پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
رضا قربانی؛ جام‌جم کلیک / مرداد امسال خبر عجیبی منتشر شد که وزارت ارتباطات قرار است دسترسی مردم ایران به مسترکارت را فراهم کند.
محمود واعظی وزیر ارتباطات ایران در روزهای پایانی مردادماه گفت: «هم‌زمان با برداشته شدن تحریم‌ها و در پی توسعه تجارت بین‌المللی ایران فضا برای سازمان‌هایی ازجمله پست، مخابرات، فناوری اطلاعات و شرکت زیرساخت که برای همکاری‌های بین‌المللی فراهم شده است و هم‌اکنون موفق شده‌ایم نیازمندی‌های مردم را با عملیاتی کردن کارت اعتباری بین‌المللی برطرف کنیم.»
آن زمان گفته شد که مسترکارت به‌صورت قانونی وارد ایران شده است. البته روزهای ابتدایی شهریورماه وزیر صحبت‌هایش را تغییر داد و گفت: «برخی رسانه‌ها درباره فعالیت مسترکارت در ایران خلط مبحث کرده‌اند و فعالیت ویژن کارت را تعبیر به مسترکارت کرده‌اند و بر اساس آن شرکت مسترکارت اعلام موضع کرده است که با ایران ارتباطی ندارد و این مطلب درست است.»
شرکتی که وزیر از آن نام برد، بدون کوچک‌ترین ارتباطی با مسترکارت و از طریق واسطه‌هایی در جنوب شرق آسیا اقدام به صدور کارت‌هایی با قابلیت اتصال به شبکه مسترکارت می‌کند که ارتباطی به شرکت مسترکارت ندارد.
بعدازاین که برجام به سرانجام رسید انتظارها بیشتر و بیشتر شد ولی از آن زمان تا امروز هنوز اتفاق خاصی درزمینهٔ اتصال ایران به سیستم‌های پرداخت جهانی نیفتاده است و مردم برای پرداخت‌های بین‌المللی مجبور هستند به واسطه‌ها و شرکت‌های زیرپله‌ای اعتماد کنند و هر آن ممکن است هرکدام از این شرکت‌ها کلاه مردم را بردارند. این شرکت‌ها نه تنها زیر نظر بانک مرکزی ایران فعالیت نمی‌کنند و مجوز ندارند بلکه کوچک‌ترین ارتباطی با شرکت‌های پرداخت جهانی مثل ویزا و مسترکارت هم ندارند و از نام این شرکت‌ها سوءاستفاده می‌کنند. مردم هم که گاهی برای پرداخت‌های بین‌المللی هیچ چاره‌ای جز اعتماد به این شرکت‌ها ندارند مجبورند ریسک اعتماد را به جان بخرند.
همان زمان که هیاهوی وزارت ارتباطات همه‌جا را پر کرده بود سخنگوی «مستر کارت» در سخنانی هرگونه فعالیت در ایران تا زمانی که تحریم‌های آمریکا پابرجا هستند را رد کرد.
.
اگر اروپا نشد به آذربایجان وصل شویم
چند روز پیش از این که هیاهوی مسترکارت در ایران راه بیفتد، رئیس‌جمهور ایران در نیمه مردادماه به آذربایجان رفته بود. در آن زمان و در حاشیه سفر رئیس‌جمهور کشورمان به باکو، روسای کل دو بانک مرکزی ضمن تأیید و تأکید بر لزوم استفاده از سوییچ ملی دو کشور، توافق کردند سیستم‌های کارت‌خوان دو کشور برای رفاه تجار و گردشگران متصل شوند. آن زمان گفته شد دو هفته دیگر بحث‌های فنی هم جمع‌بندی می‌شود ولی اکنون دی‌ماه هم تمام شده و خبری از این اتصال نشده است.
.
پس به چین و ژاپن وصل شویم
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی اوایل امسال اعلام کرده بود در پسابرجام، مذاکراتی با شبکه پرداخت بین‌المللی جی‌سی‌بی (JCB) ژاپن و شبکه یوپی‌آی (UPI) چین که از ضریب نفوذ مناسبی در آسیا، اروپا و جنوب شرق آسیا برخوردارند، آغاز شده است. چند هفته پیش هم معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی از امکان استفاده از کارت‌های بانکی ایران در خارج از کشور تا اوایل سال آینده خبر داد. منتها هنوز هیچ جزئیاتی از هیچ کدام از این خبرها منتشر نشده است و صرفاً هر چند وقت یک‌بار یکی از مسئولین مطالبی بیان می‌کند و وعده‌هایی می‌دهد و دوباره چند وقت بعد هم به فراموشی سپرده می‌شود.
.
دقیقاً دنبال چه هستیم؟
در دنیا شرکت‌های پرداخت الکترونیکی مثل ویزا و مسترکارت زیرساخت‌ها گسترده‌ای ایجاد کرده‌اند که برای پرداخت‌های بین‌المللی چاره‌ای نیست جز اتصال به شبکه آن‌ها. در دنیا کسی از ویزا و مسترکارت کارتی نمی‌گیرد بلکه این بانک‌ها هستند که کارت‌های اعتباری یا نقدی به مشتریانشان می‌دهند و وقتی مردم می‌خواهند از طریق کارت خرید کنند پای ویزا و مستر به ماجرا باز می‌شود.
این شرکت‌ها زیرساخت‌های عظیمی ایجاد کرده‌اند که مشتریان بانک‌هایی که کارت‌های ویزا و مستر دارند به راحتی می‌توانند از طریق دستگاه‌های کارت‌خوان یا درگاه‌های پرداخت اینترنتی یا حتی موبایلی پرداخت‌های خود را انجام دهند. با توجه به حضور ویزا و مستر در کشورهای مختلف جهان مردم دنیا برای پرداخت‌های بین‌المللی خود به راحتی می‌توانند از کارت‌های ویزا و مستر استفاده کنند و حتی این شرکت‌ها تبدیل ارز هم انجام می‌دهند. به‌عنوان نمونه ارز کارت شما می‌تواند یورو باشد اما می‌توانید از فروشگاهی که ارز آن دلار است خرید کنید. از شما یورو کم می‌شود و به حساب فروشنده دلار واریز می‌شود.
در ایران ما سیستم بسته‌ای در پرداخت داریم که با هیچ کشوری در ارتباط نیست. در این مدت صحبت‌هایی شده است که با کشورهای همسایه مثل آذربایجان ارتباط‌هایی برقرار شود که هنوز هیچ کدام به نتیجه نرسیده است. برای اتصال به دنیا هم چاره‌ای نداریم جز این که با شرکت‌های پرداخت بین‌المللی ارتباط برقرار کنیم.
ویزا و مستر کارت تقریباً بیشتر تراکنش‌های ملی کشورهای توسعه‌یافته و تراکنش‌های بین‌المللی آن‌ها را پردازش می‌کنند. منتها هم ویزا و هم مستر به دلیل ماهیت آمریکایی که دارند با ایران کار نمی‌کنند. به خاطر همین برخی در بانک مرکزی به این فکر افتاده‌اند که با سیستم‌های کم‌کاربردتر و محدودتری در چین و ژاپن ارتباط برقرار کنند. هرچند که ما برای اتصال به این‌ها هم راه سختی پیش رو داریم منتها با اتصال به این شرکت‌های چینی و ژاپنی هم کماکان مسئله پرداخت‌های بین‌المللی سرجای خودش باقی می‌ماند. آیا در ماه‌های آینده تغییری در این وضعیت ایجاد خواهد شد؟