پایگاه خبری راه پرداخت دارای مجوز به شماره ۷۴۵۷۲ از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بخشی از «شبکه عصر تراکنش» است. راه پرداخت فعالیت خود را از دوم اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۰ شروع کرده و اکنون پرمخاطب‌ترین رسانه ایران در زمینه فناوری‌های مالی، بانکداری و پرداخت و استارت‌آپ‌های فین‌تک است.
سال‌هاست که در مراجعه به برخي از فروشگاه‌ها، تعداد قابل توجهي از دستگاه‌هاي پرداخت با کارت بانکي را مشاهده مي‌کنيد که همه آن‌ها يک کار مشترک را انجام مي‌دهند. دليل اين امر را که مي‌پرسيد، قطعي‌هاي مکرر شبکه شتاب و شبکه‌هاي برخي از بانک‌ها هستند که فروشنده را مجبور به تهيه چند دستگاه از بانک‌هاي مختلف کرده است. حال بعد از چند سال موازي کاري در حوزه پرداخت الکترونيکي توسط بانک‌ها که تبديل به يک چشم و هم چشمي غير کارشناسانه شده بود، شاپرک منطق بر دوش اين رقابت کورکورانه نشسته است تا هم وضعيت سخت‌افزاري را سامان دهد و هم به لحاظ نرم‌افزاري مشکلات شتابي را رفع کند. در اين باره بهمني رئيس کل بانک مرکزي توضيحات جامعي را داده است که در ادامه به آن اشاره مي‌کنيم.
به گزارش ايسنا، دکتر محمود بهمني درباره دلايل، ضرور‌ت‌ها و در کل فلسفه وجودي پيدايش طرح شاپرک توضيح داد: ”کلمه شاپرک در واقع خلاصه شبکه الکترونيکي پرداخت کارتي است. نظام بانکداري کشور در سال‌هاي گذشته با روندي رو به رشد از منظر اتکاء به فناوري‌هاي اطلاعات روبه‌رو بوده است که استفاده گسترده از پايانه‌هاي فروش در دورترين نقاط کشور از آن جمله است”.
وي در ادامه عنوان کرد: ”در حال حاضر، مديريت و بهره‌برداري از پايانه‌هاي فروش عمدتا توسط شرکت‌هاي PSP انجام مي‌شود که به صورت سنتي از يک سو با بانک‌ها طرف قرارداد بوده و از سوي ديگر با پذيرندگان پايانه‌هاي فروش (POS) مرتبط هستند. ليکن به دليل نبود سازمان مديريتي و نظارتي مناسب در گذشته، اين شرکت‌ها از رشد متقارن و همگوني برخوردار نبوده و عدم توزيع مناسب دستگاه‌هاي پايانه‌هاي فروش در سطح کشور، مشکلات عديده‌اي را براي شبکه بانکي به وجود آورده است. به همين خاطر براي رفع مشکلات و اجراي وظايف حاکميتي و نظارتي بانک مرکزي مصوبه‌اي در اين خصوص توسط شوراي پول و اعتبار تصويب و به منظور ساماندهي پايانه‌هاي فروش الکترونيکي و نظارت دقيق و همه جانبه بر عمليات بانکي انجام شده از طريق پايانه‌هاي فروش، طرح شبکه الکترونيکي پرداخت کارتي (شاپرک) پس از يکسال تلاش اجرا شد”.
بهمني درباره مشکلاتي که در حال حاضر وجود دارد توضيح داد: ”در حال حاضر با مراجعه به فروشگاه‌هاي شهرهاي بزرگ، با چند پايانه روبه‌رو هستيد که همگي يک کار را انجام مي‌دهند در حالي که در فروشگاه‌هاي ساير شهرها و مناطق ديگر، هيچ پايانه‌اي وجود ندارد که اين امر نشان‌دهنده ناکارآيي در استفاده از سرمايه‌گذاري‌ها است که به دليل رقابت ناسالم بانکي براي پايانه‌گذاري روي داده است”. وي ادامه داد: ”توجه صرف به نصب پايانه‌ها، هم منابع بانک‌ها را درگير خريد تجهيزات نموده و هم طرح‌هاي کارت اعتباري را که خدمات موثري به مردم و فروشندگان مي‌دهد، ناتوان ساخته است. علاوه بر اين نمي‌توان بر شبکه‌اي که 29 بانک و 17 شرکت جداگانه در آن فعاليت مي‌کنند، به صورت متمرکز استانداردسازي و نظارت کرد. شاپرک براي حل اين معضلات شکل گرفته است”.
