راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

آیا بانک مرکزی مسئول رتبه‌بندی بانک‌ها است؟

بانک مرکزی چه اصراری دارد که این‌همه در اجرا دخالت کند؟ واقعاً چرا بانک مرکزی باید بیاید رتبه‌بندی بانک‌ها را انجام دهد؟ البته که بانک مرکزی می‌تواند با متدولوژی خودش بانک‌ها را رتبه‌بندی کند اما چرا این موضوع را باید به رسانه‌ها اعلام کند؟ همان‌گونه در آن ساختمان نیلی در روزها هزارها کار مختلف انجام نمی‌شود چه لزومی دارد که این موضوع بیان شود؟

در ایران برخلاف بسیاری از کشورهای پیشرفته ما نهادهای غیردولتی و رسانه‌هایی که بتوانند کار رتبه‌بندی انجام بدهند نداریم و هرچه که هست، دولتی است. به‌عنوان نمونه رتبه‌بندی شرکت‌ها در ایران چند سالی است که توسط سازمان مدیریت صنعتی انجام می‌شود و بسیاری از شرکت‌ها که عموماً دولتی هم هستند علاقه دارند در این فهرست حضور داشته باشند و این یک بازی دو سر باخت است. کجا فوربس و فورچون و اینتربرند دولتی هستند؟ چرا این‌همه دولتی‌ها در همه‌چیز دخالت می‌کنند؟
حیدری بانک مرکزی با اشاره به ابزارهای کمی و کیفی نظارتی که بانک مرکزی در دستور کار قرار داده تا بتواند با اعداد و ارقام سطح ریسک بانک‌ها را مشخص کند، گفت: «بنگاه‌داری، سودآوری، توان ایفای تعهدات، کیفیت دارایی‌ها و کیفیت سود پارامترهایی هستند که با ۱۶۸ معیار موردسنجش و رصد قرارگرفته تا بتوان میزان ریسک بانک‌ها را بررسی کرد.» این شاخص به چه‌کار مردم می‌آید؟ پیش‌ازاین هم پژوهشکده پولی و بانکی جشنواره دکتر نوربخش را برگزار می‌کرد که در آن بدون این‌که متدولوژی منتشرشده‌ای داشته باشند نرم‌افزارها، راه‌حل‌ها و سخت‌افزارهای بانکی را رتبه‌بندی می‌کردند و به آن‌ها جایزه هم می‌دادند. برای بانک‌ها که دنبال این هستند که در تبلیغاتشان بگویند چقدر جایزه بردند خیلی این موضوع جذاب است و مانند بسیاری از افتخارات پولی نزد مردم این‌ها هیچ ارزشی ندارد و فقط به درد سروصدا کردن می‌خورد.

حالا بانک مرکزی اعلام کرده که می‌خواهد به عرصه رتبه‌بندی بانک‌ها وارد شود. شاخص‌های بانک مرکزی احتمالاً درنهایت بانک‌ها را از منظر بانک مرکزی رتبه‌بندی می‌کند و کاری به آنچه مردم می‌خواهند ندارد درحالی‌که بسیاری از رتبه‌بندی‌هایی که نشریه‌های خصوصی و شرکت‌ها در دنیا انجام می‌دهند مطابق همان احساسی است که مردم دارند. فوربس، فورچون، اینتربرند و آمریکن‌بنکر تنها چند نمونه از آن چیزهایی هستند که در دنیا وجود دارند و برخلاف ایران هم آن چیزهایی که با هم مقایسه می‌کنند کسب‌وکارهای واقعی هستند نه شرکت‌های بزرگ دولتی که حاضرند برای قرار گرفتن در رتبه‌بندی‌ها همه‌جوره هزینه کنند.
آیا بهتر نیست بانک مرکزی و دیگر نهادهای دولتی زمینه را فراهم کنند که خصوصی‌ها رتبه‌بندی را انجام دهند؟ حتی باید فضا چنان باز و هموار باشد که ده‌ها و صدها شرکت رتبه‌بندی به وجود بیاید. زمانی که رانت‌های دولتی وجود دارد هیچ شرکتی ورشکست نمی‌شود اما وقتی ده‌ها و صدها شرکت رتبه‌بندی به وجود بیاید درنهایت مردم و کسب‌وکارها انتخاب می‌کنند و بهترین‌ها باقی می‌مانند؟ چرا نباید رقابت تعیین‌کننده باشد نه میزان بهره‌مندی از منابع دولتی؟

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.