پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
گفت‌وگو با بنیان‌گذار مینیکالا درباره تجارت آنلاین و چالش‌های آن / ظرف ۱۵ ثانیه فروشگاه آنلاین خود را بسازید
شاید تا همین یک دهه قبل کمتر کسی این اعتماد را به اینترنت داشت که فقط با مشاهده یک یا چند عکس، پولی را به حساب شرکت یا فردی که نمی‌شناسد واریز کند و منتظر بماند تا آن محصول به دستش برسد. امروز اما شرایط تجارت الکترونیک بسیار متفاوت شده و افراد زیادی روزانه انواع و اقسام خریدهای خود را از طریق اینترنت انجام می‌دهند. در این میان اما اینترنت نیز از گزند افراد سودجو و کلاهبردار در امان نمانده و با وجود فراگیر شدن خریدهای اینترنتی، اما اعتماد همچنان یکی از دغدغه‌های مردم برای استفاده از این فضاست.
فروشندگان کوچک و نوپا آسیب‌پذیری بالایی در این زمینه دارند و یکی از چالش‌های پیش روی آنها جذب اعتماد مشتریان است. در این میان پلتفرم‌هایی مانند «مینیکالا» می‌توانند نقش قابل توجهی برای توسعه کسب‌وکارهای خرد اینترنتی در یک فضای امن داشته باشند. در ادامه با «مهدی مقیمیان»، بنیان‌گذار مینیکالا و مدیرعامل شرکت مبتکر درباره فعالیت این مجموعه و چالش‌هایی که در حوزه تجارت الکترونیک وجود دارد، گفت‌وگو کرده‌ایم.
مینیکالا از چه زمانی فعالیت خود را آغاز کرده و در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کند؟
پلتفرم مینیکالا توسط شرکت مبتکر راه‌اندازی شده است. این شرکت از سال ۱۳۸۹ فعالیت خود را در فضای آی‌تی شروع کرده، اما ایده ساخت پلتفرم «مینیکالا» از اواخر سال 13۹۹ شکل گرفت. از اوایل سال ۱۴۰۰ هم به‌طور جدی کار تیم‌سازی و مراحل تولید مینیکالا آغاز شد و شرکت مبتکر که پیش از این اقدام به تولید چندین اپلیکیشن و پلتفرم کرده بود، روی این پروژه متمرکز شد. پلتفرم مینیکالا بخشی از یک اکوسیستم بزرگ‌تر به نام «مینی‌شهر» است که شامل مجموعه‌ای از اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌ها برای شکل‌گیری یک شهر هوشمند است.
مینیکالا با تمرکز بر «سوشال‌کامرس» یا شبکه فروش غیرمتمرکز، اولین بخش از این اکوسیستم است. ما پیش از این به کسب‌وکارهای مختلفی خدمات و زیرساخت‌هایی برای تجاری‌سازی ارائه داده بودیم و با نیازهای این بخش آشنایی کامل داشتیم. مینیکالا با ایجاد یک بستر، هزینه‌های ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز برای فروش آنلاین را به صفر می‌رساند. در واقع فروشنده در مینیکالا به‌راحتی به یک بستر آنلاین آماده برای ارائه محصولاتش دسترسی دارد.
مینیکالا چه مزایایی نسبت به موارد مشابه در این حوزه دارد؟
مینیکالا علاوه بر فراهم‌کردن بستری برای فروش آنلاین، به‌صورت خودکار و با استفاده از هوش مصنوعی اقدام به معرفی محصول و بازاریابی می‌کند. وقتی فروشنده محصولش را در پلتفرم بارگذاری کرد، کالا به وسیله هوش مصنوعی شناسایی شده و بر اساس بررسی ذائقه کاربران به کسانی که احتمال می‌رود بیشتر به این محصول علاقه داشته باشند، معرفی می‌شود. برای مثال اگر یک فروشگاه در حوزه پوشاک کار می‌کند، محصولاتش برای افرادی نمایش داده می‌شود که بیشتر به‌دنبال دسته‌بندی پوشاک هستند. همچنین محصولی مانند کفش به‌طور خاص‌تر برای افرادی که به‌دنبال این محصول هستند نشان داده می‌شود.
