پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
بانکداری به عنوان سرویس، مسیر تکامل دیجیتالی بانک‌ها؛ بانک‌ها در رقابت با رقبا، قوانین و ملزومات مصرف‌کنندگان متقاضی، باید مجهز به APIهای بازی باشند که آن‌ها را قادر به پلاگ و پلی (یک ویژگی کامپیوتری که سیستم دستگاه‌های جانبی را شناسایی کرده و توسط سیستم اجرایی پیکربندی می‌کنند) در اکوسیستم کسب‌وکار دیجیتال نماید و پیشنهاد‌های ارزشمندی در میان چالش‌های روزافزون سهم کیف پول را نیز پاسخ بدهند.
.
چکیده
اگرچه بانک‌ها از دیرباز پیشگامان خودکارسازی فرایند محسوب می‌شدند، امروزه در حوزه خدمات مالی که بر پایه مصرف‌کننده است، در پس‌زمینه قرار گرفته‌اند. رقبای سرسخت تکنولوژی مالی (فین‌تک‌ها)، بانکداری در سراسر جهان را مختل کرده و مجموعه عظیمی از پلاگ و پلی نوین، راهکارهای بانکداری چندگانه را روانه بازار ساخته‌اند. پیشنهاد‌های پرداخت و وام سرویس متقابل (P2P) و کیف پول دیجیتالی به‌طور فزاینده‌ای توجه مصرف‌کنندگان وابسته به ابزار تکنولوژی‌های امروز را به خود جلب کرده‌اند.
بانک‌ها به‌منظور حفظ سهم کیف پول، باید برای آینده سرویس‌های ارائه فکری بی اندیشند. از دید ما، آن‌ها باید در واکنش رقابتی خود، در سازگار شدن با تکنولوژی عصر جدید از دیگران سبقت بگیرند. بانک‌ها باید اندیشه‌های توسعه‌دهنده را به کار گرفته و رویکرد اجرایی و استراتژیکی برگزینند که در ارائه خدمات محرمانه در میان کانال‌ها، نوآوری و هماهنگی را برای آن‌ها به ارمغان آورد. با این کار، بانک‌ها به مشتریان نشان می‌دهند که آن‌ها را می‌شناسند، به آن‌ها گوش می‌سپارند، نیازهایشان را درک می‌کنند و با وجود محدودیت‌های حوزه قانونی می‌توانند به نیاز مشتریان خود پاسخ گویند.
بانک به‌عنوان سرویس (BaaS) راهی را به بانک‌ها پیشنهاد می‌کند تا با حرکتی اساسی از ساخت راهکارهای مالی به هم‌گذاری (assemblering) ابزار مدیریت مالی مشتری محور نائل آیند. با این کار بانک‌ها می‌توانند ورود به بازارهای جدید، توسعه سریع و برآورده ساختن نیازهای مشتریان دیجیتالی خود را سرعت بخشند- یا سریعاً با شکست مواجه شده و به خدماتی با سودآوری بیشتر و پیشنهاد‌های مرتبط با مصرف‌کننده روی آورند.
با این حال، حرکت به سوی BaaS از روی ضعف نیست. بانک‌ها باید از طریق اینترفیس‌های برنامه‌نویسی نرم‌افزارهای (APIهای) باز و استاندارد شده، خدمات نرم‌افزاری و داده‌های خود را در اختیار شریکان (فین‌تک، توسعه‌دهندگان ثالث، خرده‌فروش‌ها و …) خود قرار دهند. آن‌ها همچنین باید به نصب و راه‌اندازی پلتفرم‌های صنعتی جدیدی که در آن خود به‌جای دارا بودن نقش مالک در ارتباط و تجربه مشتری، به‌عنوان یک شرکت‌کننده فعالیت می‌کنند، تمایل نشان دهند.
