پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشتماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطبترین رسانه ایران در زمینه فناوریهای مالی، بانکداری و پرداخت و استارتآپهای فینتک است.
گزارش فروردینماه سال ۱۴۰۰ شاپرک منتشر شد / کاهش 29 درصدی مبلغ تراکنشهای شاپرک نسبت به اسفند 99
گزارش اقتصادی فروردینماه شاپرک (شماره ۷۰) منتشر شد. با توجه به آمار تعداد و ارزش تراکنشهای شاپرک، در فروردینماه سال جاری بیش از ۲۸۱۸ میلیون تراکنش با ارزش ۴۱۰۶ هزار میلیارد ریال در شبکه الکترونیک کارت پردازش شده که میتوان گفت نسبت به اسفندماه سال گذشته با رشد منفی ۱۲/۷۶ درصدی در تعداد و منفی ۲۹/۴۷ درصدی در ارزش ریال مواجه شده است.
با توجه به جدول زیر، تراکنشهای فروردین ماه سال ۱۴۰۰ نسبت به فروردینماه سال گذشته از نظر تعدادی و ریالی به ترتیب ۴۶/۶۵ درصد و ۱۰۷/۵۳ درصد رشد داشته است.
در جدول مقایسه تعداد هر یک از ابزارهای پذیرش فعال سیستمی در فروردین ۱۴۰۰ نسبت به ماه گذشته مشاهده میکنیم تعداد ابزارهای شاپرکی در مجموع نسبت به اسفندماه رشد ۰/۶۱ درصدی را تجربه کردهاند که به نظر میرسد سبب این تغییر، افزایش ۰/۶۲ درصدی تعداد ابزار کارتخوان فروشگاهی است. ابزارهای پذیرش اینترنتی در فروردین سال جاری نسبت به اسفندماه سال ۹۹ رشد ۰/۹۱ درصدی را تجربه کردهاند و تعداد ابزار پذیرش موبایلی نیز در مدت مشابه با افزایش ۰/۲۷ درصدی همراه بوده است.
آمار سهم بازار هر یک از ابزارها در جدول ریز قابلمشاهده است.
سهم تراکنش هر یک از ابزارهای پذیرش نیز از دیگر شاخصهاست که در شکل زیر نشان داده شده است. با توجه به شکل، کارتخوان فروشگاهی با سهم ۹۰/۱۹ درصدی، بیشترین تعداد تراکنش را در بین سایر ابزارهای پذیرش داشته است و ابزار پذیرش اینترنتی و ابزار پذیرش موبایلی به ترتیب در جایگاههای بعدی قرار گرفتهاند.
متوسط تعداد تراکنش به ازای هر یک از ابزارها در جدول زیر به خوبی قابل مشاهده است. متوسط تراکنش هر ابزار پذیرش شاپرکی در فروردین ۱۴۰۰، ۲۲۲ تراکنش است که این تعداد نسبت به مقدار مشابه ماه گذشته کاهش ۱۳/۲۹ درصدی را تجربه کرده است. بیشترین کاهش متوسط تعداد تراکنش مربوط به کارتخوان فروشگاهی است. در فروردینماه متوسط تعداد تراکنشهای اینترنتی با کاهش ۱۲/۹۶ درصدی از ۱۲۱ تراکنش در اسفند ۹۹ به ۱۰۸ تراکنش رسیده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار پذیرش موبایلی ۷۳ تراکنش است که این مقدار نسبت به اسفندماه با کاهش ۴/۶۵ واحدی همراه بوده است. متوسط تعداد تراکنش هر ابزار کارتخوان فروشگاهی نیز با ۴۱/۹۳ واحد کاهش نسبت به اسفند ۹۹ با ۲۶۳ عدد در فروردینماه رسیده است.
با توجه به شکل زیر، سهم تعدادی و مبلغی تراکنشهای ابزار کارتخوان فروشگاهی در فروردین ۱۴۰۰ نسبت به ماه گذشته به ترتیب کاهش ۰/۴۷ درصدی و کاهش ۲/۹۰ درصدی داشته است. تعداد و مبلغ تراکنشهای ابزار پذیرش اینترنتی در فروردینماه سال جاری نسبت به اسفند ۹۹ به ترتیب افزایش ۰/۱۹ درصدی و افزایش ۲/۸۳ درصدی را تجربه کردهاند. در بررسی تعداد و مبلغ تراکنشهای ابزار پذیرش موبایلی نیز شاهد افزایش ۰/۲۸ درصدی در تعداد تراکنشها و افزایش ۰/۰۷۰ درصدی در مبلغ تراکنشها هستیم.
عملکرد کلی شرکتهای ارائهدهنده خدمات پرداخت
به ترتیب شرکتهای پرداخت الکترونیک سامان، بهپرداخت ملت، تجارت الکترونیک پارسیان و آسان پرداخت پرشین بیشترین سهم را از نظر تعداد تراکنشها در فروردین سال جاری داشتند.
در فروردینماه سال ۱۴۰۰ شرکت پرداخت الکترونیک سامان هم در تعداد و هم در ارزش ریال تراکنشها از شرکت به پرداخت ملت پیشی گرفته و به ترتیب با سهم تعدادی ۲۰/۲۷ درصد و سهم مبلغی ۱۹/۷۷ درصد، رتبه نخست را به خود اختصاص داده است.
