پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام کرد که تمامی شرکت‌های کارگزاری می‌توانند برای اخذ تأییدیه راه‌اندازی زیرساخت اختصاصی سامانه معاملات بر خط (OMS) اقدام کنند. به گفته او شرایط اخذ تأییدیه زیرساخت معاملات برخط برای شرکت‌های کارگزاری تسهیل شده و در حال حاضر در حدود 105 شرکت کارگزاری، خدمات معاملات برخط را به مشتریان خود ارائه می‌دهند و حتی بخش‌های دیگری از امور این شرکت‌ها، همانند حسابداری، امور بک آفیس و باشگاه مشتریان نیز از طریق بسترهای الکترونیکی انجام می‌شود.
احمد سحرخیز در ادامه در خصوص نحوه ارائه درخواست اخذ تاییدیه برای راه‌اندازی این زیرساخت اختصاصی افزود: «دستورالعمل جدید معاملات برخط در تاریخ 6 شهریور 1398 به تصویب هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار رسید و طبق ماده 4 آن، هر شرکت کارگزاری که تمایل داشته باشد می‌تواند درخواست خود را جهت اخذ تأییدیه راه‌اندازی زیرساخت اختصاصی سامانه معاملات بر خط (OMS) به مدیریت فناوری اطلاعات این سازمان ارائه کند.»
به گفته مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار، تمامی شرایط فنی، امنیتی و کسب‌وکاری راه‌اندازی زیر ساخت مذکور، در این دستورالعمل پیش‌بینی شده و موضوعی فراتر از این موارد، مورد ارزیابی واحدهای نظارتی سازمان قرار نمی‌گیرد. طبق مفاد این دستورالعمل، به منظور کاهش مدت زمان صدور مجوز، تمام واحدهای نظارتی سازمان بورس و اوراق بهادار و بورس‌ها، مجموعا 20 روز فرصت دارند که ارزیابی‌های مقتضی را انجام داده و نتیجه را به متقاضی منعکس کنند.
او همچنین عنوان کرد که تمامی شرایطی که برای صدور تأییدیه زیرساخت و سامانه معاملات برخط (OMS) در دستورالعمل مذکور لحاظ شده، منطبق با استانداردهای ملی و بین‌المللی، الزامات بالا دستی و سایر مقررات بازار سرمایه است. همچنین در تدوین این الزامات، از تجارب حاصل از ریسک‌ها و چالش‌هایی که در این حوزه طی حدود 10 سال در بازار سرمایه کسب شده، استفاده شده است و چنانچه نیاز احساس شود، متناسب با توسعه بازار و تکنولوژی‌ها الزامات مذکور به‌روز می‌شوند.
سحرخیز با بیان اینکه شرکت‌های کارگزاری می‌توانند برای پیاده‌سازی این زیرساخت، از نیروهای فنی شرکت خود بهره گرفته و آن را طراحی، پیاده‌سازی و پشتیبانی کنند، گفت: «همچنین کارگزاری‌ها می‌توانند یک شرکت IT برای این کار تأسیس کنند و این مهم را به این شرکت سپرده و یا از خدمات شرکت‌های موجود در این حوزه استفاده کنند. کارگزاری‌ها در انتخاب هر یک از این روش‌ها مختار هستند. بدیهی است اگر شرکت‌های کارگزاری، گروه یا شرکت فنی اختصاصی خود را برای ارائه خدمات فناوری اطلاعات داشته باشد، پتانسیل ارائه خدمات متنوع‌تر، با کیفیت‌تر و امن‌تری خواهد داشت.»
به گفته او، طبق مقررات بازار سرمایه، شرکت‌های کارگزاری می‌توانند برای دریافت سفارش از مشتری و ارسال به هسته معاملات از زیرساخت‌های نرم‌افزاری و برخط استفاده کنند.