چنین تغییر یا انتقال جامعی باید در بازه زمانی مستمری بررسی شود و رغبت بانک‌ها درزمینهٔ کسب‌وکار دیجیتالی و ریسک، پیش‌بینی شود. این کار به‌عنوان یک فعالیت اقتصادی اکتشافی آغاز می‌گردد، در جهت انتخاب پلتفرم API باز و شکوفایی حرکت می‌کند، به تغییر فرایند اصلی می‌انجامد و در نهایت به‌عنوان یک مدل BaaS جامع تکامل می‌یابد. تمامی این مراحل حول محورهای زیر می‌چرخد:
- شناسایی یک استراتژی مناسب API
- ساخت یک اکوسیستم دیجیتالی API-محور
- پیشبرد شراکت سودآور با شرکت‌های فین‌تک و توسعه‌دهندگان مستقل نرم‌افزار به‌منظور پشتیبانی و پولی کردن APIها
- طراحی یک استراتژی مدیریت تغییر برای استقرار و اعتبار BaaS به‌منظور اطمینان امتداد استراتژیک با اهداف کسب‌وکار
بانک‌ها با یک استقرار موفق می‌توانند خود را از یک موسسه ثانوی در انقلاب دیجیتال به یک کارگذار قوی و مهم تبدیل کنند که در زنجیره ارزش به شرکا و مشتریان منفعت می‌رساند. مخصوصاً، شرکا از مبنای توسعه مشتری، نوآوری تسهیل یافته، منابع جدید عایدات و زمان تسریع یافته ارزش سود می‌برند.
این مقاله مدل BaaS را معرفی می‌کند، ارزیابی کاملی از چالش‌ها و مزایای آن ارائه می‌دهد و فاکتورهای مهم موفقیت که میانبری برای موفقیت کسب‌وکار است را شناسایی می‌کند. ما همچنین فن و تجربه خود در تدبیر یک استراتژی برتر BaaS را مفصلاً توضیح می‌دهیم. در پایان به چگونگی تکامل یافتن مدل BaaS از طریق همکاری روزافزون درون بانکی و فین‌تک می‌پردازیم.
.
بانک به‌عنوان سرویس: ایجاد قدرت‌های مفید دیجیتالی
از گذشته بانک‌ها مالک خدمات end-to-end به صورتی یکپارچه با فرایندها و محصولات بودند. بااین‌وجود، این رویکرد از همه طرف موردحمله قرار می‌گیرد. شرکت‌های فین‌تک مشتری محور که منشأ دیجیتالی دارند، درنتیجه دسترسی خدمات نرم‌افزاری و داده‌ها در میان ارائه‌دهندگان خدمات مالی، با فراهم آوردن تجربه بهتری برای کاربر، مستقیماً در حال رقابت برای مشتری هستند. بانک‌های سنتی مجبورند در مورد پیشنهاد‌های ارزشی خود چاره‌ای بی اندیشند تا در میدان رقابت جایگاه خود را حفظ کنند.
با واکنش بانک‌ها به این حرکت دراز مدت، سرویس بانک به‌عنوان سلاحی مؤثر در نرم‌افزارهای توسعه رقابتی پدیدار شده است. اشکال کلیدی این مدل شامل موارد زیر است:
فراخوانی از جانب APIهای بانکداری باز: بانک‌ها در پی ارائه بیشتر راهکارهای مبتکرانه مشتری محور، به باز ساختن قابلیت‌ها و سرمایه‌های سنتی خود می‌پردازند. APIها، به‌واسطه کمک و ترغیب بازیگران سنتی به دیجیتالی شدن، اساس و شالوده BaaS را تأمین می‌کنند. بانک‌ها از طریق APIها می‌توانند داده‌ها را با توسعه‌دهندگان داخلی، شرکا و اشخاص ثالثی چون فین‌تک‌ها به اشتراک بگذارند، سپس آن‌ها این داده‌ها را دست‌کاری می‌کنند تا امکان ارائه خدمات با ارزشی چون برنامه‌های پرداخت همراه، راهکارهای وام متقابل، داشبورهای تحلیلی و غیره را فراهم آورند.
حرکت به سوی راهکار متمرکز: تمرکز یک استراتژی مؤثر BaaS بر جزءبندی (Componentization) قابلیت‌هایی است که عملیات نصب و راه‌اندازی را تسهیل می‌بخشند. درنتیجه BaaS این امکان را برای بانک‌ها فراهم می‌آورد تا به بازسازی مجدد پرداخته و از راهکارهای مدیریت مالی خود به‌منظور برآورده ساختن نیازهای مشتریان بهره ببرند. جزءبندی همچنین باعث ارتقای قابلیت استفاده مجدد، استانداردسازی و کاهش هزینه می‌گردد.
تمرکز کامل بر نوآوری و تجربه کاربر: فراهم آوردن قابلیت‌های مصرفی و داده‌ها برای شرکای خارجی و اشخاص ثالث می‌تواند باعث تسهیل نوآوری در ارائه خدمات مشتری-محوری چون پشتیبان مجازی بانکداری هوشمند، گردد. این خدمات می‌توانند در عین کاهش هزینه‌ها، تأثیری چند برابر بر رشد پایه مشتری و درآمد داشته باشند.