مقایسه دو شکل بالا با شکلهای مشابه در گزارش اسفندماه سال ۹۹، حاکی از آن است که هر چند میزان نوسانات این سهمها در مؤلفه تعدادی قابلتوجه نیست ولی سبب جابهجایی بین دو شرکت الکترونیک کارت دماوند و سایان کارت شده است. در این ماه افزایش سهم مبلغی در شرکت پرداخت الکترونیک سامان به حدی بوده که جایگاه نخست را از شرکت بهپرداخت ملت گرفته است. در سایر شرکتها نوسانات سهم مبلغی زیاد نبوده و تنها تغییر در ترتیب دو شرکت آسان پرداخت پرشین و پرداخت الکترونیک پاسارگاد اتفاق افتاده است.
شکل زیر سهم شرکتهای PSP از مبلغ تراکنشهای ابزارهای پذیرش مختلف را در فروردین ۱۴۰۰ نمایش میدهد. با توجه به شکل، در ماه جاری عملکرد شرکت الکترونیک کارت دماوند در تراکنشهای ابزار پذیرش اینترنتی بهگونهای بوده که سبب شده است از شرکت سایان کارت پیشی گیرد. شرکت سایان کارت در فرودین ماه کمترین سهم تعدادی تراکنشها را در بین شرکتهای ارائهدهنده خدمات داشته است. بهطور کلی سهم شرکت الکترونیک کارت دماوند و از شرکت سایان کارت از بازار کلیه ابزارهای پذیرش بسیار ناچیز است.
اطلاعات جدول زیر نشان میدهد که در فروردینماه شرکت پرداخت الکترونیک سامان با پوشش ۲۰ درصد از بازار تراکنشهای خرید از شرکت به پرداخت ملت پیشی گرفته و به عنوان بالاترین دارنده سهم مبلغی تراکنشهای مذکور محسوب میشود. همچنین شرکت تجارت الکترونیک پارسیان با سهم مبلغی ۴۰/۱۷ درصد همچنان بیشترین سهم مبلغی تراکنشهای پرداخت قبض و خرید شارژ را به خود اختصاص داده است.
بیشترین اختلاف سهم مبلغی بین تراکنشهای خرید در اسفند ۹۹ و فروردین با رقمی برابر با ۲/۴۸ درصد افزایش در شرکت پرداخت الکترونیک سامان گزارش شده است. این شاخص در تراکنشهای پرداخت قبض و خرید شارژ با کاهش چشمگیر ۸/۱۰ درصدی، در شرکت فن آوا کارت مشاهده میشود. این در حالی است که شرکت مذکور در ماه گذشته افزایش سهم مبلغی قابلملاحظهای در تراکنشهای پرداخت قبض و خرید داشته است.
بررسی وضعیت بانکهای صادرکننده و پذیرنده
با توجه به شکل زیر همچون اسفندماه، در فروردین ۱۴۰۰ نیز به ترتیب بانکهای ملت، ملی، صادرات، سپه و پارسیان بیشترین سهم بازار را از کل تعداد تراکنشهای شبکه پرداخت در اسفندماه ۱۳۹۹ داشتند.
طبق مشاهده آمار مربوط به سهم مبلغی هر یک از بانکهای پذیرنده از کل جمع مبلغ تراکنشهای صنعت پرداخت، در فروردین ماه متوجه میشویم به ترتیب بانکهای ملت، ملی، صادرات، تجارت و کشاورزی بیشترین سهم بازار را داشتند.
با توجه به دو شکل فوق، مشاهده میکنیم که بانک ملت با سهم ۱۹/۷۲ درصدی از تعداد تراکنشها و سهم ۱۹/۲۱ درصدی زا مبلغ تراکنشها، همچنان با اختلاف زیاد، بالاترین سهم از پذیرش تراکنشهای بازار را به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست در بین تمامی بانکهای پذیرنده قرار گرفته است.
در فروردینماه سال جاری، تعداد کارتهای بانکی تراکنش دار در سوييچ شاپرک مجموعاً بیش از ۱۱۸ میلیون بوده است که بیشترین تعداد آن با بیش از ۱۱۲ میلیون عدد و سهم تعدادی ۹۴/۳۵ درصدی متعلق به کارت برداشت و کمترین تعداد آن بیش از ۸۱ هزار عدد و سهم ۰/۰۷ درصدی متعلق به کارت اعتباری بوده است.
با توجه به جدول بالا، تعداد کل کارتهای بانکی تراکنش دار در فروردینماه ۱۴۰۰ نسبت به اسفندماه ۹۹، نرخ رشد منفی معادل ۴/۱۴ درصد داشته است. با توجه به آمار جدول فوق، نرخ رشد در هر سه درسته کارت منفی بوده است.
در فروردینماه ۱۴۰۰، تعداد کارتهای دارای حداقل یک تراکنش، متعلق به تعداد ۳۲ بانک صادرکننده بوده که سهم تعدادی کارتهای این بانکها از تعداد کل کارتهای بانکی تراکنش دار در شکل زیر نمایش داده شده است که بر این اساس بانکهای ملی، ملت و صادرات دارای بیشترین سهم از تعداد کارتهای بانکی تراکنش دار در شبکه شاپرک بودهاند. در شکل تنها ۹ بانک با سهم تعدادی بالاتر از کل تعداد کارتهای بانکی تراکنش دار آورده شدهاند و بقیه بانکها تحت عنوان سایر آمدهاند.