پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
هیجان سرمایه‌گذاری به سبک اژدهای سرخ / شرکت علی‌بابا و تنسنت قدرتمندترین سرمایه‌گذاران چین می‌شوند
اشتیاق این شرکت‌ها به سرمایه‌گذاری، موج تازه‌ای از استارت‌آپ‌های جدید را متولد می‌کند. SenseTime ارزشمندترین استارت‌آپ هوش مصنوعی جهان و یکی از مهم‌ترین استارت‌آپ‌های چین است که در آخرین ماه‌های سال گذشته میلادی توانست سرمایه‌گذاری قابل‌توجهی از طرف غول تجارت الکترونیک چین یعنی شرکت علی‌بابا (Alibaba) دریافت کند.
حالا SenseTime ارزش بازار 4/5 میلیارد دلاری دارد؛ این همان اتفاقی است که کارآفرینان بلندپرواز آرزوی آن را در سردارند. «تانگ ژیائو» یکی از مؤسسان SenseTime می‌گوید: «گوگل و فیس‌بوک جلوتر از ما هستند، پشت ما گروهی از شرکت‌های کوچکی هستند که در فکر الگوبرداری از شرکت ما هستند و پیش رو تنها سه کوه بزرگ قرار دارند.»
اشاره او به سه کوه بزرگ چینی یعنی غول جست‌وجوی اینترنتی بایدو (Baidu)، علی‌بابا و غول شبکه‌های اجتماعی و بازی‌های ویدئویی تنسنت (Tencent) است که به‌طور اختصاری BAT نامیده می‌شوند. به نظر می‌رسد تعداد کمی از شرکت‌های نوپا اما خوش آتیه چینی امکان رسیدن به تیم‌های سیر نشدنی سرمایه‌گذارشان رادارند.
این سه غول یا کوه چینی روی نیمی از ۱۲۴ استارت‌آپ تک‌شاخ (استارت‌آپ‌هایی باارزش بازار یک میلیارد دلار یا بیشتر) چینی به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این ۶۲ استارت‌آپ تک‌شاخ چینی که بیش از ۸۰ درصد از سرمایه‌شان را از شرکت‌های BAT دریافت کرده‌اند، تاکنون به ارزشی بیش از ۵ میلیارد دلار رسیده‌اند.
دسترسی به این سرمایه‌گذارهای بزرگ دغدغه مهمی برای کارآفرینان چینی است، اما تنها تعدادی از این کارآفرینان آزادانه این موضوع را می‌پذیرند. از میان این سه شرکت بزرگ چینی، دو شرکت غول‌های انکارناپذیری هستند.
علی‌بابا و تنسنت حتی بعد از کاهش قیمت سهامشان در بازار بورس، همچنان ارزشی نزدیک به نیم تریلیون دلار دارند. در سال‌های اخیر هر دو شرکت تجارت‌های اصلی‌شان را به حوزه‌های مختلفی از اشتراک‌گذاری دوچرخه گرفته تا تاکسی اینترنتی و تحویل غذا هم گسترش داده‌اند.
این دو غول بزرگ و قدرتمند چینی نه‌تنها با یکدیگر، بلکه با هر شرکت دیگری که در کنار رقیب ایستاده باشد، بی‌رحمانه مقابله و رقابت می‌کنند؛ بنابراین استارت‌آپ‌های بیشتری از طریق کاربران اینترنتی در این جنگ نیابتی درگیر می‌شوند تا درنهایت شیوه سیاست‌گذاری و رشد کسب‌وکارهای جدید شکل بگیرد.
خطر و ریسک پیشرو اما این است که چین نوعی شکل مجاز کارآفرینی را توسعه می‌دهد که مبتنی بر سیاست‌های نسبتاً دوقطبی است. این موضوع همان وجه ناامیدکننده برای کارآفرینان خلاق و بااستعدادی است که سال‌هاست در این کشور نادیده گرفته‌شده‌اند.
این موضوع احتمالاً برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری آمریکایی هم کاملاً آشناست. در آنجا صحبت از یک «منطقه کُشنده» در اطراف غول‌های تکنولوژی شناخته‌شده شامل آمازون، فیس‌بوک و گوگل و همچنین به‌طور عمده در حوزه محصولات مصرفی اینترنتی است.
بااین‌همه اما گویا قدرت غول‌های چینی برای تسلط بر بازار سرمایه‌گذاری بیشتر از همنوعان آمریکایی‌شان است. بررسی‌های انجام‌شده از سوی موسسه تحقیقاتی McKinsey در این زمینه نشان می‌دهد که غول‌های آمریکایی تنها ۵ درصد از تمام سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌ای داخلی را در اختیاردارند، درحالی‌که این رقم برای سه کوه چینی یعنی BAT نزدیک به نیمی از استارت‌آپ‌های این کشور است (اگرچه سهم بایدو نسبتاً کمتر است).
تنسنت در طول ۶ سال گذشته ۶۰۰ سهم از استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های کوچک‌تر را خریده است که بسیاری از آن‌ها اعلام‌نشده‌اند. «جک ما» مؤسس شرکت علی‌بابا در مقابل، به‌وضوح مبالغه می‌کند وقتی‌که می‌گوید او درنهایت امیدوار است که ببیند کارمندان قدیمی و سابق علی‌بابا ۲۰۰ شرکت از ۵۰۰ شرکت برتر چین را مدیریت می‌کنند.
