پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مقررات جدید بانک مرکزی و حذف شرکتهای خصوصی؛ گردشگران خارجی در ایران با بحران پرداخت روبه‌رو شده‌اند
در حالی که طی سال‌های اخیر شرکتهای خصوصی با هدف تسهیل خدمات بانکداری الکترونیکی ریالی به گردشگران خارجی، طرح «کارت بانکی گردشگران خارجی» را راه‌اندازی کرده بودند، تصمیم‌های اخیر بانک مرکزی و محدود شدن یکباره فعالیت این شرکت‌ها، عملاً موجب ایجاد اختلال جدی در دریافت خدمات مالی توسط گردشگران ورودی به کشور شده است.
به گزارش رسانه‌هایی چون زومیت، عصر ایران، فرارو و سیتنا، کارت گردشگری که قرار بود جایگزین حمل وجه نقد و ابزار پرداخت غیررسمی برای اتباع خارجی باشد، اکنون به دلیل محدودیت‌های اجرایی، نرخ نامتوازن تبدیل ارز و نبود زیرساخت شارژ مجدد آسان، به یکی از چالش‌های اصلی گردشگران در ایران تبدیل شده است.
بر اساس گزارش فعالان حوزه گردشگری، گردشگران خارجی در بدو ورود به کشور، برای دریافت کارت بانکی خود ناچارند ارز خارجی را با نرخ رسمی بانک مرکزی، که معمولاً ۲۰ تا ۳۰ درصد پایین‌تر از نرخ بازار آزاد است، تبدیل کنند. مسئله‌ای که عملاً آنان را به سمت استفاده از بازار غیررسمی و پرداخت نقدی سوق می‌دهد. این فرایند نه‌تنها امنیت مالی گردشگران را کاهش داده، بلکه تجربه سفر آنان در ایران را نیز با دشواری‌های متعدد روبه‌رو خواهد کرد و از سوی دیگر با افزایش تمایل گردشگران خارجی به معامله ارز در بازار غیر رسمی باعث کاهش شدید شفافیت مالی این صنعت خواهد شد.
در کنار این مشکلات، کارشناسان حوزه فین‌تک و خدمات مالی معتقدند که بخش قابل توجهی از چالش‌های موجود، به دلیل حذف یا محدود شدن نقش شرکتهای خصوصی در ارائه خدمات به گردشگران خارجی ایجاد شده است. در سال‌های گذشته، چندین شرکت داخلی توانسته بودند با استفاده از فناوری‌های مالی و اپلیکیشن‌های هوشمند، کارت‌های گردشگری بانکی قابل شارژ، پشتیبانی چندزبانه و تسویه سریع طراحی کنند؛ اما بانک مرکزی به‌جای اصلاح و حمایت از این مسیر توسعه‌یافته، طی ماه‌های اخیر با وضع مقررات سخت‌گیرانه و چارچوب‌های غیرمنعطف، فعالیت آن‌ها را متوقف کرده است.
به گفته تحلیلگران اقتصادی، سیاست جدید بانک مرکزی با واقعیت‌های بازار گردشگری بین‌المللی سازگار نیست و منجر به از بین رفتن رقابت، کندی در ارائه خدمات، و افزایش نارضایتی گردشگران خواهد شد. این وضعیت موجب می‌شود تا گردشگران خارجی در ایران با گزینه‌های محدودی برای پرداخت و تبادل ارز مواجه باشند و ناچار شوند به شبکه‌های غیررسمی یا نقدی اعتماد کنند.
در همین رابطه، داده‌های رسمی نشان می‌دهد سالانه حدود چهار میلیون گردشگر خارجی، عمدتاً از کشورهای عربی و با اهداف زیارتی و درمانی، وارد ایران می‌شوند. این در حالی است که به دلیل عدم اتصال شبکه پرداخت ایران به زیرساخت‌های بین‌المللی، گردشگران هیچ امکانی برای استفاده از کارت‌های بانکی بین‌المللی خود در داخل کشور ندارند و ناچار به حمل ریال به‌صورت نقد هستند. از سوی دیگر، به دلیل عدم انتشار اسکناس‌های با ارزش بالا در ایران، بسیاری از این مسافران ناچارند حجم بالایی از اسکناس را با خود حمل کنند؛ امری که ضمن ایجاد احساس ناامنی، زحمت و نگرانی قابل‌توجهی را برای زائران و مسافران خارجی به همراه دارد.
یکی دیگر از پیامدهای این تصمیم، آسیب‌دیدن اعتبار نظام بانکی و خدمات آنلاین ایران در نگاه اتباع خارجی است. قطع ناگهانی خدمات شرکتهای فعال در این حوزه یا ایجاد محدودیت در عملکرد کارت‌ها، باعث می‌شود توریست‌ها تجربه‌ای منفی از بانکداری و خدمات مالی در ایران داشته باشند. در شرایطی که هدف از اجرای کارت گردشگران، ارتقای وجهه بانکی کشور و تسهیل گردشگری بین‌المللی بود، چنین اقدامات شتاب‌زده‌ای می‌تواند نتیجه‌ای معکوس به همراه داشته باشد.
کارشناسان تأکید می‌کنند که ایران با برخورداری از ظرفیت تاریخی، فرهنگی و طبیعی گسترده، می‌تواند سهم قابل توجهی از گردشگری منطقه را جذب کند؛ اما تحقق این هدف، بدون بازنگری در سیاست‌های ارزی و بانکی ممکن نیست. به باور آنان، تنها با بازگشت شرکتهای خصوصی به عرصه خدمات مالی گردشگران، اصلاح نرخ تبدیل ارز، ایجاد امکان شارژ مجدد آسان و ارائه خدمات دیجیتال شفاف می‌توان تجربه سفر گردشگران خارجی را بهبود بخشید و هم‌زمان اعتماد بین‌المللی به نظام بانکی کشور را تقویت کرد.
