توضیح شاپرک در خصوص گزارش راه پرداخت / تغییری در نقشه کلان ابزارهای پرداخت کشور ایجاد نشده است

روز سه‌شنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۴، وب‌سایت «راه پرداخت» گزارشی با عنوان «گزارش اقتصادی ۱۲۳ شاپرک منتشر شد؛ ریزش ۵۵ درصدی ابزار پذیرش اینترنتی در شهریورماه» منتشر کرد. گزارش دوماه گذشته شاپرک نشان می‌داد کاهش چشمگیر ابزارهای پذیرش اینترنتی تنها به شهریورماه محدود نمی‌شود و روند ریزش طی دو ماه گذشته نیز کاملاً مشهود بوده است. با این حال، آنچه در شهریورماه رخ داد، کاهش ناگهانی و بیش از ۵۰ درصدی این ابزارها بود. موضوعی که به گفته فعالان این حوزه، اگرچه قابل‌توجه است، اما تاکنون تأثیر جدی بر فعالیت کسب‌وکارها نداشته و با اعتراضی نیز همراه نبوده است.

در پی انتشار این گزارش، روابط عمومی شرکت شاپرک توضیحاتی ارائه کرد که در ادامه به‌صورت کامل آمده است:

«شاپرک در راستای سیاست‌گذاری کلان خود، با هدف شناسایی دقیق عملکرد ابزارهای مختلف پرداخت و جلوگیری از تداخل کانال‌های پرداخت، از ابتدای سال جاری بازنگری در تعاریف ابزارهای پرداخت را به شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت (PSPها) ابلاغ کرده است.

بر اساس طبقه‌بندی پیشین، روش پرداخت مبتنی بر QR که در دوران همه‌گیری کرونا به عنوان جایگزین کارت فیزیکی مورد استفاده قرار گرفت، به عنوان ابزار پذیرش اینترنتی ثبت و در بولتن‌های ماهانه گزارش می‌شد. این موضوع در برخی موارد موجب گسترش استفاده از QR در کسب‌وکارهای پرریسک شد، بدون آنکه الزامی برای دریافت نماد اعتماد الکترونیکی (ای‌نماد) در برنامک‌های پرداخت وجود داشته باشد.

بررسی‌های آماری نشان داد که بخش عمده‌ای از پایانه‌های تعریف‌شده QR بدون تراکنش فعال بوده‌اند و صرفاً باعث ایجاد اختلال آماری و آلودگی داده‌ها در شبکه پرداخت کشور شده‌اند.

بر همین اساس و با هدف ارتقاء شفافیت و سلامت داده‌ها، با همراهی شرکت‌های پرداخت، پایانه‌های غیر‌فعال QR شناسایی و غیرفعال شدند و از آمار بولتن اقتصادی شاپرک حذف گردیدند.

در نتیجه، اختلاف آماری گزارش شهریور نسبت به مرداد در بخش ابزار پذیرش اینترنتی، صرفاً ناشی از تغییر در تعاریف و حذف این پایانه‌های غیرفعال بوده و تغییری در نقشه کلان ابزارهای پرداخت کشور ایجاد نشده است.»