اخیراً پیشگامانی چون بانک Fidor در آلمان با مجموعه‌ای از توسعه‌دهندگان ثالث، شروع به کار با یک پلتفرم بانکداری باز API محور کرده‌اند. (برای اطلاعات بیشتر در این زمینه به مقاله “Making Dollars & Sense of the Platform Economy” منتشر شده توسط Cognizanti مراجعه کنید). این پلتفرم تعاملی باعث تسریع مداخله مشتری شده و در کسب و/یا شراکت با ارائه‌دهندگان خدمات تخصصی فین‌تک مساعدت می‌ورزد. این طرح همچنین در حوزه‌هایی چون تجارت مبادله مالی، انتقال پول جهانی و نوآوری‌های ارزی مجازی، امکان یکپارچگی کامل با راهکارهای عصر جدید را ایجاد می‌کند.
.
گرایش‌های BaaS و تغییرات بازار
اغلب بانک‌های جهانی، وجود BaaS را برای رشد روبه‌جلو و مدنظر قرار داشتن تقاضاهای گسترده اکوسیستم کسب‌وکار دیجیتالی ضروری می‌دانند. در تعریف مجدد صنعت بانکداری و حرکت اجباری به سوی BaaS، ما شش گرایش صنعتی را معرفی می‌کنیم:
دیجیتالی شدن فراگیر همه عناصر کسب‌وکار بانکداری از طریق هدف خدماتی کاملاً روشن و مشخص
افزایش دیجیتال ابزار-محور در میان مشتریانی که جوان‌ترند و آگاهی بیشتری در ارتباط با تکنولوژی دارند کم‌کم به یک ضابطه تبدیل می‌شود. بانک‌ها در پاسخ به این امر، استراتژی‌های خود را به سمتی سوق داده‌اند که با توجه به دیدگاه‌ها و پیش‌بینی داده‌ها و مدل‌های خدماتی/کسب‌وکاری به‌موقع، بر تجارب مشتری و تجارب شخص-محور تمرکز دارد. بانک‌ها می‌توانند با بهبود اهداف خدماتی و جهت‌دهی ارائه خدمات، تلاش‌های خود را در خصوص تغییر تجربه مشتری سرعت دهند.
مثلاً MasterCard برای سود بردن از فضای نوشکفته بازار کیف پول دیجیتال، با API کیف پول وارد شراکت شد و به‌این‌ترتیب راهکارهای بیرونی کیف پول دیجیتال قادر به پیوند با MasterPass Acceptance Network گشته و خدمات ارزش‌افزوده‌ای چون تصفیه‌حساب، شناسایی تقلب و صحت اسناد را افزایش می‌دهد.
.
رقابت و همکاری با فین‌تک‌ها به‌منظور ایجاد نوآوری
عصر دیجیتال، فین‌تک‌ها را قادر ساخته تا از طریق ارائه خدمات نوین (برای مثال، وام متقابل، بودجه جمعی و غیره)، تناسب خود با مشتری را افزایش دهند. بانک‌ها به‌منظور رقابت به‌عنوان یک تنظیم کننده چابک اقتصاد دیجیتالی، باید به مشارکت یا کسب فین‌تک‌ها برای فراهم آوردن خدمات پیوسته و ایجاد نوآوری روی آورند.
برای مثال، اخیراً American Express به‌منظور گردآوردن و ارائه خدمات جدید برای مشتریان موجود و جذب مشتریان جدید، برای راهکارهای مالی نوین با منبع متراکم، وارد شراکت با آزمایشگاه تحقیقاتی Ideas42 شده است.
.
شرکت در انقلاب پلتفرم‌های بانکداری باز از طریق معماری مبتنی بر خدمات
شتاب انقلاب بانکداری باز به‌منظور فراهم آوردن یک ساختار استاندارد شده برای اشتراک داده‌های بانکداری از طریق پروژه بانکی باز به طرحی راهبردی دست می‌یابد. مهم‌تر از همه، این طرح با تجزیه ویژگی‌های هر یک از سیستم‌های بانکی، به شیوه‌ای ساده و هماهنگ، وعده نمایش امن داده‌ها از طریق API را می‌دهد و توسعه‌دهندگان را در نوشتن برنامه‌ای که در بانک‌های چندگانه قابل‌استفاده باشد توانمند می‌سازد. بریتانیا مفهوم پلتفرم بانکداری باز را به کار گرفته و در پی برنامه‌ریزی برای پیاده ساختن یک استاندارد API اجباری بانکداری باز است. این عمل، استانداردسازی API در سرتاسر کشور را اجباری ساخته و ارائه‌دهندگان ثالث را از هر بانکی در بریتانیا قادر به دسترسی امن به داده‌ها می‌گرداند.
