پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
سید شمسالدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، در سخنانی در رویداد دیبلاک که با حضور برخی چهرههای دولتی در حال برگزاری است، تأکید کرد که تحول در حوزه پول دیگر محدود به ابزارها نیست بلکه به تغییر در حکمرانی پول رسیدهایم. او با اشاره به گسترش ارزهای دیجیتال و نقش فزاینده بانکهای مرکزی هشدار داد که «اگر نتوانیم قاعدهای بهینه برای این پدیده تعریف کنیم، تضاد میان نوآوری و حکمرانی تشدید خواهد شد.» حسینی همچنین اعلام کرد کمیسیون اقتصادی آمادگی دارد نتایج پژوهشها و پیشنهادهای فعالان صنعت را بررسی کند تا در فرآیند قانونگذاری مورد استفاده قرار گیرد.
سید شمسالدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با اشاره به تجربه خود از دهه ۸۰ در حوزه تجارت الکترونیکی گفت از آن زمان تا امروز، مسیر تحول از ابزارها به سمت ماهیت و حکمرانی پول تغییر کرده است.
او با اشاره به سخنرانی یکی از مسئولان سنگاپور درباره ارزهای دیجیتال و «ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)» توضیح داد که کشورها اگر از این فناوریها بینصیب بمانند، عقب خواهند افتاد. به گفته حسینی، امروز بانکهای مرکزی جهان، از جمله بانک مرکزی اروپا، در مسیر توسعه ارز دیجیتال حرکت میکنند؛ رویکردی که به معنای حذف پولهای خصوصی نیست، بلکه به دنبال همزیستی و تنظیمگری آنهاست.
او با بیان اینکه «حکمران معمولاً از تکنولوژی عقب میماند»، تأکید کرد فناوری ابتدا در واقعیت ظهور میکند و سپس ریسکهایش آشکار میشود. حسینی یادآور شد که در ایران، نخستین واکنش رسمی نسبت به پولهای دیجیتال در سال ۱۳۹۶ از سوی شورای مبارزه با پولشویی صورت گرفت که استفاده از این نوع پولها را برای نهادهای تحت نظارت ممنوع کرد. به گفته او، این رویکرد تا سال ۱۳۹۸ ادامه یافت، تا زمانی که هیئت وزیران در مصوبهای اعلام کرد مسئولیت ریسکهای ناشی از این فعالیتها بر عهده استفادهکنندگان است.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: «بانک مرکزی در ادامه مسیر، مجوز انتشار رمزریال را دریافت کرد؛ پولی که همان ریال فیزیکی است اما در قالب دیجیتال عرضه میشود. با این حال، او تأکید کرد که بیتکوین و ارزهای مشابه هدف متفاوتی دارند و در پی تغییر حکمرانی پول هستند، نه صرفاً تحول فنی.»
حسینی در توضیح این تفاوت افزود: «چهرههایی مانند کریستین لاگارد معتقدند نمیتوان مانع گسترش این پدیده شد، زیرا واقعاً تمرکززدایی کرده و نقش مرجع ثالث را در نظام پرداخت کاهش داده است. البته او خاطرنشان کرد که حتی از نگاه لاگارد، ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) جایگزین ارزهای غیرمتمرکز نخواهد شد.»
او با اشاره به چالشهای پیشرو گفت: «اگر نتوانیم برای این پدیده قاعدهای بهینه تعریف کنیم، تضاد میان نوآوری و حکمرانی تشدید میشود. او افزود: شکاف دیجیتال تنها یک شکاف فنی نیست، بلکه شکاف در حکمرانی و کسبوکار است و نمیتوان با ممنوعیت و سرکوب با آن مقابله کرد.»
تغییر نگاه مجلس از ممنوعیت به تنظیمگری
حسینی اعلام کرد کمیسیون اقتصادی مجلس آماده است یافتهها و پژوهشهای فعالان این حوزه را بررسی کند تا نظام حقوقی و قانونی کشور با تحولات جدید سازگار شود. او هدف این اقدام را «قاعدهگذاری هوشمندانه برای بهرهمندی از منافع توسعه و کاهش ریسکها» عنوان کرد.
او در ادامه به برنامه هفتم توسعه اشاره کرد و گفت: «در این برنامه، سهم اقتصاد دیجیتال در کل اقتصاد کشور ۱۰ درصد پیشبینی شده است، اما به اعتقاد او، مهمتر از سهم عددی، حرکت به سمت دیجیتالی شدن کل اقتصاد است.»
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در بخش دیگری از سخنان خود به قانون بانک مرکزی مصوب ۱۴۰۲ پرداخت و توضیح داد که در این قانون، رمزپول تعریف شده و بانک مرکزی موظف به تنظیمگری و تدوین دستورالعملهای مربوط به نظامهای پرداخت و فناوریهای نوین مالی شده است. او همچنین یادآور شد که در قانون مالیات بر سوداگری و سفتهبازی نیز رمزداراییها و رمزپولها (به جز رمزریال) مشمول مالیات بر عایدی سرمایه تعریف شدهاند.
او این دو قانون را گامهایی مهم در جهت تنظیمگری و حکمرانی پولی دانست، اما تأکید کرد که این اقدامات کافی نیست و باید نظام حکمرانی به گونهای عمل کند که هم از منافع تحول دیجیتال بهرهمند شود و هم خطرات آن را کنترل کند.
حسینی در پایان خاطرنشان کرد که حرکت در این مسیر باید با سرعتی متعادل انجام شود؛ نه عجولانه و نه با تعلل. وی همچنین پیشنهاد داد ایران در چارچوب بریکس پلاس (BRICS Plus) وارد همکاریهای گستردهتری در حوزه اقتصاد دیجیتال شود تا از ظرفیتهای بینالمللی بیشتری بهرهمند شوند.