پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
رویداد «چالشگران هوش مصنوعی» بانک تجارت با همکاری شرکت داتا، فرصتی تازه برای پرداختن به هوش مصنوعی، یکی از مهم‌ترین ترندهای جهانی در صنعت مالی و کاربردهای آن در بانکداری را فراهم کرد. این رویداد با هدف شناسایی چالش‌های واقعی بانک از دل تجربه کارکنان و تبدیل آنها به ایده‌های نوآورانه برگزار شد و با استقبال گسترده کارکنان بانک همراه بود؛ به‌طوری‌که نزدیک به ۵۰۰ ایده از بیش از ۳۵۰۰ کارمند فعال در صف و ستاد بانک جمع‌آوری شد. در فرایند غربالگری، ایده‌ها در چند مرحله داوری تخصصی بررسی شدند و بخشی از آنها وارد فاز توسعه اولیه شدند.
این حجم از مشارکت، رویداد «چالشگران» را به یکی از بزرگ‌ترین حرکت‌های نوآورانه داخلی در شبکه بانکی کشور تبدیل کرد؛ حرکتی که نشان داد ظرفیت‌های انسانی بانک‌ها می‌تواند هم‌سنگ اکوسیستم استارتاپی ایده تولید کند. در گفت‌وگوهای راه پرداخت با مرتضی ترک‌تبریزی، رئیس هیئت‌مدیره بانک تجارت ؛ جواد سجادی، معاون فناوری اطلاعات بانک تجارت و علی گل‌زاده، مدیرعامل داتا ، ابعاد مختلف این رویداد و نقش هوش مصنوعی در آینده بانکداری مورد بررسی قرار گرفت.
نگاه کلان بانک تجارت؛ آینده‌ای متفاوت با هوش مصنوعی
مرتضی ترک‌تبریزی، رئیس هیئت‌مدیره بانک تجارت، در ارزیابی کلان‌تر خود از رویداد چالشگران هوش مصنوعی، بر این نکته دست گذاشت که بانکداری آینده در هم‌تنیدگی با فناوری‌های نوین از جمله هوش مصنوعی و رمزارزها شکل خواهد گرفت. به باور او، طی چهار تا پنج سال آینده، مدل فعلی بانکداری به‌شدت تغییر خواهد کرد و شاید شعب فیزیکی به شکل امروز وجود نداشته باشند. در چنین شرایطی، رویدادهایی مانند چالشگران هوش مصنوعی، نه یک حرکت مقطعی، بلکه گام نخست در مسیری توقف‌ناپذیر برای تحول بانکداری محسوب می‌شوند.
مرتضی ترک‌تبریزی در گفتوگو با راه پرداخت بر این نکته تأکید کرد که هدف بانک تجارت از بهره‌گیری از هوش مصنوعی، خلق تجربه‌ای ساده‌تر، سریع‌تر و با کیفیت‌تر برای مشتریان است. به گفته او، ایده‌ها نباید صرفاً جنبه تزئینی داشته باشند، بلکه باید نتایج واقعی و ملموس برای مشتری ایجاد کنند.
رئیس هیئت مدیره بانک توضیح داد: «مسیر تحول باید از بدنه بانک آغاز شود: کارکنانی که به‌طور مستقیم با مشتری در تماس هستند، بهترین درک را از نیازها دارند. او با اشاره به تجربه سال ۱۴۰۰ گفت که حدود ۲ هزار نفر از کارکنان در ارزیابی‌ها و پرسش‌نامه‌ها شرکت کردند و تمایل خود را برای حرکت بانک به سمت دیجیتال اعلام کردند.»
ادغام هوش مصنوعی در سامانه‌های موجود
ترک‌تبریزی توضیح داد که هوش مصنوعی می‌تواند در تمام جنبه‌های بانکداری به‌کار گرفته شود؛ از جمله ارتباط مستقیم با مشتریان، مراکز تماس، اپلیکیشن‌ها، خدمات آنلاین، نظارت بر فرایندها و مبارزه با پولشویی. او افزود: «استفاده از این فناوری نه تنها به کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت خدمات کمک می‌کند، بلکه می‌تواند کیفیت تجربه مشتری را نیز بهبود دهد؛ برای مثال، از طریق چت‌بات‌های هوشمند در اپلیکیشن و سامانه‌های پاسخگویی خودکار، بخش زیادی از خدمات پیش از ورود کارکنان انجام می‌شود و مراجعه حضوری مشتریان به حداقل می‌رسد.»