برای همین فروشندگان در همان ابتدای کار شاهد افزایش بازدیدکنندگان، پیام‌ها و در نتیجه فروش خود هستند. اغلب فروشندگان برای رسیدن به اولین فروش خود باید کلی زمان و هزینه صرف زیرساخت‌های لازم، مجوزها، تبلیغات، سئو و… کنند؛ در مینیکالا اما برای رسیدن به این مرحله به پرداخت هیچ هزینه‌ای نیاز نیست. همچنین یکی از شعارهای اصلی ما در این پلتفرم، ساده‌سازی و سهولت استفاده از آن است. همان‌طور که پیش از این در تبلیغات‌مان گفته‌ایم، یک فروشنده می‌تواند ظرف ۱۵ ثانیه، فروشگاه خود را در مینیکالا ایجاد کند.
یکی از دغدغه‌های کاربران برای استفاده از سوشال‌کامرس‌ها امنیت خریدوفروش است؛ در این حوزه چه اقداماتی در مینیکالا انجام شده است؟
یکی از مهم‌ترین سرویس‌ها در مینیکالا «اسکرو اکانت» است. اسکرو اکانت‌ها بین خریدار و فروشنده واسطه می‌شوند تا فضای پرداخت را امن کنند. خریدار سفارشش را ثبت می‌کند و این سفارش توسط فروشنده تأیید می‌شود. سپس خریدار کار پرداخت را انجام می‌دهد، اما هزینه پرداخت‌شده در کیف پول فروشنده به‌صورت فریز باقی می‌ماند تا زمانی که کالا به دست خریدار برسد. وقتی خریدار رضایتش را اعلام کند، هزینه آن در دسترس فروشنده قرار خواهد گرفت. در این روند هر جا اختلافی پیش بیاید، یا تخلفی از قوانین مینیکالا صورت بگیرد، فاکتور مربوطه لغو می‌شود و هزینه پرداخت‌شده به خریدار بازمی‌گردد.
بخشی به نام «بفروش» در مینیکالا در نظر گرفته شده؛ این سرویس چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
این بخش که می‌توان گفت شبیه آن در هیچ جای دیگری وجود ندارد، مربوط به حوزه بازاریابی است که ترکیب آن با مینیکالا ویژگی جذابی را رقم زده است. هر فروشنده‌ای به‌طور مستقل می‌تواند یک حق بازاریابی برای محصولات خود در نظر بگیرد. بازاریابان و سایر افرادی که به این بخش می‌آیند، می‌توانند با انتشار لینک بازاریابی محصول مورد نظر در صفحه و کانال خود یا گروهی که در آن عضو هستند، کار بازاریابی را انجام دهند. در صورتی که محصول از طریق لینک مذکور به فروش برسد، به محض اینکه فاکتور نهایی شود، مبلغی که به‌عنوان حق بازاریابی در نظر گرفته شده، به حساب بازاریاب واریز می‌شود.
برای آینده چه برنامه‌هایی برای مینیکالا در نظر دارید؟
قرار است به‌زودی کمپینی برگزار کنیم که در آن همه هزینه‌های فروشنده برای ایجاد فروشگاه از جمله کارمزد را صفر کنیم و همچنین آن وجه نقدی را که به خاطر قوانین بانکی، مدت‌زمانی طول می‌کشد تا از حساب‌ها منتقل شود، به‌صورت آنی انتقال دهیم. این ویژگی‌ها برای کسب‌وکارهای کوچک و حتی کسب‌وکارهایی که در بازار خرده‌فروشی در حال فعالیت هستند، مهم است و می‌توانم بگویم در هیچ نمونه مشابه داخلی این ویژگی‌ها وجود ندارد.
