پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
روند فناوری در بانکداری ایران از سال 1374 با پلتفرم IBM و شبکه ارتباطی آنالوگ آغاز شد. از روزهایی که مشتری باید به شعبه خود مراجعه می‌کرد تا امروز که IT به تمام حوزه‌های بانکی وارد شده، این صنعت دستخوش تغییرات زیادی شده است. ژان صیاد یک فعال نظام بانکداری روند تکنولوژی و مدل کسب‌وکار در سیستم بانکی ایران را تشریح کرد.
وی گفت: «برای این‌که هدایت این سیستم در اختیار بانک باشد از این دو حالت خارج نیست. یا منبع و دانش باید به بانک انتقال یابد یا این‌که پیشرفت فناوری به حدی برسد که با وجود عدم مالکیت، این امکان را فراهم کند.»
صیاد با اشاره به تقسیم‌بندی روند اتوماسیون نظام بانکی کشور به سه دوره، ویژگی‌های فنی و مدل کسب‌وکار و مزایا و معایب هر یک را تشریح کرد.
.
پیش از سال 1374؛ پلتفرم IBM، برنامه‌نویسی Cobol، شبکه ارتباطی آنالوگ
این یک فعال نظام بانکداری اظهار داشت: «در دوره نخست یعنی تا پیش از سال 1374، پلتفرم مورد استفاده به‌طور عمده مِین‌فریم IBM بود، معماری آن متمرکز و زبان برنامه‌نویسی عمده آن Cobol بود. در مدل کسب‌وکاری نیز شبکه ارتباطی Analog بود، نصب نرم‌افزارهای سیستمی و پشتیبانی سخت‌افزاری توسط شرکت‌ها انجام می‌شد و پایگاه داده‌ها نیز در محل آن‌ها بود.»
وی گفت: «تولید، نگهداری و توسعه نرم‌افزارهای کاربردی توسط بانک‌ها انجام می‌شد و محل سایت‌های کامپیوتری نیز عمدتاً در بانک‌ها بود. در این زمان شرکت‌ها به‌طور عمده دخالتی در نرم‌افزارهای کاربردی بانکی نداشتند، سیستم بانک غیرمتمرکز بود و امکان ارائه خدمات نوین بانکی مبتنی بر کانال‌های مختلف میسر نبود و مشتری مجبور بود به شعبه بازکننده حساب مراجعه کند.»
.
1374 تا 1389؛ پلتفرم Unix و MF، زبان برنامه‌نویسی C و C+
وی با اشاره به دوره دوم (از سال 1374 تا 1389)، اظهار داشت: «پلتفرم معمول در این دوره Unix و MF و زبان برنامه‌نویسی C و C+ بود. شبکه ارتباطی در این دوره دیجیتال بود. نصب نرم‌افزاری سیستمی و نگهداری از آن‌ها و پشتیبانی سخت‌افزاری توسط شرکت‌ها انجام می‌شد و پایگاه داده نیز اغلب در این شرکت‌ها قرار داشت. سایت‌های کامپیوتری نیز در بانک‌ها بود و تعدادی از شرکت‌ها شروع به همکاری کرده بودند. توسعه و نگهداری نرم‌افزارهای کاربردی و تولید آن‌ها نیز توسط شرکت‌ها انجام می‌شد.»
صیاد گفت: «از خصوصیات این دوره اهمیت نداشتن جغرافیای مشتری و فراگیری ارائه انواع سرویس‌های خارج از شعبه بود. همچنین بانک‌ها به‌تدریج مجهز به سیستم‌های متمرکز شدند، پرداخت‌های الکترونیکی درحال‌توسعه و گسترش کمی و کیفی قرار داشت و فضای مجازی کم‌کم در حال فراگیر شدن بود.»
وی ادامه داد: «غیرمتمرکز بودن سیستم بعضی از بانک‌ها و تلاش برای ایجاد تنوع خدمات بانکی روی کانال‌های مختلف و حفظ رقابت با دیگر بانک‌های پیشرو در عین حفظ سیستم‌های سنتی و غیرمتمرکز نیز از مشخصات این دوره است که تاکنون نیز ادامه داشته است.»
.
1389 تاکنون؛ معماری مستقل، برنامه‌نویسی جاوا
صیاد دوره سوم را از 89 تاکنون دانست. پلتفرم مستقل، معماری مبتنی بر سرویس و زبان برنامه‌نویسی جاوا از ویژگی‌های این دوره است. در این دوره شرکت‌ها تقریباً در تمام حوزه‌های IT بانک‌ها وارد شده‌اند. تداوم تجهیز بانک‌ها به سیستم‌های متمرکز به‌ویژه بانک‌های خصوصی، فراهم شدن ظرفیت قابل‌توجه برای توسعه بانکداری الکترونیک در حوزه‌های علمی و اقتصادی به شکلی قابل‌مقایسه با کشورهای پیشرفته برخی از خصوصیات این دوره است. همچنین غیرمتمرکز باقی ماندن سیستم بعضی از بانک‌ها، تلاش برای ایجاد تنوع خدمات بانکی روی کانال‌های مختلف و حفظ رقابت با دیگر بانک‌های پیشرو در عین حفظ سیستم سنتی و غیرمتمرکز نیز از ویژگی‌های این دوره است. اکنون در مدل‌های جدید معمولاً نصب و نگهداری نرم‌افزارهای سیستم و پشتیبانی سخت‌افزاری به عهده شرکت‌ها است، اما کار تولید، نگهداری و توسعه نرم‌افزارهای کاربردی را به‌طور عمده خود بانک‌ها انجام می‌دهند.
.
سیستم‌های جزیره‌ای، چالش فناوری بانک‌های ایران
وی با اشاره به چالش‌های فناوری بانک‌ها، توضیح داد: «وابستگی بانک به شرکت، انتقال ناتوانی و ضعف احتمالی شرکت به بانک، تأخیر در انجام سفارش‌های بانک و به‌تبع آن تأخیر بانک در ارائه محصولات و خدمات استراتژیک به بازار، گرایش کارشناسان بانک به تهیه سیستم‌هایی متفرقه و جزیره‌ای، درنهایت سبب تشکیل مجمع‌الجزایری از سیستم‌ها و زیرسیستم‌های بانکی می‌شود که از اهم چالش‌های بانک‌ها در حوزه فناوری است.»
منبع: فارس
