راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک آمریکا / ینگه دنیا

ماهنامه عصر تراکنش شماره ۳۴ / حتی جوانان جویای نام کشورهای مطرح اروپایی هم مقصد نهایی بلندپروازی‌هایشان را آمریکا می‌دانند، کشوری که ما آن را به ینگه دنیا می‌شناسیم؛ دنیای جدیدی که تلفیقی از شگفتی‌های طبیعی و شگفتی‌هایی است که به دست انسان ساخته شده‌ و قطب بسیاری از صنایع پولساز دنیا شده است.

تقریبا دو سال پیش در دوازدهمین شماره ماهنامه عصر تراکنش که به‌طور ویژه با محوریت جام ‌جهانی 2018 روسیه منتشر شد، 32 کشور حاضر در جام ‌جهانی 2018 را از لحاظ اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک مورد بررسی قرار دادیم. حالا قصد داریم این روند را بدون بهانه ادامه دهیم و از این پس هر ماه یک کشور دیگر را از این جهات بررسی کنیم. در این شماره نگاهی داشتیم به اقتصاد، بانکداری، پرداخت و فین‌تک آمریکا و چند چیز کوچک دیگر.


آمریکا


از شگفتی‌ها و جاذبه‌های طبیعی و گردشگری گوناگون و شگفت‌انگیز ایالات متحده آمریکا و صنایع پرتب‌وتاب سینما و موسیقی آن که بگذریم، با روحیه بالای کارآفرینی در جامعه آمریکایی مواجه می‌شویم؛ نمود عملی این روحیه را در اهمیت بالای مفهومی مثل «گاراژ» در فرهنگ آمریکایی می‌توان جست که هر کدام یک اپل یا مایکروسافت بالقوه در دل‌شان نهفته است؛ بماند که حتی در چنین جامعه‌ای هم فقط یک اپل و یک مایکروسافت بیرون می‌آید! با این حال، در فرهنگ آمریکایی کسب‌وکارهای کوچک اهمیت بالایی دارند تا حدی که بسیاری آن را تعبیر رویای آمریکایی می‌دانند؛ چراکه بسیاری از این کسب‌وکارهای کوچک در طول زمان به غول‌های بزرگ فناوری بین‌المللی تبدیل شده‌اند؛ آی‌بی‌ام کامپیوترهای شخصی را به یک واقعیت مقرون‌به‌صرفه تبدیل کرد، مایکروسافت با ویندوز، بسیاری از امور را دیجیتالی کرد، گوگل دسترسی به اطلاعات در سراسر جهان را در نوک انگشتان ما قرار داد، فیس‌بوک جهان پهناور ارتباطات را به کوچکی یک دهکده کرد و اپل فناوری لمسی را به حدی توسعه و ترویج داد که اکنون قبول‌کردن ابزارهای جدید بدون داشتن صفحه نمایش لمسی برایمان دور از انتظار به نظر می‌رسد.

اینها فقط گوشه‌ای از نوآوری‌های آمریکایی‌ها در فناوری است که امروز تمام دنیا را دربر گرفته‌اند. تاثیر و اهمیت «ینگه دنیا» را تقریبا در هیچ صنعتی نمی‌توان نادیده گرفت؛ چراکه به هر صنعتی که نگاه می‌کنیم آمریکا یا یک بازیگر اصلی در آن صنعت است یا یک مصرف‌کننده مهم و بزرگ. به همین خاطر تقریبا در هیچ صنعتی نمی‌توان آمریکا را نادیده گرفت. صنایع مالی و فین‌تک را هم نمی‌توان از این قاعده مستثنی کرد. همین بهانه‌ای بود تا با رنگ‌وبوی مالی به این کشور نگاهی داشته باشیم.


اقتصاد آمریکا


بیش از 200 کشور در دنیا وجود دارد، ولی آمریکا به‌تنهایی بیش از 15 درصد اقتصاد جهان را در دست دارد! از سال 1871 میلادی تا امروز، ایالات متحده آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا شناخته می‌شود. در سال 2018، اندازه اقتصاد این کشور برابر 20.58 تریلیون دلار بود و انتظار می‌رود تا انتهای سال 2020 این میزان به 22.32 تریلیون دلار برسد.

آمریکا را در سراسر دنیا به‌عنوان ابرقدرت اقتصاد جهان می‌شناسند، به‌طوری که با سایر اقتصادهای بزرگ دنیا از جمله چین که در رتبه دوم قرار می‌گیرد، فاصله زیادی دارد. یکی از دلایل ابرقدرت خطاب‌کردن ایالات متحده آمریکا داشتن زیرساخت بسیار پیشرفته، بهره‌بردن از فناوری روز دنیا و از طرفی در اختیار داشتن منابع طبیعی بی‌شمار است. بر اساس تقسیم‌بندی تاریخی، اقتصاد آمریکا در سده‌های هفدهم و هجدهم دارای محوریت کشاورزی، در سده نوزدهم و نیمه اول سده بیستم دارای محوریت صنعت و از نیمه دوم قرن بیستم دارای محوریت صنعت و خدمات بوده است؛ به عبارت دیگر در ابتدای قرن بیست‌ویکم و پس از دومین انقلاب صنعتی با محوریت فناوری اطلاعات، آمریکا از تولید بسیاری از کالاها صرف‌نظر کرد و بخش بزرگی از سرمایه‌گذاری دولتی و خصوصی خود را در عرصه‌های نوین اقتصادی متمرکز کرد.


