پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
داستان بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین بازار اینترنتی دنیا / ای‌بی چگونه شکل گرفت؟
همه ما ایرانی‌ها تعصب پنهان یا آشکاری نسبت به این برند داریم؛ وب‌سایت‌های زیادی در ایران قصد داشتند نمونه ایرانی ای‌بِی را برای اولین راه‌اندازی کنند، از قریب به‌اتفاق آن سایت‌ها اکنون هیچ خبری نیست. ولی ای‌بی در جهان سخت می‌تازد و کشورها را یکی پس از دیگری فتح می‌کند، ایده ای‌بی هرچند ساده به نظر ولی کتابی وجود دارد که قسمتی از عملیات پیچیده راهبری این سایت و الگوریتم‌های پیچیده حراجی‌های ای‌بی در آن تشریح شده است. موضوعی که بیشتر از هر چیز توجه را در سازوکار ای‌بی جلب می‌کند، عدم دخالت مستقیم ای‌بی در معاملات شخص به شخص است، در هر لحظه ممکن است شخص فروشنده کالایی را برای خریدار ارسال نماید که مشخصات آن کالا با آنچه در سایت ای‌بی راجع به آن صحبت شده بود متفاوت باشد، ای‌بی اگر متوجه این قضیه شود افراد را به آرامش می‌خواند و البته نمره‌ای منفی برای شخص خاطی در نظر می‌گیرد؛ همین.
موضوع دیگری که بسیاری راجع به ای‌بی نمی‌دانند سرویس پاساژ اینترنتی آن است، یک هاست محدود زیر نام دامنه ای‌بی برای فروش محصولات در قالب یک فروشگاه اینترنتی.
ای‌بی در جوامع غربی متولد و رشد یافت، از میان خصوصیات این جوامع دو خصلت بیش از همه به‌کار ای‌بی آمد. اساس رفتارهای اجتماعی بر صداقت و راست‌گفتاری و فرهنگ مصرف‌گرایی شدید. اولی باعث تولید تراکنش‌های بی‌دردسر برای ای‌بی و دومی باعث می‌شود که همواره در خانه هر آمریکایی یا انگلیسی یا فرانسوی و… تعداد زیادی کالا برای فروش در ای‌بی وجود داشته باشد. سایت ای‌بی ارائه‌دهنده سه سرویس اصلی است: بازار، پرداخت و جی‌اس‌آی
.
بازار
این بخش که هسته کسب‌وکار کمپانی را نیز تشکیل می‌دهد امکان فروش محصولات را توسط اشخاص و کسب‌وکارها در محیط اینترنت و به‌صورت بدون واسطه فراهم می‌سازد. چاشنی این کسب‌وکار تبلیغات است که در صفحات وب به بینندگان نمایش داده می‌شود.
.
پرداخت
خدمات کاملی در امر پرداخت و تسویه‌حساب برای همه فروشنده‌ها و مشتریان – عضو و غیر عضو– فراهم می‌آورد.
.
جی‌اس‌آی
ارائه خدمات تجارت الکترونیکی و بازاریابی تعاملی به مشتریان سازمان‌ها. این سرویس‌ها به‌صورت یکپارچه با انواع کانال‌های بازاریابی و فروش سازمان‌ها ارائه شده و انبوهی از امکانات را در اختیار آن‌ها می‌گذارند، برندهای معتبری از این سرویس در حال استفاده هستند.
برند ای‌بی پنجاه و نهمین برند با ارزش دنیا است. ارزش بازار آن در حال حاضر ۷۱ میلیارد دلار است. این شرکت دویست و پنجاهمین شرکت بزرگ دنیا است که در سان جوئی کالیفرنیا واقع شده است. فروش سالانه آن ۱۶ میلیارد دلار (رتبه ۵۸۹)، سود خالص سالانه آن ۲. ۹ میلیارد دلار (رتبه ۲۲۰)، مجموع سرمایه‌های آن ۴۱. ۵ میلیارد دلار (رتبه ۵۷۱)، اندازه بازار آن ۷۱ میلیارد دلار (رتبه ۱۲۵) است. در می ۲۰۱۴ این کمپانی ۳۳ هزار و ۵۰۰ کارمند داشته است.
