راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

دخل‌وخرج بانک‌ها همخوانی ندارد

هادی حق‌شناس، تحلیل‌گر اقتصادی؛ اتاق بازرگانی تهران / بانک‌ها مثل تمام بنگاه‌های اقتصادی براساس قواعد و اصول یک بنگاه اقتصادی فعالیت می‌کنند. برای یک بنگاه اقتصادی، سود، درآمد و هزینه سه واژه آشناست و اگر درآمد بیشتر از هزینه‌ها نباشد و یا یک بنگاه به سوددهی نرسد، قادر به ادامه حیات نیست و بانک هم‌چنین وضعیتی را دارد.

در بازار پول درآمد بانک‌ها سود تسهیلات و سپرده‌های مردم است. بانک‌ها برای سودی که به سپرده‌گذاران پرداخت می‌کنند هزینه می‌دهند و درآمد بانک از محل سودی است که از گیرندگان تسهیلات دریافت می‌کند. طبیعی است که بانک برای پوشش هزینه‌هایی مثل حقوق کارکنان و دیگر هزینه‌های اداری متکی به سود دریافتی از تسهیلات باشد و هم‌چنین مسئله مهم‌تر سودی است که بانک باید به سپرده‌های مردم پرداخت کند.

هرچند بانک‌ها به‌ظاهر سود سپرده‌های بانکی را کاهش دادند اما در فرصت یک هفته‌ای تا اجرای دستورالعمل بانک مرکزی در این زمینه، بسیاری از سپرده‌گذاران قراردادهایشان را براساس میزان سودی که بانک سابقات به آن‌ها می‌پرداخته تمدید کردند. این در حالی است که درآمدهای بانک با این میزان هزینه همخوانی ندارد. طبیعی است که بانک‌ها تلاش کنند در فرایند تسهیلات دهی یعنی منبع درآمدشان تا جایی ممکن میزان دریافتی‌شان را افزایش دهند. حتی در بعضی موارد بانک‌ها پس از پرداخت وام چند قسط را پیشاپیش دریافت می‌کنند تا جبران هزینه کنند. در این مسیر بورکراسی و قوانین مبسوط بانکی هم به کمک آن‌ها می‌آید تا در دنبال کردن راهکارهایی که منجر به افزایش درآمدهایشان می‌شود، کار را آسان کند و اگر بانک‌ها چنین رویه‌ای را دنبال نکنند، دچار مشکل خواهند شد. نکته کلیدی‌تر اینکه بانک‌ها در بازار پول ده‌ها رقیب دارند. بانک‌های خصوصی، شبه خصوصی یا دولتی در این بازار فعالیت می‌کنند و هرکس که بتواند هزینه‌هایش را کاهش دهد و درآمدهایش را برای پرداخت سود بیشتر به سپرده‌گذار بالا ببرد، برنده است.

یقیناً مسئله حبس سپرده برای تسهیلات گیرندگان از بانک‌ها مشکل‌زاست اما نکته این است که بخشی از تسهیلات حبس شده در نزد بانک به تسهیلات گیرنده دیگری پرداخت می‌شود و در بانک نمی‌ماند و در نهایت به افزایش مجموع تسهیلات پرداختی بانک‌ها منجر می‌شود. رئیس‌کل بانک مرکزی اعلام کرده است که در سال جاری 670 هزار میلیارد تومان تسهیلات پرداخت می‌شود، رقمی که تحقق آن به اعمال چنین روش‌هایی در بانک‌ها بستگی دارد.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.