بانک مرکزی آمریکا


«فدرال‌رزرو»، بانک مرکزی ایالات متحده آمریکاست که احتمالا می‌توان آن را قدرتمندترین نهاد مالی در جهان نامید. فدرال‌رزرو در سال ۱۹۱۳ توسط کنگره ایالات متحده تاسیس شد تا یک سیستم پولی و مالی ایمن، انعطاف‌پذیر و باثبات در آمریکا شکل گیرد. به‌طور کلی فدرال‌رزرو پنج وظیفه عمومی برای ارتقای عملکرد موثر اقتصاد ایالات متحده و به‌طور کلی‌تر منافع عمومی آمریکا انجام می‌دهد.

نخستین وظیفه فدرال‌رزرو ارتقای فرصت شغلی و به حداکثر رساندن اشتغال، ایجاد قیمت‌های پایدار و تعیین نرخ بهره است. دومین وظیفه این نهاد مهم مالی، ایجاد ثبات در سیستم مالی و ارتقای آن و از همه مهم‌تر به حداقل رساندن خطرات مالی در سیستم از طریق نظارت فعال و مشارکت و همکاری ایالات متحده با سایر کشورهای خارجی است. علاوه بر اینها فدرال‌رزرو وظیفه دارد که امنیت و سلامت موسسات مالی خصوصی را ارتقا دهد و تاثیر آنها را بر کل سیستم مالی ارزیابی کند. همچنین این نهاد در آمریکا وظیفه دارد امنیت و کارایی سیستم پرداخت و تسویه‌حساب‌ها در ساختار بانکی را تضمین کند که این کار از طریق ارائه خدمات بانکی و همچنین تسهیل معاملات و پرداخت‌های دلاری در آمریکا صورت می‌گیرد که روند پرداخت را نیز روزبه‌روز تقویت کرده و ارتقا می‌بخشد. آخرین وظیفه فدرال‌رزرو حمایت از مصرف‌کننده و توسعه اقتصاد جامعه از طریق نظارت و بررسی متمرکز بر مصرف‌کنندگان است که چگونه در بازار مصرف حضور دارند.

همچنین این نهاد وظیفه دارد که فعالیت‌های جدید اقتصادی و توسعه اقتصادی در راستای اجرای قوانین و مقررات مربوط به مصرف‌کنندگان را در نظر بگیرد؛ وظایفی که بانک مرکزی آمریکا یک‌به‌یک آنها را به‌جد دنبال می‌کند.


سیستم‌های پرداخت در آمریکا


بانک و بانکداری یکی از قدیمی‌ترین، بزرگ‌ترین و مهم‌ترین صنایع آمریکا به‌شمار می‌رود و بانک مرکزی آمریکا از طریق ارائه طیف گسترده‌ای از خدمات پرداخت بین‌بانکی، نقش مهمی در سیستم پرداخت این کشور بازی می‌کند؛ «فدناو» یا همان سرویس پرداخت آنی فدرال‌رزرو با هدف سرعت‌‌بخشیدن به سیستم‌های پرداختی آمریکا راه‌اندازی شده است. از این سرویس که بگذریم، آنچه بیشتر مردم آمریکا به آن به‌عنوان یک ابزار پرداخت دسترسی دارند، کارت اعتباری است که نام‌های بزرگی همچون ویزا، مستر و آمریکن اکسپرس بستری گسترده را نه‌تنها برای مردم آمریکا، بلکه برای مردم تقریبا سراسر دنیا فراهم کرده‌اند.

هرچند آمریکا به‌دلیل توسعه شبکه کارت اعتباری، قوی‌ترین شبکه اعتبارسنجی در دنیا را دارد و یک محرک بزرگ در اقتصاد خانواده را ایجاد کرده است، ولی همین موضوع باعث شده جامعه آمریکایی به مصرف‌گراترین جامعه دنیا تبدیل شود و جامعه‌شناسان زیادی ریشه مصرف‌گرایی جامعه آمریکایی را در توسعه بی‌حد و حصر کارت اعتباری می‌دانند.

استفاده از پول نقد مخصوصا در خریدهای خرد، یکی از متداول‌ترین روش‌های پرداخت در آمریکاست که با وجود گسترش انواع ابزارهای پرداخت الکترونیکی و پیاده‌سازی مدل کسب‌وکاری درست، استفاده از پول نقد همچنان پابرجاست؛ جدیت این موضوع را می‌توان از تعداد دستگاه‌های خودپرداز فعال این کشور متوجه شد. ایالات متحده آمریکا یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های دستگاه خودپرداز جهان را با بیش از۴۰۰ هزار دستگاه داراست. این در حالی است که بیش از نیمی از خودپردازهای آمریکا متعلق به اپراتورهای مستقل هستند که ارائه خودپرداز، سرویس، نگهداری و پول‌رسانی به آن را به‌طور تخصصی به‌عنوان کسب‌وکار اصلی خود دنبال می‌کنند و سایر دستگاه‌ها نیز تقریبا متعلق به چهار بانک بزرگ آمریکا یعنی جی‌پی مورگان چیس، ولز فارگو، بانک آمریکا و سیتی‌بانک است.