او همچنین تأکید کرد که ایده‌ها باید عملیاتی و کاربردی باشند و مشکلات واقعی بانک را حل کنند؛ یعنی هر راهکاری که در قالب هوش مصنوعی ارائه می‌شود، باید با زیرساخت‌های موجود بانک سازگار باشد و قابلیت پیاده‌سازی سریع و مؤثر داشته باشد، تا هم بهره‌وری داخلی افزایش یابد و هم خدمات مشتری به شکل ملموس ارتقا پیدا کند.
او تصریح کرد: «هوش مصنوعی نه به‌عنوان محصولی جداگانه بلکه در دل اپلیکیشن‌ها و سامانه‌های موجود بانک به‌کار گرفته خواهد شد، مانند «ایما» و «اکوتام». هدف این است که مشتری در لحظه تعامل با بانک، احساس کند که نیازها و علاقه‌مندی‌های او به‌درستی درک شده است.»
رئیس هیئت مدیره بانک تجارت بیان کرد که سرعت، کیفیت و استفاده از فناوری پیشرفته با هزینه کمتر محور اصلی مسیر آینده است. او افزود: «وقتی مشتریان و همکاران سرویس‌های هوش مصنوعی را ببینند، مسیر شکل‌گیری ایده‌ها و پذیرش سریع‌تر خواهد شد و پروژه از یک چالش صرف به تجربه‌ای قابل‌فهم و ملموس تبدیل می‌شود.»
بیشتر بخوانید: رئیس هیئت‌مدیره بانک تجارت در گفتوگو با راه پرداخت: هدف بانک تجارت؛ کاهش پیچیدگی‌ها و افزایش کیفیت خدمات با هوش مصنوعی
شناسایی مسائل واقعی بانک با مشارکت کارکنان
جواد سجادی، معاون فناوری اطلاعات بانک تجارت، بر اهمیت مشارکت فعال کارکنان در توسعه هوش مصنوعی تأکید کرد. به گفته او، مسائل واقعی بانک را می‌توان از دل تجربه کارکنان صف و ستاد استخراج کرد، زیرا آنها نه‌تنها با چالش‌های روزمره بانک آشنا هستند، بلکه می‌توانند تجربه عملی خود را با دانش دانشگاهی ترکیب کنند.
سجادی هوش مصنوعی را ابزاری دانست که می‌تواند از بهبود فرایندهای داخلی تا ارتقای تجربه مشتری و به‌ویژه سیستم‌های اعتبارسنجی مالی نقش مؤثری ایفا کند. او همچنین با اشاره به اهمیت بعد فرهنگ‌سازمانی این حرکت تأکید کرد: «وقتی ایده‌ها از پایین به بالا شکل می‌گیرند، انگیزه اجرا افزایش یافته و کارکنان حس تعلق و اثرگذاری در سازمان بیشتری خواهند داشت.» به گفته او، هوش مصنوعی مبتنی بر هوش انسانی است و هرچه مشارکت کارکنان بیشتر باشد، نتایج ملموس‌تر و مؤثرتر خواهد بود.
سجادی با اشاره به استقبال کارکنان بانک تجارت از رویداد «چالشگران هوش مصنوعی» توضیح داد که نزدیک به ۵۰۰ ایده از دل شعب و واحدهای مختلف بانک جمع‌آوری شده است. او تأکید کرد که تعداد ایده‌ها مهم نیست، بلکه مهم، مشارکت واقعی کارکنان و تجربه ملموس آنها در شکل‌گیری راهکارهای عملی است. این حجم از مشارکت نشان‌دهنده عطش و انگیزه کارکنان برای تحول و نوآوری در بانکداری است.
هوش مصنوعی فراتر از چت‌بات‌ها؛ کاربرد در اعتبارسنجی و تصمیم‌گیری
سجادی در گفتوگو با راه پرداخت اظهار کرد که ابزارهای عمومی مانند چت‌جی‌پی‌تی و گراک در تعامل با مشتریان مؤثر هستند، اما هوش مصنوعی در بانکداری می‌تواند فراتر از این‌ها عمل کند. در سیستم‌های اعتبارسنجی و تصمیم‌گیری مالی، AI می‌تواند حجم عظیمی از داده‌ها را پردازش کرده و با کمترین خطا، اعتبارسنجی دقیق‌تر و پیشنهادهای مالی بهتر ارائه دهد. او افزود که نتایج اولیه بانک تجارت در این حوزه مثبت بوده است.
