پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
وزارت اقتصاد بنا به دستور رئیس‌جمهور، در گام نخست اجرای نظام اعتبارسنجی مشتریان در سیستم بانکی با هدف تسهیل وام‌دهی، پرداخت تسهیلات بدون ضامن تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان را به ۱۳ بانک دولتی ابلاغ کرد.
به گزارش ایبِنا، در هر شرایط اقتصادی که باشیم، به‌طور قطع دریافت وام و تسهیلات می‌تواند یکی از راه‌های ارتقای رفاه زندگی و کاهش دغدغه‌مندی آحاد جامعه باشد که طبیعتاً این مسیر باید با کمترین چالش و بیشترین سرعت انجام شود. متأسفانه یکی از معضلاتی که سال‌هاست مردم با آن مواجه‌اند، دریافت تضامین و وثایق متعدد و مختلف برای اخذ وام است و همین امر موجب شده بسیاری عطای آن را به لقایش ببخشند و برخی دیگر هم با خواهش و تمنا در جست‌وجوی ضامن و وثیقه باشند.
در کشورهایی با اقتصاد قابل قبول، وام‌دهی با اعتبارسنجی انجام می‌شود
بر اساس آمار، پرداخت تسهیلات در کشورهایی با شرایط اقتصادی خوب بر اساس نظام اعتبارسنجی انجام می‌شود. این موضوع در اقتصاد ما نیز سال‌هاست که مورد تأکید کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه پولی و بانکی است. گزارش‌های اخیر حاکی از این است که به‌تازگی مسئولان بانک مرکزی از اجرای نظام اعتبارسنجی مشتریان در نظام بانکی در آینده نزدیک خبر داده‌اند.
در این نظام اعتبارسنجی، اختصاص یک عدد به یک فرد گویای «خوش‌حسابی یا احتمال بازگشت بدهی از فرد» خواهد بود. به این معنا که این عدد خروجی محاسباتی است که از رفتار مالی فرد در طول زمان منتج می‌شود. در این رابطه از پارامترهای متعددی نظیر «توانایی» یا «تمایل» فرد نیز برای محاسبه این عدد استفاده می‌شود. به‌عنوان نمونه، تأخیر در پرداخت بدهی کوچک مانند قبض موبایل «عدم تمایل» فرد محاسبه می‌شود. اگر مسائلی نظیر ورشکستگی یا حوادث طبیعی مانع بازپرداخت بدهی شده باشد، «عدم توانایی» به‌شمار می‌رود.
مزیت‌های شکل جدید وام‌دهی
در همین راستا به‌تازگی طرح پرداخت وام بدون ضامن تا مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان به بانک‌های دولتی ابلاغ شد. بر این اساس، بانک‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد مکلف شدند تسهیلات زیر ۱۰۰ میلیون تومان افراد حقوق‌بگیر و مستمری‌بگیر دارای رتبه اعتباری مناسب (از بانک محل دریافت حقوق خود) را «بدون ضامن» انجام دهند.
با اجرای چنین طرحی، علاوه بر سهولت تأمین مالی برای اقشار مختلف جامعه، شاهد کاهش معوقات نظام بانکی خواهیم بود؛ چراکه پرداخت وام بدون ضامن تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان در قالب اجرای نظام اعتبارسنجی مشتریان اجرایی خواهد شد. این امر شفافیت و سرعت را به‌دنبال خواهد داشت. در این طرح فرد بدون دغدغه ضامن و وثیقه و با تکیه بر توان مالی و خوش‌حسابی خود موفق به دریافت وام خواهد بود.
همچنین استفاده از اعتبارسنجی باعث صرفه‌جویی در وقت و هزینه ارائه‌دهندگان و متقاضیان تسهیلات می‌شود. متقاضیان بدون نیاز به مراجعه حضوری، فقط با استفاده از بستر آنلاین، می‌توانند درخواست تسهیلات خود را ثبت کنند.
دقت بررسی اطلاعات با استفاده از روش‌های اعتبارسنجی بسیار بالا بوده و امکان وقوع اشتباه در آن بسیار ناچیز است. ضمن اینکه افراد بیشتری می‌توانند مورد بررسی اعتباری قرار بگیرند و امکان استفاده از منابع بانکی را خواهند داشت.