رئيس کل بانک مرکزي به دستاوردهايي که طرح شاپرک براي نظام پولي کشور در بر خواهد داشت و اين که آيا از پس مشکلات برشمرده برخواهد آمد، اشاره کرد و گفت: ”با راه‌اندازي شاپرک انتظار داريم کليه فعاليت‌هاي شرکت‌هاي ارائه خدمات بانکداري الکترونيک تحت يک استاندارد واحد انجام گيرد. انجام اين مهم ما را قادر خواهد ساخت تا نظارتي دقيق و همه جانبه بر عمليات بانکي که از طريق پايانه‌ها انجام مي‌شود، داشته باشيم”.
وي تاکيد کرد: ”تطبيق عمليات پايانه‌ها با ضوابط مبارزه با پولشويي، پرهيز از اقدامات بازار شکنانه و پوشش مناسب پايانه‌ها در سراسر کشور از دغدغه‌ها و نگراني‌هاي اصلي ماست که به خواست خدا با تلاش شبانه‌روزي و همدلي همکاران در بانک مرکزي و شرکت‌هاي دست اندرکار و راه‌اندازي و بهره‌برداري از شاپرک، اين مشکلات به حداقل رسيده و به چشم‌انداز و اهدافي که به دنبالشان هستيم، نائل مي‌شويم”. بهمني درباره چشم‌انداز و اهداف اين طرح توضيح داد: ”چشم‌انداز شاپرک جايگزين تبادل الکترونيکي به جاي تبادل فيزيکي پول همراه با نظارت مستمر هوشمند نظام پرداخت کشور است”.
رئيس کل بانک مرکزي در پاسخ به اين پرسش که با ايجاد سامانه‌هايي چون شاپرک، آينده نظام پرداخت کشور را چگونه ارزيابي مي‌کنيد، گفت: ”نظام پرداخت کشور دوران گذار خود را براي تبديل به يک نظام پرداخت بالغ طي مي‌کند. تلاش فراواني صورت گرفته تا به سطح قابل قبولي از امنيت و پايداري در اين عرصه برسيم اما تا رسيدن به يک سطح امنيت مطابق با استانداردهاي بين‌المللي راهي طولاني در پيش داريم. در حقيقت اتصال کليه شرکت‌هاي ارائه‌دهنده خدمات پرداخت به سوئيچ شاپرک و به کارگيري ابزارهاي متنوع در آن، آغاز راهي است براي آن که ادعا کنيم اينک به نقطه‌اي رسيده‌ايم که بسترهاي اصلي براي يکپارچگي و امنيت شبکه پرداخت الکترونيکي را مهيا کرده‌ايم”.
وي به ماموريت شاپرک اشاره کرد و گفت: ”ماموريت شاپرک اعمال وظايف حاکميتي و نظارتي بانک مرکزي در زمينه استانداردسازي، توزيع مناسب و نظارت بر مبادلات الکترونيکي کشور در مراکز فروش کالا و خدمات است”.
گفتني است شاپرک يک نهاد حاکميتي است که رابط ميان بانک مرکزي، شبکه بانکي و شرکت‌هاي PSP است و استانداردسازي پرداخت‌هاي کارتي، کنترل و نظارت متمرکز در شبکه پرداخت، باز توزيع سرمايه‌گذاري‌هاي انجام شده و هدايت منابع بانک‌ها به سمت امور بهينه ، گسترش بازار کارتي و نظارت بر عملکرد پايانه‌ها را ميسر مي‌سازد.
منبع: خراسان نیوز