بانک اسپانیایی BVVA هم‌اکنون با ساخت یک پلتفرم API باز (که به توسعه‌دهندگان در بهبود بخشیدن راهکارهایشان در حوزه‌هایی چون P2P، مدیریت مالی خصوصی و زیست‌سنجی کمک می‌کند) در تلاش برای دست یافتن به مزیت رقابتی از دستورالعمل خدمات پرداخت اتحادیه اروپا (PSDII) است.
.
موافقت با تقاضاهای بازیگران کسب‌وکارهای کوچک و متوسط به‌منظور داشتن آپشن‌های بانکداری شهودی
چشم‌انداز بهبود دسترسی موجب می‌گردد تا بازیگران کسب‌وکارهای کوچک به آپشن‌های بانکداری روی آورند که استفاده از آن آسان است. برای مثال، کسب‌وکارهای کوچک، خدمات پرداخت آنلاین را با ورودی‌های جدید کلاد همچون FreshBooks و حتی بازیگران فصلی چون PayPall تنظیم می‌کنند. بانک‌ها برای حفظ مشتریان خود باید با این ورودی‌های جدید کلاد شراکت داشته باشند و یا با ارائه خدمات مناسب بانکداری، رابطه دوستانه‌ای با شرکت‌های کوچک‌تر ایجاد کنند..
.
همراه شدن در حرکت صنعت به سوی معماری‌های سیستم‌های کسب‌وکاری جزءبندی شده
معماری‌های IT عصر جدید، برای انعطاف در اکوسیستم دیجیتالی در نقش پشتیبان پیمانه بندی قابلیت‌های کارکردی ظاهر می‌شوند. جزءبندی معمارانه با بین‌المللی شدن APIها در میان صنعت بانکداری، به مؤسسات مالی این امکان را می‌دهد تا به صورتی یکپارچه، خدمات تکنولوژی (مانند فراهم آوردن اجزای قابل اتصال به‌جای سیستم‌های یکپارچه) خود را طبقه‌بندی کنند. این ساختار پلاگ و پلی توسعه خدمات جدید و کانال‌های کسب‌وکاری را برای بانک‌ها آسان‌تر و سریع‌تر می‌سازد.
بانک Deutsche درحال‌توسعه راهکارهای پیمانه‌بندی پلاگ و پلی در حوزه خدمات تراکنشی بین‌المللی برای شرکت‌ها و کلاینت‌هایی است که خواهان پیکربندی سریع‌تر، با بازدهی بیشتر و دارای روند تراکنشی ساده‌تر هستند.
.
جدال با زمینه قانونی متغیر و تسریع صنعتی سازی
بانکداری با تغییرات قوانین بیگانه نیست اما تقاضاهای قانونی در سال‌های اخیر شتاب یافته‌اند و نیازمند سطوح بالای سرمایه‌گذاری تکنولوژی هستند. بانک‌ها با جزءبندی معماری‌های IT از طریق خدمات ذره‌ای، می‌توانند واکنش سریع‌تری به مقررات جدید داشته و با حداقل اختلال، درها را به سوی مدل‌های آماده BaaS بگشایند. بانک‌ها همچنین مجبورند با صلاحدید افراد قانونی که بسیاری از آن‌ها بر افزایش حفاظت از مشتری، ترغیب رقابت باز و از بین بردن موانع سنتی در مسیر صنعت تمرکز دارند، به استقرار مدل BaaS مبادرت کنند.
برای مثال، طرح PSDII اروپایی‌ها به دنبال کاهش موانع موجود بر سر راه ورود کارت‌های غیربانکی و ارائه‌دهندگان پرداخت اینترنتی است. این دستورالعمل که در سال ۲۰۱۸ به قانون تبدیل می‌گردد، بانک‌ها را وادار می‌سازد داده‌های مالی مقتضی را از طریق APIها به اشخاص ثالث افشاء کنند. از آنجا که تکنولوژی دیجیتالی تنها ذره‌ای از پتانسیل صنعت بانکداری را اشغال کرده، این گرایش‌ها باعث بسط یافتن و توسعه آن می‌گردند.
ادامه دارد …
منبع: توسن بوم؛ فاطمه غفاری / How Banking as a Service Will Keep Banks Digitally Relevant and Growing