شرکت کوچکی که پیر امیدیار (فرانسوی – ایرانی) در سال ۱۹۹۵ بنا نهاد، بعد از عبور موفق از بحران حباب دات کام در سال ۲۰۰۰، اکنون یک شرکت چندملیتی مولتی میلیاردی است که در بیش از ۳۰ کشور فعالیت دارد. ناشی از درآمدهای سرشار این شرکت پیر امیدیار، چندین بار لقب ثروتمندترین جوان دنیا (زیر ۳۵ سال) را از آن خود ساخت و اکنون نیز از پولدارترین افراد دنیا است. تا قبل از مارک زاگربرک لقب جوان‌ترین ثروتمند تکنولوژی متعلق به پیر امیدیار بود، وی صد و شصت و دومین میلیاردر دنیا و پنجاه و پنجمین ثروتمند آمریکا با دارایی خالص ۸. ۵ میلیارد دلار است. وی متولد چهارشنبه سی‌ویک خرداد هزار و سیصد و چهل و شش است.
در ابتدا این سایت برای ارائه سرویس در حوزه مصرف‌کننده به مصرف‌کننده با فروش به سبک حراجی (auction-style sales) ایجاد شد ولی امروزه کسب‌وکارهای گسترش یافته است. سرویس‌های تبلیغات هدفمند ای‌بی امروز توسط بخشی از آن بانام Kijiji صورت می‌پذیرد.
خرید آنلاین کتاب، موسیقی، فیلم، بازی‌های ویدیویی و… امروزه توسط بخشی بانام وب‌سایت هالف انجام می‌شود یا همان روش خرید لحظه‌ای. فروش بلیت مسابقات و رخدادهای فرهنگی ورزشی نیز توسط بخشی از آن با نام استاب‌هاب صورت می‌گیرد. در نهایت خدمات انتقال وجه نیز به رهبری پِی‌پال انجام می‌گردد. شرکت ای‌بی محل کار تعدادی از بزرگ‌ترین، ثروتمندترین افراد دنیا بوده و هست که در بخش زیر بدان می‌پردازیم. هم‌چنین این شرکت از سال ۹۸ تاکنون، چهل شرکت بزرگ و کوچک را از آن خود ساخته است. اولین خرید مربوط به تملک شرکت آمریکایی حراج آنلاین Up4Sale.com در جولای ۹۸ و آخرین خرید در فوریه ۲۰۱۴، خرید شرکت آمریکایی PhiSix Fashion Labs است که در حوزه لباس‌های مجازی فعالیت می‌کرده است.
.
تاریخچه
یک سایت شخصی در ۳ سپتامبر توسط پیر امیدیار ایرانی – آمریکایی (در ۶ سالگی به همراه والدینش از فرانسه به آمریکا مهاجرت کرد) که یک برنامه نویس کامپیوتری بود، بنیان گذاشته شد، حراجی بخشی از این سایت بود. یکی از اولین کالاهایی که از این طریق به فروش رفت یک پرینتر لیزری شکسته با قیمت ۱۴. ۳۸ دلار بود. امیدیار با برنده حراجی تماس گرفت و ضمن ارسال ایمیلی به وی گوش زد کرد که پرینتر لیزری خرابی را خریداری کرده است. خریدار در پاسخ جواب داد که از جریان اطلاع دارد و وی یک جمع‌کننده پرینترهای لیزری خراب است!
این سایت حراجی برای امیدیار حکم سرگرمی داشت تا اینکه ارائه دهنده سرویس اینترنتی سایت وی، به دلیل افزایش ترافیک سایت از وی خواست تا بجای ۳۰ دلار در ماه، ۲۵۰ دلار ماهانه بپردازد. این افزایش قیمت، امیدیار را ناچار کرد تا از استفاده کنندگان از وب سایت، کارمزد دریافت نماید. در همین راستا وی اولین کارمند خود را بانام کریس آگارپائو استخدام کرد تا چک‌های کارمزد دریافتی از کاربران را مدیریت کند.