تعامل نزدیک مدیریت فناوری اطلاعات سازمان بورس با کانون کارگزاران
احمد سحرخیز با تاکید بر اینکه مدیریت فناوری اطلاعات سازمان با کانون کارگزاران تعامل نزدیکی دارد و هر شرکت کارگزاری می‌تواند موضوعات یا چالش‌های مدنظر را از طریق کارگروه فناوری اطلاعات کانون پیگیری کند، افزود: «طی سال‌های اخیر، شرکت‌های کارگزاری از طریق توسعه زیرساخت‌های معاملات آنلاین و به روزرسانی مستمر، امکانات قابل توجهی به مشتریان خود ارائه کرده‌اند. استقبال مشتریان کارگزاری‌ها به گونه‌ای بوده که در حال حاضر حدود 90 درصد تعداد سفارشات دریافت شده در هسته معاملات، از طریق زیرساخت‌های معاملات آنلاین کارگزاری‌ها ثبت می‌شود. اما ارائه خدمات برخط با کیفیت، مزایای دیگری هم به همراه داشته است.»
او در ادامه عنوان کرد که شرکت‌های کارگزاری که به خوبی در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده‌اند، توانسته‌اند ابعاد کارگزاری خود را از هر حیث ارتقاء دهند، ادامه داد: «به عنوان مثال، یک شرکت کارگزاری که کمتر از یک درصد حجم معاملات بازار سرمایه را در اختیار داشت، با مدیریت نوآورانه و سرمایه‌گذاری در صنعت فناوری اطلاعات بازار سرمایه، هم اکنون توانسته سهم خود را از بازار سرمایه به بیش از 500 درصد افزایش دهد. البته این عدد، برای برخی از کارگزاری‌ها بسیار بزرگتر است و این امر ناشی از درک اهمیت و تأثیرگذاری فناوری اطلاعات در رشد و توسعه کسب‌وکار کارگزاری‌ها است.» به گفته او، با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در حوزه فناوری اطلاعات بازار سرمایه، ریسک‌هایی را در پی دارد، نیازمند سرمایه‌گذاری بلند مدت است.
نگاه حمایتی ویژه رییس سازمان به توسعه فناوری‌اطلاعات در بازار سرمایه
احمد سحرخیز با اشاره به اینکه استراتژی فضای باز برای سرمایه‌گذاری در صنعت فناوری اطلاعات توسط نهاد های مالی تحت نظارت سازمان بورس، از تابستان 1395 با سکانداری شاپور محمدی کلید خورد، افزود: «در این مدت 4 شرکت کارگزاری متقاضی اخذ تأییدیه زیرساخت OMS خود، مجوزهای لازم را از سازمان دریافت کردند و چند کارگزاری دیگر، در حال پیاده‌سازی و آماده‌سازی زیرساخت معاملات برخط اختصاصی خود هستند.»
او درخصوص اثر این استراتژی حمایتی سازمان از فناوری اطلاعات ادامه داد: «تعداد سفارش‌های دریافت شده توسط هسته معاملات از طریق زیرساخت‌های برخط، از میزان 30 درصد در تیر 1395، به 93 درصد در اسفند 1398 رسید. در خصوص سهم زیرساخت‌های معاملات برخط از حجم معاملات، در همین بازه زمانی، از 53 درصد به 76 درصد رشد یافت و این آمار نشان‌دهنده توسعه فناوری اطلاعات در زیرساخت‌های شرکت‌های کارگزاری است.»
مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: «شرایطی که برای اخذ تأییدیه زیرساخت‌های معاملات برخط لحاظ شده، همگی بر مبنای استانداردهای ملی و بین‌المللی است و هرگاه در هر بخشی از آن نقد یا ابهامی وجود داشته باشد، افراد می‌توانند موضوع را مستقیما به اداره کنترل و نظارت مدیریت فناوری اطلاعات سازمان با پست الکترونیکی it_surv@seo.ir و تلفن 02184083556 منعکس کنند.
سحرخیز با بیان اینکه تأکید هیات‌مدیره سازمان بورس مبنی بر اصولی بودن و نگاه حداقلی در تدوین الزامات است، افزود: «با این نگاه به تمام واحدهای نظارتی که ممیزی‌های زیرساخت معاملات برخط را انجام می‌دهند تأکید شده که رویکرد مشورتی و حمایتی برای اجرای الزامات داشته باشند. سازمان به عنوان نهاد ناظر، همواره دغدغه این را دارد که توسعه فناوری اطلاعات، اصولی، مستحکم، پایدار و امن باشد چرا که با منافع سرمایه‌گذاران مستقیما در ارتباط است. بنابراین یکی از نکات مهم در اخذ تأییدیه زیرساخت معاملات برخط، موضوع امنیت این زیرساخت‌ها است. سال 1395 چارت سازمانی مرکز نظارت بر امنیت اطلاعات بازار سرمایه (مکنا) با هدف حمایت از سرمایه‌گذاران و سهامداران، به تصویب هیات‌مدیره سازمان بورس رسید و مستقیما تحت نظر رییس سازمان فعالیت می‌کند.»
