosk در داخل کشور بر روی این تکنولوژی و بستر مبادلاتی آن به‌صورت جسته‌گریخته کار کرده‌اند. اما برای فعالیت رسمی و جدی بر روی این حوزه نیاز به اطمینان خاطر از جانب قانون‌گذار است. ظرفیت شرکت‌های نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و استارت‌آپ‌های داخل کشور نوید این را می‌دهد که امکان توسعه و فعالیت همپای رقبای خارجی در این حوزه وجود دارد.