راه پرداخت
رسانه فناوری‌های مالی ایران

تجارب پرداخت الکترونیک در حمل‌ونقل عمومی ایران

چالش پول خرد در کرایه ناوگان حمل‌ونقل عمومی از سال 85 در ایران جدی شد و برای نخستین بار با مصوبه وزارت کشور در سال 86، راه‌حل پرداخت الکترونیک در حمل‌ونقل الزامی شد. به‌این‌ترتیب استفاده از کارت‌های الکترونیکی از نوع مغناطیسی غیرتماسی از سال 85 در مترو تهران آغاز شد و تقریباً آغاز حرکت مترو در تهران با پرداخت الکترونیک همزمانی داشت.

با استقبال شرکت‌های متعدد بخش خصوصی از حوزه‌های حمل‌ونقل هوشمند، موج تجهیز ناوگان حمل‌ونقل عمومی به پرداخت الکترونیک راه افتاد و چندی بعد، راه‌حل پرداخت الکترونیک در کلان‌شهرهایی ازجمله تهران، مشهد، کیش،‌ اهواز، قزوین، اصفهان و کرمان اجرا شد که در برخی شهرها ازجمله مشهد موفقیت بیشتری حاصل شد؛ به‌طوری‌که پرداخت نقدی کرایه کاملاً از ناوگان حمل‌ونقل عمومی این شهر حذف شد.

به گفته محمد جلالیان؛ کارشناس ارشد حوزه پرداخت خرد، این فناوری در ایران ابتدا با کارت‌های هوشمند غیرتماسی از نوع Mifare شکل گرفت که پس از گذشت 20 سال از عمر این نوع کارت‌ها در جهان، نقص‌هایی ازنظر امنیت به آن‌ها وارد شد. درنتیجه در سال 89، پرداخت الکترونیک مبتنی بر کارت از کارت‌های ناامن قبلی به سمت کارت‌های هوشمند از نوع DesFire سوق پیدا کرد و در اولین پروژه گسترده شهری در «من کارت» مشهد مورداستفاده قرار گرفت و هم‌اکنون 6 میلیون و پانصد هزار کارت شهروندی من‌کارت از این نوع در حال استفاده است.

جلالیان ادامه می‌دهد: «این روندی که ایران در پرداخت الکترونیک در پیش گرفته را پیش‌ازاین، کشورهای اروپایی و آسیای شرقی رفته‌اند؛ اما روند کلی پرداخت الکترونیک در ناوگان حمل‌ونقل جهانی تفاوت‌هایی با ایران دارد. تجربه جهانی نشان می‌دهد شرکت‌های موفق این بازار، کنسرسیومی متشکل از فعالان صنعت حمل‌ونقل و صنعت بانکداری هستند؛ چراکه بانک‌ها متولی پرداخت الکترونیک محسوب می‌شوند.»

.

همه‌گیری NFC زمان‌بر است

در ایران اگرچه در ابتدا ممنوعیتی برای ورود به این بازار نبود؛ اما با گذشت زمان شرکت‌های بدون پشتوانه بانکی و متکی به توانایی‌های صرفاً نرم‌افزاری و سخت‌افزاری از این عرصه خارج شدند و ذات صنعت پرداخت الکترونیک خرد،‌ بازار را در مسیر تجربه جهانی سوق داد.

این کارشناس ارشد حوزه پرداخت خرد می‌گوید: «همزمان با تغییر مبنای پرداخت الکترونیک از کارت‌های Mifare به کارت‌های DesFire، گزینه دیگری بر پایه ارتباط کوتاه برد (NFC) نیز ظهور کرد و در سال 94 با اجرایی شدن پروژه شارژ کارت‌های شهروندی «من کارت» با استفاده از NFC در شهر مشهد، اولین قدم برای اجرایی شدن این فناوری برداشته شد.»

به گفته او، اگرچه این پروژه نوید افزایش استفاده موفق این فناوری را می‌دهد، اما فراگیری کامل آن، همکاری چند جانبه‌ای میان اپراتورهای تلفن همراه، ارائه‌دهندگان خدمات و حضور پررنگ‌تر نهادهای مالی، بانک‌ها و تنظیم‌کنندگان مقررات را نیاز دارد.

جلالیان می‌افزاید: «چندی است کمپانی‌های سازنده گوشی، سرویس‌های پرداخت مبتنی بر NFC اپل پی و سامسونگ‌پی را ارائه کرده‌اند و اپراتورهای موبایل نیز به تازگی علاقه بیشتری به ارائه سرویس‌های مشابه کارت هوشمند روی NFC نشان داده‌اند که امید می‌رود این تحولات آغازی برای رونق NFC باشد.»

او در پایان می‌گوید: «با توجه به اینکه همه‌گیری کامل NFC زمان‌بر خواهد بود، صنعت پرداخت الکترونیک باید به موازات توسعه و فراگیری فناوری NFC، در حمل‌ونقل عمومی بر پایه کارت‌های هوشمند ادامه میسر دهد.»

منبع: اتیک

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.