او با اشاره به اینکه امنیت توسعه سریع فناوری اطلاعات در بازار سرمایه اهمیت دارد گفت: «وضعیت اقدامات امنیت سایبری تمام کارگزاری‌ها و سایر نهادهای مالی توسط این مرکز دنبال شد و از این جهت، عملکرد مرکز مکنا در ارتقا امنیت زیرساخت‌های بازار سرمایه مؤثر بوده است؛ هرچند که امنیت سایبری موضوع پیچیده‌ای است و هیچگاه صد درصدی نیست.»
اختلال در سامانه‌های معاملات برخط برخی از شرکت‌های کارگزاری
مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار به اختلال در سامانه‌های معاملات برخط برخی از شرکت‌های کارگزاری اشاره کرد و گفت: «همانطور که می‌دانیم بروز مشکل و اختلال در زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، موضوعی طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است. اما اگر اختلالات به طور مکرر و بی‌قاعده و به میزان غیرقابل قبول رخ دهد، باید نگرانی‌های جدی داشت. از تعداد 108 شرکت کارگزاری، 58 شرکت از خدمات یک شرکت نرم‌افزاری برای ارائه زیرساخت معاملات برخط استفاده می‌کنند، بروز مشکل در این شرکت نرم‌افزاری می‌تواند عملکرد کارگزاری‌های زیادی را با اختلال مواجه کند.»
به گفته او، در روز جمعه 16 اسفندماه، شرکت IT مذکور دچار مشکل فنی شد و تا ابتدای روز 17 اسفند ماه، مشکل 46 شرکت کارگزاری برطرف شد و مشتریان آنها بدون مشکل کار خود را انجام دادند. اما عملکرد 12 شرکت کارگزاری با اختلال همراه بود که البته با تلاش شبانه‌روزی سعی شد در اولین روز کاری بعد از این واقعه، مشکل به طور کامل برطرف شود.
سحرخیز با بیان اینکه کارگزاری باید نسبت به اختلال پیش آمده پاسخگو باشد، افزود: «بدیهی است چنانچه شرکت‌های کارگزاری، قرارداد مشخص و توافقنامه سطح سرویس (SLA) با شرکت پیمانکار خود داشته باشند، می‌توانند نسبت به اخذ جریمه‌هایی که در قرارداد فی ما بین پیش‌بینی شده، اقدام کنند. در هر صورت مسئولیت تمامی اختلالاتی که در سامانه معاملات بر خط شرکت‌های کارگزاری به وجود آید و ارتباطی با هسته معاملات نداشته باشد بر عهده کارگزاری‌ها است. در ذات هر سرویس الکترونیکی، اختلال و خرابی نیز وجود دارد و باید مزایا و معایب آنها را توأمان در ترازو گذاشت و سپس برای بهره‌گیری از این امکانات قدم برداشت.»
روند کنونی فناوری اطلاعات در بازار سرمایه
مدیر فناوری اطلاعات سازمان بورس و اوراق بهادار در پایان با اشاره به نقش و اهمیت خدمات آنلاین و غیرحضوری در زمان شیوع ویروس کرونا و قرنطینه خانگی افراد خاطرنشان کرد: «شرکت‌های کارگزاری که در حوزه فناوری اطلاعات بازار سرمایه موفق عمل کرده‌اند، یعنی توانسته‌اند از آن درآمد کسب کنند، به طور مستمر و گسترده در حال برنامه‌ریزی توسعه محور هستند. طراحی سامانه‌هایی هوشمند، دارای قابلیت معاملات شرطی و الگوریتمی و بسیاری از خدمات متنوع دیگر، مسیر روشن‌تری از سرمایه‌گذاری در بورس را رقم می‌زند. فراموش نکنیم اهمیت ارائه خدمات به صورت الکترونیکی برای همه واضح است. با سرعت، از هر جا و در هر زمان خدمات ارائه می‌شود و این موضوع علاوه بر سودآوری برای مشتریان و صاحبان کسب‌وکار، مزایای دیگری هم دارد.»
منبع
سنا
جهت دریافت نمایندگی چگونه هست باتشکر