استقبال از سایت به‌سرعت در حال رشد بود، در سال ۱۹۹۶ تعداد حراجی‌های برگزار شده ۲۵۰ هزار و در سال ۹۷ این رقم به ۲ میلیون حراجی رسید. در سپتامبر ۹۷، امیدیار نام شرکت را از وب‌سایت آکشن به ای‌بی تغییر داد، در ابتدا وی قصد داشت وی نام اکوبِی را برگزیند ولی این نام توسط یک شرکت معدنکاری طلا ثبت شده بود. مدیرعامل ابتدایی شرکت جفری اسکول بود که در مارس سال ۹۸، جای خود را به مگ ویتمن (بیستمین زن قدرتمند دنیا در سال ۲۰۱۴) داد، در همان ایام ای‌بی بیش از نیم میلیون کاربر با درآمدی بالغ ۴. ۷ میلیون دلار بود. در دوشنبه سی شهریور هزار و سیصد و هفتاد و هفت، سهام این شرکت در بورس عرضه شد. هدف‌گذاری برای قسمت هر سهم ۱۸ دلار بود ولی در روز اول عرضه قیمت سهام به ۵۳. ۵ دلار رسید. از آن موقع به بعد پیر امیدیار و جفری اسکول رسماً جزو میلیاردرهای جهان شدند. اسکول در حال حاضر سیصد و چهل و هفتمین میلیاردر دنیا و هفتمین فرد ثروتمند کانادا با ثروتی بالغ بر ۳. ۸ میلیارد دلار است
در سال ۲۰۰۲، در سایت ای‌بی تقریباً هر چیز قابل معامله‌ای داد و ستد می‌شد و حجم کسب‌وکار آن به‌شدت در حال افزایش بود. در فوریه ۲۰۰۲، این سایت، یک سایت حراج اینترنتی اروپایی را با نام آی‌بازار و در پنج‌شنبه بیست و سه مهر هزار و سیصد و هشتاد و سه سایت پی‌پال را خریداری کرد. در مارس ۲۰۰۵، ای‌بی سایت گام‌تری یکی از پرمخاطب‌ترین سایت‌های بریتانیا را که در زمینه دسته بندی سایت‌ها و تبلیغات فعالیت می‌کرد خریداری نمود. در می ۲۰۰۵، سایتی مشابه بانام لوکو را در اسپانیا خریداری کرد. در سال ۲۰۰۸، ویتمن مدیرعامل شرکت به دنیای سیاست پیوست و از ۳۱ مارس جان داناهول پست وی را تحویل گرفت. ویتمن در این ۱۰ سال شرکت را از یک شرکت ۳۰ نفره با گردش مالی ۴. ۷ میلیارد دلاری به شرکتی با ۱۵ هزار کارمند و گردش مالی ۸ میلیارد دلاری تبدیل کرده بود. جان داناهو علاوه بر مدیرعاملی ای‌بی عضو هیات مدیره اینتل نیز هست. در اواخر سال ۲۰۰۹، ای‌بی سرویس اسکایپ را به مبلغ ۲. ۷۵ میلیارد دلار خریداری کرد. امروزه ای‌بی اقدام به فروش اطلاعات راجع به رفتارهای کاربران خود نیز می‌نماید. هر چند که بسیاری از عملیات پرداخت وجه در سایت ای‌بی توسط پی‌پال پردازش می‌شود ولی این به معنای عدم استفاده از سایر درگاه‌ها و ابزارهای پرداخت توسط ای‌بی نیست. امروزه ۴۶ درصد پرداختهای ای‌بی با پی‌پال انجام می‌شود.
امروزه و پس از تعامل ای‌بی با دولت کشورهایی که در آنجا فعال است، این شرکت لیستی دقیق از کالاهای غیرمجاز برای معامله را اعلام نموده است. تنباکو، الکل، دارو و مواد مخدر، علائم یادآوری نازیسم، هر گونه صوت و تصویر که به‌طور غیر مجاز ضبط شده باشد، اسلحه، فشنگ، علائم پلیس و آتش نشانی، لباس زیر، لباس‌های به‌شدت کثیف و مستعمل، مستندات غیر مجاز، اعضای بدن انسان، لوازم قمار و بلیت‌های بخت آزمایی، تسلیحات نظامی، مواد رادیو اکتیو، شاخ و عاج حیوانات، چاقو (در بریتانیا)، لوازم رمالی و پیشگویی، روح! و دست آخر هر وسیله‌ای با مقصد و مبدأ کوبا، کره شمالی و ایران.
اشکان حسین‌پور
منبع: ویژه‌نامه بانکداری الکترونیک عصر ارتباط؛ شماره 14