چالش‌های موجود در نظام پرداخت

میر مسعود مجید زنوزی؛ مدیرعامل شرکت داده‌ورزی فرادیس البرز / حجم و رشد تجارت الکترونیک در تمام کانال‌ها نظیر پایانه‌های فروش، درگاه‌های اینترنتی و موبایل با توجه به سهولت، امنیت و کاهش هزینه‌ای‌ که به ازای هر تراکنش نسبت به روش‌های سنتی به همراه می‌آورند، تأثیر قابل‌توجهی در شاخص تولید ناخالص داخلی کشور دارد. سیستم‌های پرداخت الکترونیکی نظیر شاپرک و سپاس، به لحاظ تأثیرگذاری ویژه آن در این حوزه نیازمند نگاه خاصی است که به مواردی از چالش‌های آن به شرح زیر اشاره می‌گردد:

رویه‌های سیاست‌گذاری در حوزه پرداخت

با توجه به آمادگی زیرساخت‌ها نظیر اینترنت و موبایل و همچنین اقبال عمومی (پذیرش فناوری) و نیاز جامعه برای بهره‌برداری از کلیه کانال‌های پرداخت به‌ویژه پرداخت خرد، پیش‌دستی و تسریع در اجرای قانون و رویه‌ها در موضوعاتی نظیر کیف پول الکترونیک می‌تواند ضمن ساماندهی این بخش، روند رو به رشد آن را تضمین نماید. به‌طور نمونه مطابق آمار بانک مرکزی بیش از نیمی از حجم تراکنش‌های شاپرک به پرداخت‌های کمتر از 20 هزار تومان اختصاص دارد این موضوع اهمیت و تسریع در ساماندهی پرداخت‌های خرد، نظیر کیف پول الکترونیک و پرداخت از طریق موبایل را بسیار ضروری جلوه می‌دهد که از نتایج آتی آن مانند جذب بیشتر تراکنش‌ها به‌صورت الکترونیکی، کاهش تقاضا برای وجه نقد، افزایش شفافیت مالی، برداشتن فشار از تراکنش‌های آنلاین و تسهیل و سرعت در پرداخت، حوزه حاکمیتی بهره‌مند می‌گردد. قانون‌گذار ضمن وحدت رویه در اجرا می‌تواند الزامی در یکپارچگی راه‌حل‌ها ایجاد کند که از عملکرد جزیره‌ای بازیگران این حوزه جلوگیری کرده که خود نقش مهمی در فراگیری و کاهش هزینه ایفاء می‌کند.

.

چالش کسب‌وکار

برای اینکه مدل‌های تجاری این حوزه بتواند کسب‌وکار بلندمدتی را پشتیبانی نمایند که خود تضمین‌کننده رشد مستمر نظام پرداخت است، لازم است کلیه منافع ذینفعان در مدل تجاری در نظر گرفته شود و توسط بخش حاکمیتی هم نظارت و هم حمایت گردد. مباحثی نظیر چگونگی اعمال کارمزد، تعیین جایگاه مناسب و وظایف فراهم‌کنندگان سرویس‌های مالی و سرویس‌های پرداخت، نحوه اعطاء و نظارت بر مجوز شرکت‌های حوزه پرداخت، در این زمینه مطرح است.

.

چالش فناوری

رشد سریع تکنولوژی‌های حوزه پرداخت در گسترش و تسهیل آن نقش مؤثری دارد. لذا انطباق حداکثری فناوری منتخب با نیاز جامعه امروز ایران، لحاظ کردن استانداردهای جهانی در سیستم‌های موجود و بخصوص در شرایط فعلی اتصال به سوئیچ‌های بین‌المللی، از موضوعات مهم در این زمینه است.

.

چالش امنیت

پذیرش عمومی، اعتماد و از طرفی اعتبار نهادهای مرتبط در حوزه پرداخت، با مباحث حوزه امنیت گره‌خورده است. توسعه و تعمیق الزامات امنیتی و اطمینان از اجرای این الزامات، ازجمله شروط یک راهکار موفق در جامعه می‌باشند. حوزه‌های زیرمجموعه امنیت نظیر رمزنگاری و به‌کارگیری سیستم‌های بیومتریک و سیستم‌های بازدارنده مانند آنتی‌اسکیمینگ و آنتی‌فراد مباحث فنی نیازمند توجه در این حوزه است. چالش‌های ذکر شده نیازمند پاسخگویی مناسبی به‌ویژه در فضای پساتحریم در نظام بانکی و پرداخت ایران دارد که امید است با اولویت‌بندی و مشارکت ذینفعان در کلیه مراحل از طراحی تا اجرای راهبرد، عملکرد موفقی را به همراه آورد.

منبع: دنیای اقتصاد