بازخوردی که طی این چند ماه از سوی کاربران خود داشتید، به چه صورت بوده است؟
یکی از شعارهای اصلی ما این است که اگر مجموعه فعالیت‌هایی که انجام می‌دهیم به این منتج نشود که فروش فروشنده افزایش یابد، پس ما راه را اشتباه آمده‌ایم. خوشبختانه از اسفندماه سال گذشته اسکیل‌آپ مینیکالا با یک تبلیغات گسترده آغاز شد و بازخوردی که دریافت کردیم، رضایت کاربران و افزایش فروش در این پلتفرم بوده است. در مینیکالا خریدار و فروشنده با سهولت می‌توانند یکدیگر را پیدا کرده و به‌طور مستقیم با هم گفت‌وگو کنند. ما تلاش می‌کنیم در امر فروشندگی هیچ دخالتی نداشته باشیم و به‌اصطلاح تصدی‌گری نکنیم. نقش ما ایجاد یک بستر امن و راحت است تا در آن با تدابیری که در گلوگاه‌های پرداخت و لجستیک اندیشیده شده، جلوی عده قلیلی که در نقش فروشنده یا خریدار می‌خواهند اقدام به کلاهبرداری‌کنند، گرفته شود.
آیا برای فروشندگان محدودیتی جهت انتخاب نوع سرویس لجستیکی مورد استفاده وجود دارد؟
فروشندگانی که از پلتفرم مینیکالا استفاده می‌کنند، در انتخاب سرویس لجستیک خود اعم از شرکت پست یا شرکت‌های خصوصی فعال در این حوزه آزاد هستند. مینیکالا با دریافت کد رهگیری که فروشنده در فاکتور درج می‌کند، با توجه به APIهایی که دارد، اقدام به دریافت استعلام و پیگیری وضعیت مرسوله مربوطه می‌کند.
مهم‌ترین چالش‌هایی که در این حوزه با آن مواجه هستید، کدام‌اند؟
چالش در این حوزه بسیار زیاد است و می‌توانم بگویم ما هر روز با یک چالش جدید مواجه هستیم. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای ما به رگولاتوری حوزه پرداخت مربوط می‌شود. قوانین این حوزه، به‌ویژه طی دو سال گذشته مکرراً تغییر کرده و ما هر روز با قوانین و دستورالعمل‌های جدیدی روبه‌رو می‌شویم که تأثیر مستقیمی روی اصل کسب‌وکار ما و فعالیت چند ده هزار آدمی که با ما کار می‌کنند، می‌گذارد.
برای مثال از آنجایی که نیاز بود هر فروشنده‌ای در مینیکالا درگاه پرداخت مستقلی داشته باشد، لازم بود مجموعه ما مجوز پرداخت‌یاری دریافت کند. دریافت این مجوز با دشواری‌های زیادی همراه بود و نزدیک به یک سال زمان برد. اوایل همه این درگاه‌ها روی بستر مینیکالا با یک زیرساخت فنی در حال ارائه سرویس بودند و مشکلی وجود نداشت، اما بعد از حدود شش ماه، طی یک دستورالعمل این کار ممنوع شد و گفتند همه این درگاه‌ها باید مستقل باشند. این تغییر در فرایند ما یک اختلال جدی ایجاد کرد.
همچنین حدود دو، سه ماه پیش تجمیع وجوه ممنوع شد که این ممنوعیت کار ما را برای تأمین فضای امن سخت‌تر می‌کند. سیستم کار ما به این شکل بود که باید پول پرداخت‌شده تا زمانی که رضایت خریدار از کالا ثبت می‌شود، نگه داشته شود و بعد از آن در دسترس فروشنده قرار گیرد. بر اساس قانون جدید ما نمی‌توانیم این پول را تجمیع و بعد آزاد کنیم. ما پیوسته از سوی رگولاتوری با چنین چالش‌هایی مواجه هستیم و مدام در تلاشیم با یافتن راه‌حل برای آنها چراغ این کسب‌وکار را روشن نگه داریم.
