راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

جو سرمایه‌گذاری و تولید ملی

اینکه بیکاری جز با سرمایه‌گذاری‌های مولد بخش خصوصی و دولتی و ترکیب بهینه آن دو در صحنه اقتصاد ملی کاهش نمی‌یابد، حرف تازه‌ای نیست.

به‌علاوه به روشنی محسوس است که جو سرمایه‌گذاری در این مرز و بوم مساعد نیست؛ چراکه تولید ملی پایین و بیکاری و تورم بالا است. وقتی بحث از «جو سرمایه‌گذاری» است منظور چیست؟

جو سرمایه‌گذاری عبارت است از به‌کارگیری مجموعه‌ای از عوامل خاص در بنگاه‌ها برای شکل‌دهی به فرصت‌ها و انگیزه‌ها در جهت سرمایه‌گذاری مولد برای تولید بیشتر، خلق اشتغال و بسط و توسعه کسب‌وکار‌ها. سیاست‌ها، رفتار، کردار و گفتار دولت‌ها با اثرگذاری بر «هزینه‌ها»، «ریسک‌ها» و «موانع بر سر راه رقابت» بیشترین تاثیر را بر جو سرمایه‌گذاری دارند. نقطه شروع جوسازی، به معنی خوب آن، برای سرمایه‌گذاری در جامعه از بنگاه شروع می‌شود. بنگاه در اینجا به معنی عام آن؛ یعنی موسسات غیرخیریه‌ای است که رفتار عقلایی آن‌ها با تعقیب سود و منافعشان شکل می‌گیرد. تصمیم‌گیری بنگاه برای مخارج سرمایه‌ای و تولیدی از کجا نشات می‌گیرد؟ بنگاه هزینه‌های امروز را به امید تغییرات مثبت در درآمد آتی خود از طریق افزایش تولیدات بنگاه تقبل می‌کند. هزینه‌هایی مانند خرید ماشین‌آلات و تجهیزات جدید (بنابر تعریف درست از سرمایه‌گذاری) و آموزش نیروی کار با صرف مخارج در حوزه تحقیق و توسعه (R&D).

به هر حال در اینجا دو عامل کلیدی تولید؛ یعنی کار و سرمایه آن هم در بعد ملی آن نقش‌آفرینی خود را نشان می‌دهند؛ ولی یادتان باشد کم و کیف این تصمیمات بر مبنای توانمندی و استراتژی بنگاه‌ها مختلف است. ولی محور مشترک آن‌ها همان‌طور که اشاره شد، «سوددهی» است که چارچوب آن را سه عامل مهم «هزینه‌ها»، «ریسک‌ها» و «موانع رقابت‌پذیری» شکل می‌دهند. خواهید پرسید این همه اهمیت برای سرمایه‌گذاری چیست؟ پاسخ کوتاه آن است که حجم و بهره‌وری سرمایه‌گذاری‌ها «کاهش فقر» و افزایش رشد تولید ملی را رقم می‌زند. تکیه بر هدف اصلی بنگاه‌ها یعنی «سود» شاید این توهم را دامن زند که جو سرمایه‌گذاری را به حداقل‌سازی هزینه‌ها و ریسک‌ها محدود می‌سازد. پس جو مساعد سرمایه‌گذاری کدام است؟ جو سرمایه‌گذاری خوب عبارت است از فضایی که در آن شهروندان از دو بعد نفع می‌برند: اول آنکه به جای آنکه فقط به بنگاه‌ها نفعی برسد، کل جامعه بهره‌مند می‌شوند. چراکه بنگاه‌ها علاوه بر اینکه کار می‌آفرینند با کاهش قیمت تمام شده و خدمات پس از فروش و تامین کالا‌ها و خدمات مورد نیاز مردم به رفاه جامعه کمک می‌کنند و برای آبادانی کشور از طریق وسعت بخشیدن به پایه مالیاتی به بودجه دولت کمک می‌نمایند و در نتیجه در مقابل مطالبات مردم و قدرت پاسخ‌گویی دولت‌ها را بالا می‌برند.

دوم آنکه، با بهبود فضای کسب‌وکار، میدان برای فعالیت همه بنگاه‌ها فراهم می‌شود، نه‌تن‌ها برای بنگاه‌هایی که با مراکز قدرت رابطه سببی و نسبی دارند. آنچه گفته شد اشاره به ابعادی از جو سرمایه‌گذاری بود که در حوزه مسوولیت مسلم دولت‌ها برای تغییر جو سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد؛ چرا که تغییرات در برخی ابعاد جو سرمایه‌گذاری مثل بعد جغرافیایی و اندازه بازار‌ها برای دولت‌ها کاری مشکل و زمان‌بر است، ولی ثبات بخشیدن به سیاست‌های مالی و پولی و انضباط در آن دو حوزه توسط دولت‌ها و مجلس‌ها و تدوین مقررات پویا و نظارت بر اجرای درست آن‌ها برای بهبود جو سرمایه‌گذاری، کارساز است. علاوه بر این، احترام به حقوق مالکیت‌ها و ساخت زیربناهای پولی مثل کمک به استقلال بانک مرکزی و زیربناهای مالی چون بهبود و توسعه بورس‌ها و سرانجام انعطاف‌پذیری بازار کار از عوامل بهبود جو سرمایه‌گذاری است که دولت و مجلس باید آن را وظیفه اساسی خود و اولویت خاص سال نو بدانند.

منبع: دنیای اقتصاد

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.