بیشتر بخوانید: هوش مصنوعی در بانکداری؛ مسیری توقف‌ناپذیر از دل کارکنان بانک تجارت
رویکرد داتا؛ از نوآوری تا تجاری‌سازی
علی گل‌زاده، مدیرعامل شرکت داتا، بر این نکته تأکید کرد که چالشگران هوش مصنوعی تنها یک مسابقه ایده‌پردازی نیست، بلکه مسیری برای شناسایی، اولویت‌بندی و حل واقعی مشکلات بانک است. به گفته او، داتا از ابتدا تلاش کرده است که به جای تمرکز صرف بر ایده‌های تئوریک، فرایندی طراحی کند تا ایده‌ها در نهایت به راهکارهای تجاری‌سازی‌شده تبدیل شوند. او با اشاره به تجربه‌های موفق مشابه در دنیا، این رویداد را پلی میان دانش فنی کارکنان، تجربه عملیاتی بانک و توان پیاده‌سازی فناوری دانست.
مدیرعامل داتا، در گفتوگو با راه پرداخت از استقبال گسترده کارکنان بانک تجارت از این رویداد خبر داد و گفت: «در نخستین فراخوان، بیش از ۵۰۰ ایده از شعب و واحدهای مختلف بانک، حتی از شهرستان‌ها، دریافت شد. این حجم مشارکت نشان داد که بدنه بانک هم عطش و هم توانایی ورود جدی به حوزه هوش مصنوعی را دارد.»
او در توضیح مراحل داوری افزود: «ایده‌ها در سه مرحله و با حضور حدود ۲۵ داور تخصصی شامل کارشناسان فنی، بانکی و کسبوکار بررسی شدند. در نهایت، پس از پالایش و ترکیب ایده‌ها، ۱۰ تیم برتر برای ورود به مرحله منتورینگ و بوت‌کمپ انتخاب شدند.»
گل‌زاده با اشاره به نقش منتورها گفت: «حدود ۳۰ منتور در سه حوزه اصلی فنی، بانکی و کسبوکار تیم‌ها را همراهی کردند. این تجربه تنها یک رقابت نبود، بلکه یک فرآیند عملی برای فرهنگ‌سازی هوش مصنوعی در بدنه بانک بود؛ تجربه‌ای که هیچ آموزش تئوریک نمی‌تواند جایگزین آن شود.»
چالشگران؛ الگویی برای بانک‌ها و صنایع دیگر
او همچنین درباره اثر این رویداد بر نقشه‌راه بانک توضیح داد: «شرکت داتا مسئول تدوین نقشه‌راه سه‌ساله و پنج‌ساله هوش مصنوعی بانک تجارت است. خروجی این رویداد باعث شد این نقشه‌راه واقع‌بینانه‌تر و اجرایی‌تر شود، چرا که پروژه‌ها از دل کارکنان استخراج شدند و بنابراین پذیرش سازمانی بیشتری خواهند داشت.»
به گفته گل‌زاده، این رویداد قرار نیست محدود به یک بار برگزاری یا صرفاً بانک تجارت باشد. او اظهار کرد: «چالشگران هوش مصنوعی می‌تواند سالانه تکرار شود و حتی به الگویی برای سایر بانک‌ها و صنایع مالی و غیرمالی تبدیل شود.»
بیشتر بخوانید: چالشگران هوش مصنوعی، تجربه‌ای متفاوت برای کاربردپذیری هوش مصنوعی در بانک تجارت
چالشگران هوش مصنوعی در بانک تجارت نشان داد که مشارکت گسترده کارکنان، بهره‌گیری از ظرفیت‌های فناوری، و نگاه آینده‌نگر مدیران، می‌تواند ترکیبی اثرگذار برای تحول بانکی باشد. هرچند هنوز راه زیادی تا تبدیل ایده‌ها به راهکارهای عملیاتی باقی است، اما نفس این مشارکت و ایجاد فضایی برای شنیده‌شدن صدای کارکنان، یک دستاورد فرهنگی ارزشمند به شمار می‌رود. همان‌طور که مدیران بانک تجارت و شرکت داتا تأکید کردند، این تازه آغاز راه است و مسیر هوش مصنوعی در بانکداری ایران، پرشتاب‌تر از همیشه ادامه خواهد یافت.