«وِن فیژانگ» مؤسس IT Juzi یعنی مرکز دیتابیس استارت‌آپ‌های چینی در پکن، می‌گوید: «حالا دیگر همه این موضوع را قبول دارند و پذیرفته‌اند که یک شرکت کوچک و نوپا برای رشد و تبدیل‌شدن به یک تک‌شاخ انتخابی ندارد به‌جز اینکه به یکی از دو شرکت علی‌بابا و تنسنت که مبلغ بیشتری را برای سرمایه‌گذاری پیشنهاد می‌کنند، بپیوندد.»
پلتفرم‌های این دو شرکت بسیار قدرتمند و غیرقابل‌رقابت شده است. سرویس پیام‌رسان WeChat که متعلق به تنسنت است، حالا بیش از یک میلیارد نفر کاربر دارد. بازار بزرگ تجارت الکترونیک علی‌بابا هم‌خانه‌ای برای یک‌میلیون تاجر است. سرویس‌های پرداخت الکترونیکی این دو شرکت یعنی WeChat Pay و Alipay در حال حاضر ۹۴ درصد از کل تراکنش‌های مالی موبایلی چین را به خود اختصاص داده‌اند.
در آمریکا سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر از اینکه حامی استارت‌آپ‌هایی باشند که کسب‌وکارهای اصلی‌شان روی بخش مصرفی اینترنت متمرکز باشند، خجالت می‌کشند. درست به همین دلیل هم هست که گوگل و فیس‌بوک در این زمینه برجسته و مسلط هستند. در چین این موضوع هنوز اهمیتی ندارد و سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این حوزه انجام می‌شود.
بسیاری از سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر تلاش می‌کنند تا جسورترین استارت‌آپ‌ها در این حوزه را شناسایی کرده و پیش‌بینی کنند که بعد از خریده شدن این استارت‌آپ‌ها توسط یک غول بزرگ، سخاوتمندانه از صحنه بیرون بروند. بسیاری از شرکت‌های نوپا بعد از دریافت سرمایه اولیه با یکدیگر رقابت می‌کنند تا بتوانند نظر علی‌بابا یا تنسنت را برای سرمایه‌گذاری جلب کنند.
«گان جی» استاد و عضو هیئت‌رئیسه شرکت بزرگ DJI که بزرگ‌ترین تولیدکننده پهپادهای پیشرفته جهان که باارزش بازار ۱۵ میلیارد دلاری هیچ سرمایه‌گذاری از علی‌بابا یا تنسنت دریافت نکرده است، معتقد است که چنین فضای رقابتی به رشد سریع‌تر جریان کارآفرینی و استارت‌آپ‌ها کمک می‌کند.
او می‌گوید این غول‌های چینی به‌خوبی می‌توانند تعیین کنند که چه کسی برنده و چه کسی بازنده شود. برای مثال، وقتی تنسنت در تابستان سال گذشته ۶۰۰ میلیون دلار در استارت‌آپ Mobike که درزمینهٔ اشتراک‌گذاری دوچرخه فعالیت می‌کند سرمایه‌گذاری کرد، علی‌بابا ۷۰۰ میلیون دلار در استارت‌آپ رقیب یعنی Ofo سرمایه‌گذاری کرد.
به‌این‌ترتیب رقبای کوچک‌تر ناگهان از دور رقابت بیرون می‌مانند. این فضای رقابتی دوقطبی همچنین انگیزه شرکت‌های نوپا و جوان‌تر را سرکوب می‌کند. داستان استارت‌آپ تحویل غذا Ele.me (در زبان چینی به معنی هنوز گرسنه‌ای؟) که یک دهه پیش تأسیس شد، گواهی بر این مدعاست.
در آن زمان انتظار می‌رفت که این استارت‌آپ رشد کرده و به یک شرکت مستقل باارزش بازار ۲۰ میلیارد دلار یا بیشتر تبدیل شود؛ اما در سال ۲۰۱۵ یک ادغام باعث شد که علی‌بابا اعتمادش را به حوزه تحویل غذا از دست بدهد.
استارت‌آپ Meituan متعلق به علی‌بابا با رقیب بزرگش Dazhong Dianping که متعلق به تنسنت بود، ادغام شد. بلافاصله پس‌ازآن Meituan Dianping سرمایه 3/3 میلیارد دلاری از طرف تنسنت دریافت کرد تا علی‌بابا مقهور شود.
در مقابل علی‌بابا تمام سهامش در استارت‌آپ Meituan را باقیمت بسیار پایینی فروخت و برای ایجاد رقابت جدید با تنسنت در Ele.me سرمایه‌گذاری کرد و در ماه آوریل تمام این پلتفرم را باقیمت 9/5 میلیارد دلار خرید.
حالا این استارت‌آپ تنها بخشی از انبار ذخایر علی‌بابا و یکی از ۶۰ سرمایه‌گذار این شرکت بزرگ از سال ۲۰۱۷ تاکنون است. در حال حاضر یکی از معاونان ارشد شرکت علی‌بابا به‌عنوان مدیر اجرایی جدید Ele.me منصوب‌شده است.
منبع: اکونومیست / دنیای اقتصاد