از دستور تا اجرای طرح وام خرد بدون ضامن
به هر حال با توجه به اینکه مردم برای دریافت وام با مشکلات بسیاری مواجه بودند، سیدابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم اخیراً دستور داد که پرداخت تسهیلات خرد بدون وثیقه و ضامن و با اعتبارسنجی انجام پذیرد. بر همین اساس احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد نیز هفته گذشته و در اقدامی فوری اعلام کرد که از این پس تسهیلات زیر ۱۰۰ میلیون تومان با اعتبارسنجی مشتریان پرداخت خواهد شد.
رئیس دولت سیزدهم در نشست با مدیران عامل بانک‌ها تأکید کرد: «بانک‌ها تلاش کنند کارمزد و سود تسهیلات اعطایی را تا حد ممکن کاهش دهند. همچنین در پرداخت تسهیلات خرد به مردم اعتبارسنجی جایگزین اخذ وثیقه شود؛ بانک‌ها به مردم تسهیلات بدهند، نه تضییقات. مقررات بانک‌ها در اعطای تسهیلات به مردم باید سهل و آسان و در اعطای تسهیلات به افراد بدحساب سخت‌گیرانه باشد.»
پس از آن، احسان خاندوزی نیز اعلام کرد: «با بخشنامه وزارت اقتصاد، بانک‌های زیرمجموعه این وزارتخانه مکلف شدند تسهیلات زیر ۱۰۰ میلیون تومان افراد حقوق‌بگیر و مستمری‌بگیر دارای رتبه اعتباری مناسب (از بانک محل دریافت حقوق خود) را «بدون ضامن» انجام دهند.»
پرداخت وام با سیم‌کارت
چندی پیش علی صالح‌آبادی، رئیس‌کل بانک مرکزی با تأکید بر اینکه باید دسترسی مردم به تسهیلات خرد و با وثایق سهل امکان‌پذیر شود، گفت: «معتقد هستم در بخش وام‌های خرد باید به سمتی حرکت کنیم که دریافت تسهیلات از نظام بانکی را تسهیل کنیم تا با وثایق سهل‌تر وام پرداخت شود. بر همین اساس اگر کسی رتبه اعتباری خوبی دارد، باید بتواند با کمترین وثیقه وام خود را دریافت کند. دیگر این‌طور نیست که یک بانک اعلام کند نیاز به پنج ضامن است؛ چراکه دو ضامن هم اضافه است و به‌هیچ‌وجه قابل قبول نیست.»
صالح‌آبادی با بیان اینکه درصدد هستیم تا فرد با سیم‌کارت تلفن همراه، یارانه و سهام عدالت خود به‌عنوان وثیقه بتواند وام دریافت کند، اظهار کرد: «سعی ما بر این است که از سال آینده به گونه‌ای عمل کنیم تا مردم در این حوزه احساس آرامش داشته باشند و با سهولت بتوانند تسهیلات خرد را از نظام بانکی دریافت کنند.»
چه کسانی مشمول دریافت وام بدون ضامن هستند؟
در همین راستا شرایط دریافت وام تا ۵۰ میلیون تومان تنها با نامه کسر از حقوق و دریافت وام تا ۱۰۰ میلیون تومان با یک نامه کسر از حقوق همراه با چک یا سفته اعلام شد.
همچنین طبق بخشنامه وزارت اقتصاد، جامعه هدف پرداخت تسهیلات خرد بدون ضامن در مرحله اول شامل شاغلان و بازنشستگان نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت‌های معتبر بخش خصوصی که حقوق‌شان در بانک‌های زیرمجموعه وزارت اقتصاد پرداخت می‌شود و شاغلان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران دستگاه‌های دولتی خواهد شد.
اجرای این طرح و پرداخت وام‌های زیر ۱۰۰ میلیون تومان بدون ضامن با چنین شرایطی مرحله نخست اجرای نظام اعتبارسنجی در سیستم بانکی کشور است. البته به‌طور قطع در گام‌های بعدی گسترده‌تر می‌شود و با شرایط اعتبارسنجی مناسب، سایر اقشار نیز از این طرح بهره‌مند خواهد شد.