دقیق‌تر بخواهیم بگوییم آمریکا بیش از ۴۷۰ هزار خودپرداز دارد که حدود ۱۹۱ هزار دستگاه آن متعلق به بانک‌ها و بیش از ۲۷۸ هزار دستگاه از آن دستگاه‌های خودپرداز مستقل هستند. برای اینکه بیشتر و به زبان ریاضی به اهمیت پول نقد در سبک زندگی آمریکایی پی ببرید، بد نیست بدانید به‌طور میانگین 30 درصد از کل حجم پرداختی که یک شهروند آمریکایی در اکتبر ۲۰۱۷ انجام داده است، با استفاده از پول نقد بوده و ۷۰ درصد باقی نیز به سایر ابزارهای پرداختی که بیش از 10 مورد هستند، اختصاص داشته است.

اگرچه روش‌های پرداختی جدیدی در آمریکا در حال رشد هستند و اپلیکیشن‌های پرداختی مانند ونمو و زل روند رشد چشم‌گیری را تجربه می‌کنند، اما آمریکایی‌ها هنوز به پول نقد به‌طور عاشقانه‌ای نگاه می‌کنند؛ پول نقد برای آنها پادشاه است و یکی از دلایل این عشق و علاقه هم پنهان‌ماندن تراکنش‌های نقد از چشم سیستم سفت و سخت مالیات آمریکاست. به‌طور کلی، آمریکایی‌ها علاوه بر پول نقد، از کارت‌های نقدی و پیش‌پرداخت‌شده برای خریدهای خرد و روزمره استفاده می‌کنند و از کارت‌های اعتباری و چک برای کالاها و خدمات با قیمت و ارزش بالاتر؛ از نقل‌وانتقالات بانکی و پرداخت‌های الکترونیکی هم بیشتر برای تسویه‌حساب‌ انواع قبوض و صورت‌حساب‌های دوره‌ای استفاده می‌کنند.


مهم‌ترین بانک‌های آمریکا



فین‌تک در آمریکا


ایالات متحده تلاش زیادی را برای تبدیل‌شدن به هاب فین‌تک دنیا کرده است. وجود سیلیکون‌ولی، مرکز فناوری‌های نو در آمریکا نیز گواهی محکم بر این ادعاست. سیلیکون‌ولی از نظر تعداد شرکت‌های پیشرو در حوزه فین‌تک و مقدار کل سرمایه‌گذاری خطرپذیر آن همیشه بر سر زبان‌ها بوده است. در سال ۲۰۱۸، ارزش‌گذاری روی برخی استارت‌آپ‌های فین‌تک پا را فراتر از حد انتظار گذاشت و در آمریکا، شاهد ظهور یونیکورن‌هایی بودیم که توانستند صنعت خدمات مالی را در بهت و حیرت فرو ببرند.

شاید بد نباشد در همین جا نگاهی هم به اهمیت فناوری اطلاعات در بانک‌های مهم آمریکا داشته باشیم؛ جی‌پی مورگان هر سال ۱۱ میلیارد دلار برای فناوری هزینه می‌کند. این رقم برای سیتی‌گروپ حدود 5.8 میلیارد دلار است که تقریبا ۲۰ درصد از کل هزینه‌هایش را شامل می‌شود. بانک آمریکا هم سالانه تقریبا ۱۰ میلیارد دلار در حوزه فناوری هزینه کرده که حدود سه میلیارد دلارش برای انجام پروژه‌های جدید صرف شده است. اما این تمام ماجرا نیست و بچه‌غول‌های تازه‌وارد فناوری‌محور آمریکا از جمله فیس‌بوک هم از این صنعت سهم می‌خواهند.

فیس‌بوک با معرفی لیبرا به‌عنوان یک ارز دیجیتال، سعی در گرفتن سهم خودش از این بازار دارد که البته با برخورد سفت و سخت کنگره آمریکا مواجه شد. البته قبل از فیس‌بوک هم تلاش‌های بزرگ دیگری از سوی بازیگران سایر صنایع برای گرفتن سهم‌شان از فین‌تک آمریکا شده بود؛ برای مثال استارباکس را می‌توان موفق‌ترین اپلیکیشن پرداختی در آمریکا دانست که کاربرانش از اپل‌پی هم بیشتر است.

با وجود تمام سرمایه‌گذاری‌های سنگینی که روی فناوری اطلاعات و فین‌تک در آمریکا شده است، شاید تعجب‌برانگیز باشد اگر بدانید طبق آمار و ارقام منتشرشده از سوی فدرال‌رزرو طی سال گذشته، ۱۴ درصد از آمریکایی‌هایی که درآمدشان زیر ۴۰ هزار دلار است، فاقد حساب بانکی هستند.


استارت‌آپ‌های فین‌تک معروف آمریکا


ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.