در حال حاضر چه تعداد فروشنده در مینیکالا فعال هستند، چند نوع محصول وجود دارد و تعداد کاربران آن چقدر است؟
ما جزء معدود کسب‌وکارها و استارتاپ‌هایی بودیم که در حوزه محصول خیلی درنگ کردیم تا محصول‌مان کامل شود و سپس وارد بازار شدیم. در واقع ورود جدی ما به بازار در اسفندماه سال گذشته اتفاق افتاد. تا پیش از آن ما با یک جمعیت حدود ۲۵۰۰نفره فروشنده و ۵۰ هزار کاربر کار می‌کردیم که بیشتر در راستای تست محصول و تحقیقات بازار بود. از اسفندماه که تبلیغات گسترده خود را شروع کردیم، حجم گسترده‌ای از تقاضا به سمت ما آمد که نشان از تشنگی بازار برای چنین پلتفرمی داشت. هم‌اکنون در حالی که کمتر از چهار ماه از ورود جدی ما به بازار گذشته، مینیکالا حدود ۴۵ هزار فروشنده دارد و بیش از ۱۵۰ هزار محصول متنوع را به خریداران ارائه می‌دهد. همچنین صفحه اصلی ما روزانه بیش از یک میلیون بازدیدکننده داشته و بیش از۲۵۰ هزار کاربر ثبت‌نام‌شده در حال استفاده از خدمات مینیکالا هستند. گفتنی است این اعداد به شکل شگفت‌انگیزی در حال بزرگ‌شدن هستند.
تنوع محصولاتی که در حال حاضر در مینیکالا عرضه می‌شوند، بالاست و فروشندگان در۳۶۰ دسته‌بندی مختلف محصولات خود را درج کرده‌اند. در مجموع از آنجایی که ما نمی‌خواهیم کار را برای فروشندگان سخت کنیم، هر محصول فیزیکی که قابلیت ارسال از نقطه‌ای به نقطه دیگر را داشته باشد، در مینیکالا قابل عرضه است.
در ابتدای گفت‌وگو درباره مینی‌شهر صحبت کردید و اینکه مینیکالا بخشی از این اکوسیستم است. چشم‌انداز شما برای «مینی‌شهر» چیست و قرار است به چه نقطه‌ای برسید؟
مینی‌شهر شامل بخش‌های دیگری از جمله «مینی‌کیو» است که برای بازی و سرگرمی راه‌اندازی کرده‌ایم. در کنار آن در حال کار کردن روی «مینی‌بانک» هستیم که قرار است به فروشندگان خدمات مالی و بانکی ارائه دهد و طی ماه آینده کمپین بزرگی برای آن در نظر گرفته‌ایم. همچنین در حوزه پزشکی بخش «مینی‌دکتر» را خواهیم داشت که در آن خدمات و مشاوره پزشکی ارائه خواهد شد یا اینکه همین حالا فروشنده و خریدار از طریق «مینی‌گپ» با یکدیگر گفت‌وگو می‌کنند که تاکنون بیش از ۱۰۰ هزار گفت‌وگو صورت پذیرفته است. ما به‌دنبال این هستیم که اجزای مختلف این اکوسیستم به نحوی کامل در کنار هم چیده شوند تا کاربر ما بتواند همه نیازهای خود را از طریق این پلتفرم با سهولت برطرف کند. در حال حاضر تمرکز اصلی ما روی مینی‌کالاست و طی یکی، دو سال آینده این روند ادامه خواهد داشت و سرویس‌های دیگر به آن اضافه خواهند شد.
برای رویداد الکامپ چه برنامه‌هایی را در نظر دارید؟
در مجموع ما به‌دنبال این هستیم که فروشندگان فعال در مینیکالا را همچنان افزایش دهیم تا خریداران بتوانند با رجوع به این پلتفرم به‌راحتی هرچه را که نیاز دارند، با خیال راحت تأمین کنند. به همین منظور یکی از برنامه‌های اصلی ما در الکامپ این است که سرویس‌های گوناگون خود را به فروشندگان معرفی کنیم. در حال حاضر بیش از ۵۰ سرویس مختلف جهت بازاریابی در مینیکالا توسعه داده شده که لازم است این سرویس‌ها به فروشندگان معرفی شوند تا بتوانند از آنها در راستای افزایش فروش‌شان استفاده کنند.